Binnen deze samenvatting wordt er ingegaan op het zenuwstelsel en het centrale zenuwstelsel.
Het is een uitgebreide samenvatting van 23 pagina's waar juist deze twee moeilijke onderwerpen goed worden beschreven.
Ik heb mijn Mbo-Verpleegkunde opleiding met een goed resultaat afgerond en ik zit...
Zenuwstelsel thema 11 anatomieboek
Het zenuwstelsel:
Organenstelsel
Ingewikkelde werking en functie
Prikkels van binnen en buitenaf
5 taken van het zenuwstelsel:
Gericht om in te spelen op gebeurtenissen om je heen en je lichaam
regulatie van activiteiten van weefsels en organen;
coördinatie van activiteiten van weefsels en organen;
regulatie en coördinatie van de vegetatieve functies;
coördinatie van contacten met de buitenwereld;
coördinatie van de psychische functies.
Regulatie van de activiteiten van weefsel en organen:
Houdt in dat organen en weefsel geremd of gestimuleerd worden in hun activiteiten wanneer
verandering in of buiten het lichaam daartoe aanleiding geven
Coördinatie van activiteiten van weefsels en organen:
Weefsels en organen moeten in hun werking nauwkeurig op elkaar afgestemd zijn. Het doel hiervan
is een optimale samenwerking tussen weefsels binnen een orgaan of tussen organen onderling.
Regulatie coördinatie van vegetatieve functies:
De vegetatieve functies zijn: bloedsomloop, spijsvertering, uitscheiding, ademhaling en de
huidfuncties.
De vegetatieve functies worden uitgevoerd door de vegetatieve orgaanstelsels. Regulatie en
coördinatie van de vegetatieve functies gebeuren meestal buiten de wil om. Dat betekent dat je er
geen of weinig invloed op kunt uitoefenen. Je bent je er soms wel van bewust.
Coördinatie van contacten met de buitenwereld:
Het coördineren van de contacten met de wereld om je heen is een heel belangrijke functie van het
zenuwstelsel. Door al je zintuigen neem je waar wat er om je heen gebeurt. Je begrijpt en
interpreteert de waarnemingen. Contacten met de buitenwereld zijn ook heel belangrijk voor de
mens als sociaal wezen.
Coördinatie van de psychische functies:
De coördinatie van de psychische functies spreekt misschien het meest tot je verbeelding. Deze
functie van het zenuwstelsel heeft te maken met bewustzijn en zelfbewustzijn, met leren en
herinneren, met stemmingen en emoties, met denken, dromen en fantaseren, met driften en
beheersing, met talent, karakter en creativiteit.
Algemene werking van het zenuwstelsel:
De werking van het zenuwstelsel is in drie achtereenvolgende fasen te verdelen:
sensorische input;
verwerking;
motorische output.
,Sensorische input:
iets waarnemen door middel van zintuigen ofwel sensoren
sensor is gevoelig voor verandering in omgeving
De sensor wordt door de verandering geprikkeld, hij ‘vertaalt’ de prikkels in elektrische signalen
(impulsen), en stuurt ze via zenuwen naar het centrale zenuwstelsel. Dat zijn met name de hersenen.
Het opvangen van prikkels door sensoren heet sensorische input.
Verwerking:
In de hersenen wordt de sensorische input verwerkt doorgeven van info naar bepaalde
plaats in de hersenen.
Daarna beoordeelt dit deel van de hersenen de betekenis van de info vooral in verband
met mogelijke dreigingen.
Vervolgens bepalen de hersenen hoe het lichaam erop moet reageren
Motorische output:
Wanneer je op een prikkel wilt reageren, sturen de hersenen impulsen naar de organen die de
reactie moeten uitvoeren. Zulke organen noem je de effectoren. De effectoren zijn altijd spieren of
klieren. Het aansturen van de effectoren door het zenuwstelsel wordt motorische output genoemd.
Indelingen van het zenuwstelsel:
1. Bouw en ligging: anatomische indeling
2. Functie van de verschillende delen: fysiologische indeling
Anatomische indeling:
De anatomische indeling gaat uit van de bouw en de ligging van het zenuwstelsel. Er worden hier
twee delen onderscheiden:
centrale zenuwstelsel;
perifere zenuwstelsel.
Kenmerkend voor het centrale zenuwstelsel (CZS) is zijn ligging binnen de benige omhulsels van de
schedel en de wervelkolom. De delen van het centrale zenuwstelsel zijn (van boven naar beneden):
grote hersenen;
tussenhersenen;
hersenstam;
kleine hersenen;
ruggenmerg.
Het perifere zenuwstelsel (PZS) bevindt zich grotendeels buiten de schedel en de wervelkolom. De
delen van het perifere zenuwstelsel vormen de verbindingswegen tussen het centrale zenuwstelsel
en de rest van het lichaam. Tot het perifere zenuwstelsel behoren:
hersenzenuwen;
ruggenmergzenuwen;
grensstreng;
zenuwen van het vegetatieve zenuwstelsel.
Fysiologische indeling:
De fysiologische indeling is gebaseerd op de functie van de delen van het zenuwstelsel. Hierbij wordt
gelet op drie aspecten:
soort integratie;
hiërarchie;
richting van het signaal.
Soort integratie:
, Het zenuwstelsel laat organen en weefsels onderling samenwerken. Hierdoor vormen de aparte
delen van het lichaam allemaal samen één goed functionerend geheel. Zorgen dat alle delen één
geheel vormen, noem je integratie. Afhankelijk van de organen die samenwerken is er sprake van
twee soorten integratie: vegetatieve integratie en animale integratie.
Vegetatieve integratie:
Worden activiteiten van de van de vegetatieve stelsels nauwkeurig op elkaar afgestemd. Het deel van
het zenuwstelsel dat dit regelt wordt het vegetatieve zenuwstelsel genoemd. Het vegetatieve
zenuwstelsel reguleert de vegetatieve stelsels en coördineert de samenwerking tussen deze
afzonderlijke stelsels.
- Wordt ook wel het autonome zenuwstelsel of het onwillekeurige
zenuwstelsel genoemd
Het vegetatieve zenuwstelsel bestaat uit twee systemen die ten opzichte van elkaar een
tegengestelde werking hebben. Dit zijn het sympathische en het parasympathische systeem. Het
sympathische systeem is actief wanneer de mens uiterlijk actief is, bijvoorbeeld bij fietsen, rennen of
zwemmen. De zenuwen van het sympathische systeem stimuleren de hartactiviteit en de
ademhaling. Ze laten de bloedsuikerspiegel stijgen en verhogen de spanning in de skeletspieren. Het
sympathische systeem werkt daarentegen remmend op de spijsvertering.
Het parasympathische systeem activeert inwendige organen wanneer je uiterlijk passief bent,
bijvoorbeeld als je rustig op de bank zit na het eten. Parasympathische zenuwen stimuleren de
spijsverteringsorganen en vertragen de hartactiviteit en de ademhalingsactiviteit. Vrijwel alle
organen zijn verbonden met beide systemen, die in hun werking nauwkeurig op elkaar zijn
afgestemd.
Animale integratie:
De wisselwerking tussen jezelf en de omgeving
Kenmerkend is dat het om activiteiten gaat die op commando van je wil uitgevoerd kunnen worden.
Deze activiteiten worden aangestuurd door het animale zenuwstelsel. Een andere veelgebruikte
naam is het willekeurige zenuwstelsel. Het begrip ‘willekeurig’ heeft hier de betekenis van ‘onder
invloed van de wil’. Alles wat je bewust doet, gebeurt onder invloed van het willekeurige
zenuwstelsel. De effectoren van het animale zenuwstelsel zijn de skeletspieren.
Hiërarchie:
zenuwstelsel regelcentrale van het lichaam
In die regelcentrale zijn bepaalde niveaus te onderscheiden, waarbij de werking van een
‘lager’ niveau ondergeschikt is aan de werking van een ‘hoger’ niveau.
De grote hersenen vormen het hoogste niveau
De ‘macht’ in de delen van het zenuwstelsel neemt af van de hersenen naar het ruggenmerg
Richting van het signaal:
informatiestroom binnen het zenuwstelsel kan binnen twee richtingen verlopen:
2. vanuit et centrale zenuwstelsel gaan impulsen naar het lichaam
3. gaan ook impulsen vanuit het lichaam naar het centrale zenuwstelsel
Wanneer de impuls van perifeer naar centraal verloopt, is er sprake van aanvoer van
informatie naar het centrale zenuwstelsel. Deze informatie noem je afferent (= toevoerend).
Wanneer de impuls van centraal naar perifeer verloopt, gaan de signalen van het centrale
zenuwstelsel af. Deze informatie noem je efferent (= afvoerend).
Zenuwweefsel:
Bestaat uit 2 soorten cellen:
1. Zenuwcellen: ontvangen en doorsturen van impulsen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sterreduchateau. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,39. Je zit daarna nergens aan vast.