Uitgebreide samenvatting van het vak Actoren in de Rechtshandhaving
Literatuur:
- Actoren in de Strafrechtspleging: H1 t/m 4
- Politie in tweevoud: centraal en decentraal
- Taak en positie van de rechter-commissaris in het nieuwe wetboek van Strafvordering
- Gezocht: rol voor de advocatuur bij...
Samenvatting Actoren in de Rechtshandhaving
Hoofdstuk 1: Inleiding
Rechtshandhaving = Het handhaven van de wetten/regels
Twee paradigma’s: ‘straffen’ (boete) VS ‘doen naleven’ (herhaling snelheidslimiet)
Hoofdfuncties strafrechtspleging:
Repressie (beveiliging samenleving & vergelding)
Resocialisatie (situatie dader)
Actoren = Functionarissen van verschillende instanties die een officiële taak
hebben bij de handhaving van het (straf)recht en de vervolging en afdoening
van strafbare feiten.
Door slachtoffers ondervonden misdrijven → Door politie geregistreerde
misdrijven → Strafzaken: vervolging & berechting → Door rechter opgelegde
sancties → Tenuitvoerlegging
Drie fasen strafproces:
1. Opsporing
2. Vervolging
3. Tenuitvoerlegging
Opsporing
Politie: Opsporen verdachten & bewijs verzamelen voor vervolging
BOD’en: Opsporing op specifieke terreinen
Officier van Justitie/OM: Stuurt het opsporingsonderzoek van politie en
BOD’en, geeft toestemming bij inzet van bijzondere middelen & bepaalt
vervolging/sepot/transactie
Advocaat: Behartigt de belangen van de verdachte
Reclassering
Vervolging
Officier van Justitie/OM: Presenteert bewijs en eist straf als
vertegenwoordiger van de samenleving
Advocaat: Staat de verdachte bij
Rechter: Maakt de beslissing
Reclassering/Raad voor de Kinderbescherming: Onderzoekt achtergrond en
recidiverisico om rechter te adviseren
Deskundigen: Bewijs of persoonlijkheidsonderzoek
Slachtoffer: Bijwonen, spreekrecht, getuigen of schadevergoeding eisen
Tenuitvoerlegging
DJI: Het gevangeniswezen
Reclassering/Raad voor de Kinderbescherming: Overziet de taakstraffen
CJIB: Inning van opgelegde boetes
Officier van Justitie/OM: Ziet toe op de tenuitvoerlegging van de straf of
maatregel
Advocaat: Behartigt de belangen van de verdachte zodra OvJ vervangende
hechtenis eist
Rechter
(Integrale) Samenwerking in de keten
Samenwerking buiten de publieke sector:
Private partijen
, → Banken, winkeliers, autoverhuurbedrijven, telecombedrijven en internet
service providers etc.
Media en social media
→ Twitteren met buurtbewoners
Burgers
→ Preventie (woninginbraken)
→ Burgerparticipatie (AmberAlert & Burgernet)
Voorbeelden: Top-600 aanpak = Veelplegers met voorrang oppakken - Integrale
aanpak hennepteelt – Veiligheidshuis
Hoofdstuk 2: De politie
Geweldsmonopolie = De politie heeft als enige de bevoegdheid om, als
andere middelen falen, met gepast geweld overheidshandelen af te
dwingen.
Hoogste prioriteit: ‘Boeven vangen’
Discretionaire ruimte
Lokaal – Nationaal - Internationaal
10 Regionale politie-eenheden (RE):
o Regionale diensten (waaronder Regionale Recherche)
o Districten:
Robuuste basisteams (lokaal)
Districtsrecherche (high impact crime)
Flex-team (probleemgericht; ondersteuning)
o Divisies: Gespecialiseerde afdelingen
, Centrale recherche
Vreemdelingenpolitie
Jeugd- en zedenpolitie etc.
Landelijke eenheid waaronder 7 specialistische diensten zoals Dienst
Landelijk Operationeel Centrum & Dienst Landelijke recherche
Politiedienstencentrum
Taak
Handhaven van de rechtsorde:
Strafrechtelijke handhaving = Handhaving met dwangmiddelen en
bijzondere opsporingsbevoegdheden.
Handhaven van de maatschappelijke/openbare orde = In stand houden
van de normale sociale en fysieke patronen in de publieke ruimte.
Kleinschalig: Op niveau van wijken en buurten door basisteams
Grootschalig: Bij concerten en demonstraties door
regionale/landelijke eenheden
o Crowd management = In goede banen leiden van grote
groepen mensen
o Crowd control = Optreden bij rellen door de ME
Riot control → Crowd control → Crowd management → Public
order management
→ Politie en gemeenten
→ Andere partijen: Gemeentelijke handhavers (BOA’s), particuliere
beveiligers, burgers
Hulp verlenen: In theorie ‘noodhulp’
Essentie politie = Sociale controle
Informele sociale controle = Uitgeoefend door mensen in hun dagelijks leven
zonder dat ze er bewust mee bezig zijn.
Formele sociale controle = Uitgeoefend door mensen die controle als
speciale taak hebben, zoals de politie, het OM en Raad voor de
Kinderbescherming. Dit is wel onderworpen aan de democratische controle
(korpschef → minister J&V → Tweede Kamer
Hiervoor is nodig: Informatie en gezag/macht van de politie zelf, andere instanties
en burgers.
Vier hoofdprocessen basisteams:
Intake & service = Opnemen aangiften etc.
Noodhulp = Hulpverzoeken die geen uitstel kunnen verdragen
Handhaving
Opsporing
Opsporing
Bestaat uit tactische recherche en forensisch onderzoek.
Recherche:
Lokaal: Basisteams → Districtsrecherche
Regionaal: Regionale Recherche → Gespecialiseerde recherche in
divisies
Landelijk: Dienst Landelijke Recherche
Twee hoofdroutes:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper criminologiestudent2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
