Samenvatting
Samenvatting Biologie voor jou vwo 5 thema 1 regeling en 2 waarneming en gedrag
Samenvatting van het boek en wat extras van tijdens de les op TSG Zwolle
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Biologie samenvattingH1 Regeling
$1 Regeling en homeostase
- Homeostase: het in stand houden van een dynamisch evenwicht in het inwendige milieu van
organismen
- Een regelkring bestaat uit een sensor, een controlecentrum en een effector
- Via regelkringen worden bepaalde normwaarden gehandhaafd. Hierdoor is er een dynamisch
evenwicht
- Bij negatieve terugkoppeling heeft het resultaat van een proces een remmende invloed op het
proces
- Bij positieve terugkoppeling versterkt een toename van het resultaat het proces
- Homeostase is een voorbeeld van zelfregulatie op het organisatieniveau organisme
- Bij homeostase in meercellig organismen vindt communicatie tussen cellen plaats met
signaalmoleculen, zoals hormonen en neurotransmitters
$2 Hormonale regulatie
- Hormoonklieren (endocriene klieren) geven hormonen af aan het bloed
(secretie)
- Exocriene klieren (zweetklieren, speekselklieren) geven hun product af via
een afvoerbuis
- Hormonen regelen de werking van doelwitorganen waarvan de cellen
receptoren bezitten waaraan het hormoon kan binden
- Een hormoon kan processen in meerdere doelwitorganen regelen
- De mate van reactie van doelwitorganen wordt onder andere bepaald door
de hormoonspiegel (hormoonconcentratie) e=van een hormoon en het aantal
receptoren op de celmembranen van de cellen
- Hormonen reguleren vooral geleidelijke veranderingen
- De werking van hormonen die door het celmembraan heen kunnen:
- Een hormoonmolecuul bindt aan een receptoreiwit in het cytoplasma van en
doelwitcel
- Er wordt een hormoon-receptorcomplex gevormd dat via een kernporie naar het
kernplasma wordt getransporteerd
- Daar kan het bepaalde genen in het DNA aan- of uitzetten.
- Wanneer een gen aan staat, kan de cel eiwitten maken. De gevormde
eiwitmoleculen kunnen verschillende functies hebben
- De werking van hormonen die binden aan een receptoreiwit aan de buitenzijde
van het celmembraan van een doelwitcel:
- Aan de binnenzijde van het celmembraan wordt een second messenger
geactiveerd of gevormd. Deze kan bvb een enzym activeren. Het geactiveerde
enzym kan het signaal doorgeven aan een volgend signaalmolecuul, een specifieke
reactie op gang brengen in het cytoplasma of genen in het DNA aan- of uitzetten
- Signaalcascade (cascade): een signaal wordt in de cel via meerdere schakels
doorgegeven
, - De hypothalamus controleert veel homeostatische regelmechanismen en bestuurt het
hormoonstelsel doordat neuronen neurohormonen produceren en afgeven
- De hypofyse produceert oa hormonen die de werking van andere hormoonklieren beïnvloeden
- Werking van hormoonklieren en hun hormonen te vinden in binas 89A
- Inhibiting hormonen (IH) zorgen ervoor dat de endocriene cellen in de hypofysevoorkwab geen
hormonen geen produceren
- Releasing hormonen (RH) stimuleren de endocriene cellen in de hypofysevoorkwab juist om
bepaalde hormonen te produceren
$3 Het zenuwstelsel
- Indeling zenuwstelsel op grond van bouw:
- Het centrale zenuwstelsel: grote hersenen, kleine hersenen en ruggenmerg
- Het perifere zenuwstelsel: zenuwen
- Indeling zenuwstelsel op grond van functie:
- Het animale zenuwstelsel: regelt vooral de bewuste en onbewuste reacties (reflexen)
- Het autonome (vegetatieve) zenuwstelsel: regelt vooral de werking van inwendige organen
- Werking van het zenuwstelsel:
- Zintuigcellen (receptoren) vangen prikkels op en zetten deze om in
impulsen
- Prikkel: een invloed uit het milieu op een organisme
- Neuronen (conductoren) geleiden impulsen naar het centrale
zenuwstelsel, verwerken deze in het centrale zenuwstelsel en geleiden
impulsen vanaf het centrale zenuwstelsel
- Spieren of klieren (effectoren) reageren op impulsen afkomstig van het
centrale zenuwstelsel
- Gliacellen in het zenuwstelsel hebben een ondersteunende functie
- Zenuw: een bundel uitlopers van neuronen, omgeven door een laag bindweefsel
- Zenuwen verbinden het centrale zenuwstelsel met alle lichaamsdelen
- 3 typen zenuwen: gevoelszenuwen, bewegingszenuwen en gemengde zenuwen
- Een neuron bestaat uit een cellichaam met een kern en bevat cytoplasma
met ribosomen en endoplasmatisch reticulum
- Uitlopers:
- Dendrieten: uitlopers die impulsen naar het cellichaam toe geleiden
- Axonen: uitlopers die impulsen van het cellichaam af geleiden
- Myelineschede: isolerende laag om veel axonen die wordt gevormd door
cellen van Schwann. Tussen de cellen bevinden zich insnoeringen
- Cell junction: de verbinding tussen cellen in meercellige organismen
- Communicatie met neurotransmitters:
- Een axon geeft neurotransmitters af in de synaptische spleet
tussen een neuron en een doelwitcel
- De neurotransmitters binden aan receptoren in het
celmembraan van de doelwitcel
- Communicatie via impulsen en neurotransmitters is snel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper melissaschmitz. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
