Ontwikkelingspsychologie 2, Levensloop vanaf de
jongvolwassenheid
Robert S. Feldman
Deel 1. Jongvolwassenheid
Hoofdstuk 1. Lichamelijke en cognitieve ontwikkeling tijdens de vroege
volwassenheid
1.1 lichamelijke ontwikkeling en stress
In de jongvolwassenheid zijn mensen op het hoogtepunt van de lichamelijke
mogelijkheden. Daarnaast zijn de hersenen in deze periode volgroeid.
Gezond eten en bewegen belangrijk. 1 op de 3 Nederlanders beweegt
onvoldoende.
Lage SES minder bewegen (minder geld, minder tijd).
Voordelen bewegen: goede beschermer tegen botontkaling op latere leeftijd,
stimuleert het immuunsysteem, helpt tegen stress en angst, werkt verlichtend bij
een depressie en je leeft langer als je genoeg beweegt.
Enkele van de belangrijkste doodsoorzaken van mensen tussen de 25 en 34 zijn:
aids, kanker, hartziekten en zelfmoord. Op nr1 staat auto-ongeluk met dodelijke
afloop.
Na je 35e zijn ziekten en aandoeningen (voor het eerst sinds de kinderjaren) een
belangrijkere doodsoorzaken dan ongelukken.
Er is een verband tussen culturele factoren, inclusief geslacht en ras, en het risico
op sterfte tijdens de vroeg volwassenheid. Mannen meer dood door auto-
ongeluk. Allochtonen vaker infectieziektes, ongevallen en dood door geweld.
Secundaire veroudering: lichamelijke aftakeling veroorzaakt door
omgevingsfactoren of individueel gedrag, bijv. drugsgebruik.
1.1.3 Eten, voeding en overgewicht
Tieners groeien snel kunnen veel eten(ook ongezond). Jongvolwassenen
groeien niet meer zo extreem snel, maar gaan niet beter/minder eten. Daardoor
risico op overgewicht.
Overgewicht is toegenomen (5% in 4 jaar)
20-44 jaar 6,6% overgewicht
Totaal 53% van mannen en 42% van vrouwen
Obesitas 12%
Het is dus een belangrijk maatschappelijk probleem geworden.
Zo’n 50% van de vrouwen en meisjes zijn permanent op dieet. In Nederland
hebben zo’n 5600 mensen anorexia.
Overgewicht: BMI tussen 25 en 29,9
Obesitas: BMI 30>
1.1.4 Lichamelijke beperkingen: omgaan met een handicap
De verwachting is dat het aantal mensen met een lichamelijke beperking zal
stijgen (ivm vergrijzing).
Mensen met invaliditeit soms problemen met discriminatie, financiën (voor
goede hulpmiddelen) en mobiliteit; gebouwen nog niet rolstoelvriendelijk zijn.
, Invaliditeit: een aandoening die een belangrijke activiteit in het leven
beperkt
1.1.5 Stress en coping
Stress= de lichamelijke en emotionele respons op gebeurtenissen die ons
bedreigen of uitdagen.
Onderzoek laat zien dat stress verschillende gevolgen kan hebben. Door stress
ontstaat een biologische reactie: versnelde hartslag, hogere bloeddruk, zweten,
etc. Deze effecten kunnen heilzaam zijn, mensen zijn alerter en beter in staat
zichzelf te verdedigen tegen een plotselinge en bedreigende situatie. Maar
langdurige blootstelling aan stressoren kan leiden tot een verlaagd
immuunsysteem en het zorgt dat je steeds slechter stress kunt hanteren.
Soms is stress functioneel, maar als het langdurig is dan is het slecht.
Stress: de lichamelijke en emotionele reactie op gebeurtenissen die ons
bedreigen of uitdagen
Stadia die mensen doorlopen waarin ze bepalen of ze wel/niet stress
ervaren:
Primaire inschatting: beoordelen van de gebeurtenis; wat zijn de gevolgen?
Secundaire inschatting: de vraag ‘kan ik dit aan?’
Meer stress als de situatie: negatieve emoties oproept, onbeheersbaar of
onvoorspelbaar is, de gebeurtenis verwarrend is, als het veel taken betreft
(overzicht kwijt).
Gevolgen van stress:
Stressgerelateerde aandoeningen: hoofdpijn, rugpijn, verkoudheid, etc.
Beschadigd immuunsysteem of immuunsysteem die zich tegen je gaat
keren
Oordeelsvermogen wordt aangetast
Psychosomatische aandoeningen: medische problemen die worden
veroorzaakt door de interactie tussen psychologische, emotionele en
lichamelijke problemen.
! Stress kan ook voorkomen bij positieve gebeurtenissen, zoals huwelijk
Stress hanteren: vormen van coping:
Probleemgerichte coping
Een stressvol probleem of een stressvolle situatie het hoofd bieden door
de situatie rechtstreeks te veranderen, waardoor die minder stress
oproept
Emotiegerichte coping
Emoties bewust proberen te reguleren (omdraaien)
Defensieve coping
Onbewuste strategieën die de ware aard van een situatie verdraaien of
ontkennen. Het is een manier om het werkelijke probleem te vermijden of
te negeren.
Coping: poging om de dreiging die tot stress leidt te beheersen, te
reduceren of te leren verdragen.
Tips bij stress: vervang ‘dreiging’ door ‘uitdaging’, zoek sociale steun, gebruik
ontspanningstechnieken, leef gezond, besef dat stress in ieder geval niet saai is.
