Een hele fijne, duidelijke en overzichtelijke samenvatting van het hoofdstuk DNA uit het boek Biologie voor jou vwo 5b. De samenvatting is goedgekeurd door de docent.
Biologie samenvatting hoofdstuk 4 DNA VWO 5
Paragraaf 4.1 De bouw en functie van DNA
DNA bevat informatie voor je erfelijke eigenschappen, het
bepaalt de functie van de cel en levert de instructies
waarmee ribosomen in de cel verschillende soorten
eiwitten kunnen synthetiseren
genoom het geheel aan erfelijke informatie in een cel van een
organisme
organisme alle cellen van een organisme hebben hetzelfde genoom
eukaryoten waar bevindt zich het dna?
De celkern (kernDNA)
mitochondriën (mtDNA)
chloroplasten (alleen bij planten)
prokaryoten al het dna los in de cel, hebben een circulair DNA en
bevatten soms plasmiden (korte stukjes circulair dna)
DNA-molecuul een nucleïnezuur
DNA opgebouwd uit 2 ketens van nucleotide
nucleotide is opgebouwd uit de monosacharide desoxyribose, een
fosfaatgroep en een stiktofbase.
Stikstofbasen komen altijd in dezelfde combinatie voor
adenine en thymine; A & T (twee waterstofbruggen)
cytosine en guanine; C & G (drie waterstofbruggen)
Aflezen DNA wordt altijd van 3' naar 5' afgelezen !!!
3' OH-groep, aan het derde C-atoom van desoxyribose
5' fosfaatgroep, aan het vijfde C-atoom van desoxyribose
dubbelstrengs DNA-moleculen hierin hebben de ketens een helixstructuur (spiraalvorm)
ze lopen in tegengestelde richting, dus de ene keten
van 3' naar 5' en de andere van 5' naar 3'
opbouw van dna
1. histonen; een aantal eiwitten
2. nucleosoom; een aantal histonen met eromheen
gewikkeld DNA → klompje
3. koppelings-DNA ; het dna tussen twee
opeenvolgende nuceosomen (hierdoor wordt het een
kralenketting)
4. spiraliseren; dna wort opgerold tot een dikkere draad
sequentie de volgorde waarin nucleotiden in een DNA-molceuul zijn
gerangschikt
, gen een deel van een DNA-molecuul dat de code (dna-
sequentie) bevat waarmee ribosomen een of meer
eiwitten kunnen synthetiseren
non-coding DNA stukken DNA die niet coderen voor eiwitten (98,5% bij de
mens)
bestaat uit genen die hun functie hebben verloren
STR (short tandem repeat) sommige stukken non-coding DNA bevat DNA wat zich
herhaalt
bijv. ATAG ATAG ATAG
de hoeveelheid herhalingen is niet bij iedereen
hetzelfde bepaald, maar deze zijn wel erfelijk
bepaald
Paragraaf 4.2 DNA replicatie
DNA-replicatie het kopieren van dna, dit gebeurd tijdens de S fase van
de celcyclus
celdeling is nodig voor
1. groei
2. herstel
helicase een enzym dat ervoor zorgt dat de waterstofbruggen
tussen de basenparen wordt verbroken, hierdoor gaan
de twee strengen uit elkaar
replicatiebel het stuk dat ontstaat door helicase, dus een stuk
gesplitst dna
primer kort stukjevan het nucleineuur RNA dat wort
gesythetiseerd door het enzym primase. Vanaf een
primer kan het enzym DNA-polymerase vervolgens langs
de enkelstrengs keten scuiven
DNA-polymerase gaat langs de enkelstrengs en zorgt ervoor dat er aan de
vrije stikstofbasen een nieuwe nucleotide kan binden.
Hierdoor ontstaan twee dubbelstrengs. Deze wordt
gemaakt van 5' naar 3' want moet tegenovergesteld zijn
aan de bestaande streng. Ze lopen onder en boven in
tegengestelde richting van elkaar
leidende streng streng die naar helicase toekomt, dus van rechts naar
links, 5' naar 3'
kan het stuk in één keer doen
volgende streng streng die van de helicase afgaat, dus van links naar
recht, 5' naar 3'
kan niet in één keer maar gaat in okazaki-
fragmenten, want groet van 5' naar 3' maar de
enkelstreng liep van 3' naar 5' dus dan kan de streng
niet in een keer
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper miloujasperse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.