Geweld H1. Geweld in getallen – Joke de Vries
‘’Geweld is de kracht of energie die de integriteit of de entiteit van iemand of van iemands
bestaanswijze beschadigt (kapotmaakt) of dat poogt te doen (een aanval doet op de integriteit).’’
HOOFDSTUK 1 GEWELD IN GETALLEN
Soort geweld Betekenis Vormen van geweld
Op zichzelf gericht geweld Geweld die iemand zichzelf Suïcide
aandoet Zelfbeschadiging (slaan,
snijden, bijten)
Verslavingen
Eetproblemen
Roken
Psychische zelfbeschadiging
(negatief zelfbeeld)
Interpersoonlijk geweld Geweld tussen twee Geweld tegen vrouwen
individuen of tussen een Huiselijk geweld
individu en een kleine Kindermishandeling
groep mensen Ouderen mishandeling
Collectief geweld Geweld tegen individuen of Oorlogssituaties
groepen door mensen die Terrorisme
lid zijn van een bepaalde Etnische conflicten
(andere) groep Verkrachtingen
Genocide
Geweld tegen vrouwen
Een belangrijk resultaat van dit onderzoek (Violence against women, 2014) is dat het zichtbaar
gemaakt heeft dat fysiek en seksueel geweld tegen vrouwen op grote schaal voorkomt. En daarbij
geldt dat dit in veel gevallen niet incidenteel, maar herhaald, ernstig en opzettelijk geweld is.
Zo is een van de belangrijkste conclusies: de onveiligste plek voor vrouwen en meisjes is thuis. Daar
vindt het meeste geweld plaats, zowel fysiek als seksueel – door een (ex-)partner, familieleden of
bekenden. Niet de vreemde man in de bosjes, maar de echtgenoot, vader, oom vormt de grootste
bedreiging voor de veiligheid van vrouwen en meisjes.
Huiselijk geweld
Er is een meldcode huiselijk geweld en een meldcode kindermishandeling. Onder huiselijk geweld
wordt (partner)geweld tegen volwassenen bedoeld, maar in feite is kindermishandeling ook een
vorm van huiselijk geweld, gezien het feit dat dit zich meestal in de huiselijk kring afspeelt. ‘Huiselijk
geweld is geweld dat door iemand uit de huiselijke of familiekring van het slachtoffer wordt
gepleegd. De term huiselijk verwijst niet naar de plaats waar het geweld plaatsvindt, maar naar de
relatie tussen pleger en slachtoffer, bijv. (ex-)partner, gezins- en familieleden en wordt daarom
geweld in afhankelijkheidsrelaties genoemd. Dat geweld kan onder andere fysiek, seksueel en
psychisch zijn.
, Vormen van huiselijk geweld zijn: (ex-)partnergeweld, kindermishandeling en verwaarlozing,
oudermishandeling, eer gerelateerd geweld, huwelijksdwang en huwelijkse gevangenschap, genitale
verminking, mishandeling van ouders door hun kinderen, mishandeling van adolescenten door
ouders of leeftijdsgenoten.
Kindermishandeling
In deze studie (Tweede Nationale Prevalentiestudie Mishandeling van Kinderen en Jeugdigen, 2010)
wordt kindermishandeling omschreven als alle psychische of fysieke verwaarlozing en geweldpleging
tegen kinderen en jeugdigen door of vanwege ouders of andere verzorgers.
Over seksueel geweld bij kinderen is het veel lastiger om getallen te achterhalen. Vaak zijn er geen
zichtbare littekens (meer). Kinderen zullen zelf niet snel aangifte doen van incest of seksueel geweld,
om verschillende redenen. Bijvoorbeeld uit angst voor represailles, omdat ze zicht schamen of
schuldig voelen, omdat ze letterlijk te jong zijn om dit te kunnen doen, omdat ze niet weten dat het
verkeerd is (dader zegt dat het normaal is, omdat ze cadeautjes krijgen, omdat de dader dreigt het
kind de schuld te geven)
Ouderenmishandeling
Oudermishandeling komt voor in gezins-en familierelaties, in zorgrelaties met beroepskrachten in de
thuissituatie of binnen instellingen, maar ook in relatie met vrijwilligers en buren. In de meeste gaat
het om meerdere vormen van geweld. Daarbij gaat het veelal om psychische mishandeling,
vervolgens om financieel misbruik en fysieke mishandeling.
Collectief geweld
Dit is geweld tegen individuen of groepen door mensen die lid zijn van een bepaalde (andere) groep,
met al doel iets te bereiken op politiek, economisch of sociaal gebied. Voorbeelden zijn:
gewelddadige conflicten (oorlogssituaties) tussen landen of in landen (etnische conflicten; genocide),
geweld door dictatoriale regimes, terroristische acties van groepen, verkrachtingen en verminkingen
door soldaten, of gedwongen volksverhuizingen.
Geweld heeft vele uitingsvormen (WHO-rapport, 2002)
Fysiek geweld
Seksueel geweld
Psychisch, verbaal of emotioneel geweld
Verwaarlozing of onthouding
‘Alledaags’ geweld = Vormen van geweld die de media niet halen en die niet in de statistieken
terechtkomen. Toch is het zo dat alledaags geweld je tot in je ziel verwond kan raken en daarom kan
het op lange duur net zo beschadigend zijn als ‘spectaculaire’ of zwaardere vormen van geweld. Dit
komt overeen met het onderscheid in ‘incidenten’ en zwaardere vormen van geweld dat ‘evident
geweld’ genoemd wordt, waarbij incident veranderd in evident als het zich minimaal tien keer heeft
voorgedaan.
Vormen van alledaags geweld; machtsmisbruik, indirecte manipulaties, verbaal geweld (uitschelden,
kleineren, iemand de les lezen, veroordelen, cynische opmerkingen), dreigen, emotionele chantage,
iemand tot je bezit maken, negeren, verwijten maken of pesten. Een nieuwe vorm van geweld is
cybergeweld waarbij voornamelijk jongeren online gepest worden door leeftijdgenoten of via
intimidatie en chantage (vake onbekende) gedwongen worden tot grensoverschrijdende
handelingen.
