Het Ottomaans Rijk: Onder Turks gezag, heet ook wel een sultan (kalief en opvolger van
profeet Mohammed)
Ottomaans rijk brokkelt af door:
(1) Technologische achterstand: De renaissance, de wetenschappelijke revolutie en
verlichting gingen aan de Ottomaanse heersers voorbij omdat islamitische
geestelijken zich verzetten tegen elke vorm van modernisering.
(2) Opkomst Rusland: Drongen het Ottomaanse Rijk vanaf het Noorden in
(3) Economische achterstand: Er ontstond een wereldeconomie; in bijvoorbeeld de
zeehandel speelden het Ottomaans rijk geen rol.
(4) Sultans miste leiderscapaciteiten
(5) Opkomst nationalisme: Onder de niet-Turkse bevolking (Grieken, Roemenen,
Bulgaren en Serviërs) ontwaakte nationalisme en zij stichtten een eigen staat.
(6) Verlies Noord-Afrika: door modern imperialisme van Europese mogendheden die
zochten naar grondstofrijke gebieden en afzetmarkten. Dit had ook strategische
overwegingen.
1.2 DE ROL VAN DE BRITTEN
1869: Opening van het Suezkanaal
Gevolg: Het strategisch belang van het Midden-Oosten nam toe.
Gevolg: Egyptische heerser Ismail wilde daarom het land moderniseren en legt o.a
spoorverbinden en telegraaflijnen aan. Dit kostte echter veel geld en uit geldnood werd hij
gedwongen het aandelenpakket in de Suezkanaal Maatschappij te verkopen.
De Britten (Benjamin Disraeli) kopen aandelen, de zeeroute tussen Londen en Bombay
wordt hierdoor korter (navelstreng van het Britse wereldrijk). Groot Brittannië werd hierdoor
koploper in de imperialistische race om het bezit van koloniën, invloedssferen en
steunpunten.
1822: Er breken anti-westerse rellen uit
Britse troepen gaan aan land om rellen kop in te drukken -> begin van Britse bezetting van
Egypte. Egypte werd een Brits protectoraat (=een gebied onder beschermheerschap) en
investeerden onder andere in infrastructuur en de economie.
Na 1880: Uitvinding van de benzine motor komt in de VS en Europa de auto industrie op
gang. Dit vergrootte de vraag naar aardolie. Men ontdekten voorraden olie in het Midden-
Oosten. Het was dus van levensbelang voor westerse mogendheden om hier invloed te
houden.
1.3 DE JONG-TURKEN
Ottomaans rijk werd ook wel de ‘Zieke man van Europa’ genoemd. Want op politiek en
economisch gebied lag het in greep van westerse mogendheden. (Banken/havens etc.
werden met westers geld onderhouden.)
, Sultan Abdul Hamid II probeert zijn gezag tevergeefs te versterken. Hij dreigde met een
jihad (=de heilige oorlog van de moslims) om het westers imperialisme te bestrijden. Met die
oproep probeerde hij zich de trouw van de Arabische inwoners te verzekeren.
In Istanbul en Anatolië groeide het nationalisme: Er was binnen staatsverband geen plaats
voor andere nationaliteiten met een andere taal en cultuur. Etnische minderheden moesten
geturkificeerd (=turks gemaakt worden).
Dit nationalisme leefde vooral onder officieren van het Ottomaanse leger, omdat zij zich
ergerden aan het verval van het rijk. Ze stichten het Comité van Eenheid en Vooruitgang en
worden Jong-Turken genoemd. Zij streefden naar: modernisering van de staat en
afschaffing van voorrechten voor buitenlandse ondernemers. Enerzijds koesteren zij
haat tegenover de Europese overheersing, maar hadden bewondering voor de westerse
techniek en vooruitgang.
1908: Jong-Turken plegen staatsgreep. Zij begonnen aan modernisering van het rijk, maar
onderdrukten ook verzet van iedere etnische groep die in actie wilde komen tegen de
turkificatie.
Als reactie op de turkificatie ontwikkelen de Arabieren een eigen zelfbewustzijn (=Arabisme).
Ze gingen op zoek naar hun eigen Arabische identiteit. Westerse mogendheden zagen in
het steunen van arabisme een middel om het Ottomaanse rijk van binnenuit te verzwakken.
1.4 DE ARMEENSE GENOCIDE.
WO I: De Jong Turkse driemanschap kiest de kant van Duitsland en Oostenrijk-Hongarije.
Daardoor kwamen met drie grote mogendheden tegelijk: Rusland, Frankrijk en Groot-
Brittannië in oorlog. Ze dachten ze alle 3 wel de baas te kunnen zijn, maar:
Een Turkse aanval op het Suezkanaal werd door Britse troepen afgeslagen waardoor zij
zware verliezen leden in de aanval tegen Rusland. De regering neemt wraak op christelijke
Armeniërs: zij beschouwden hen als mogelijke helpers van de Russen. Uiteindelijk werd de
hele Armeense bevolkingsgroep naar de Syrische woestijn gedeporteerd en dat ontaardde
in een dodenmars. Deze massaslachtingen werden door vrijgelaten criminelen of koerdische
bendes gedaan. De regering wakkerde daarnaast de haat naar christelijke Armeniërs aan.
Vergelijking met holocaust: doelbewuste poging om een volk uit te roeien.
Meningsverschil: -Turken: betreurenswaardige bijverschijnsel van een oorlog
-Armeniërs/EU/Historici: doelgerichte volkerenmoord (genocide)
1.5 MIDDEN-OOSTEN VERDEELD
Er was een list nodig om het Ottomaans RIjk op de knieen te krijgen: het moest van
binnenuit worden verzwakt. De Arabische inwoners moesten worden losgeweekt uit het
Turkse staatsverband.
McMahon legt contact met Hoessein die geloofde dat Arabieren de taak hadden het Islam te
versterken en een eigen Koninkrijk te stichten uit de Arabische delen. Hieruit volgde het
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper everm0re. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.