Samenvatting met alle belangrijke termen uit het desbetreffende thema + overzichtelijke afbeeldingen om de stof goed te begrijpen. Deze samenvatting is duidelijk en krachtig geschreven zonder langdradige stukken tekst. Hierdoor ben je optimaal voorbereid voor je school- en eindexamens! Veel succes ...
Begrippen:
Karyogram: een chromosomenportret
● Menselijke karyogram heeft 22 paar (homologe) autosomen en één paar
geslachtschromosomen
Autosomen: de chromosomen die twee aan twee gelijk zijn, dus 22 paar.
Fenotype: Waarneembare eigenschappen van een individu
● Komt tot stand door het genotype en milieufactoren
● Modificatie: verandering in het fenotype
○ Informatie in de chromosomen verandert niet en wordt niet doorgegeven
Genotype: informatie voor alle erfelijke eigenschappen van een individu
Homologe chromosomen: chromosomen die een paar vormen en die gelijk van lengte zijn
● Chromosomen bestaan uit DNA en steuneiwitten
Geslachtschromosomen: paar 23, XX(meisje) of XY(jongen)
Genexpressie: wanneer genen worden aangezet en tot uiting komen
Inactivatie: genen stan uit (bijv. genen voor haargroei aan bij hoofdhuid, maar uit bij lever)
Gen: deel van een chromosoom dat informatie bevat voor een of meer erfelijke
eigenschappen
● Alle genen heb je dubbel behalve als je een jongen bent
Allelen: variant van een gen
● Van elk gen bestaan twee varianten (een van vader en een van moeder)
DNA-sequentie: specifieke volgorde van de stikstofbasen
Een gen bestaat uit nucleotiden. Een nucleotide is opgebouwd uit:
- Een desoxyribose (suiker)molecuul/groep
- Een fosfaatgroep
- Een stikstofbase
De volgorde van de stikstofbase bepaald de eigenschap van het gen (basenparing):
4 stikstofbasen:
- Adenine (A) → adenine - thymine en guanine -
cytosine
- Cytosine (C)
- Guanine (G)
- Thymine (T)
Karyotype 47, XY, + 21 (syndroom van down)
, 3.2 Genenparen
Begrippen:
Locus: plaats van een gen in het chromosoom
Recombinatie: door geslachtelijke voortplanting ontstaan nieuwe combinaties van allelen
Dominant: als van twee allelen van één gen het ene allel overheerst over het andere allel
● Allel dat altijd tot uiting komt in het fenotype
Recessief: allel van twee allelen van één gen dat niet tot uiting komt
● Komt alleen tot uiting in het fenotype als er geen dominant allel aanwezig is
➔ Dominant allel geef je aan met een hoofdletter. Recessief allel geef je aan met een
kleine letter
bv. A = dominant en a = recessief (kan ook andersom)
Onvolledig dominant allel: recessief allel dat bij een heterozygoot individu een beetje tot
uiting komt in het fenotype
● Bijv. homozygoot bruine ogen → bruine ogen
heterozygoot bruine ogen → iets lichtere bruine ogen
Intermediair: fenotype waarin bij een heterozygoot individu beide allelen tot uiting komen
Codominantie: heterozygoot organisme heeft allelen die beide even dominant zijn
● Beide allelen komen dus volledig tot uiting in het fenotype (bloem met rode en witte
kleuren)
AA = homozygoot dominant
● Twee gelijke allelen
Aa = heterozygoot
● Drager van het recessieve allel
aa = homozygoot recessief
Tussen dominant en recessief in:
- Onvolledige dominantie → intermediair
● Vaak bij de kleur van bloemen (intermediair fenotype)
Recombinatie en mutatie:
- Recombinatie vindt plaats tijdens meiose I waarbij chromosomen van een
chromosomenpaar uiteen gaan en geslachtscellen ontstaan met verschillende
genotypen
- Door recombinatie ontstaat een grote genetische variatie door verscheidenheid in
genotypen
● Door genetische variatie heeft een soort een grote overlevingskans, vooral bij
veranderende milieuomstandigheden
○ Genetische variatie ontstaat ook door mutaties
- Rekensom hoeveel combinaties: 2n (n = aantal chromosomen)
Soorten tweelingen:
- Twee-eiige tweeling: twee eicellen en twee zaadcellen versmelten met elkaar
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper deminguyen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
