Samenvatting met alle belangrijke termen uit het desbetreffende thema + overzichtelijke afbeeldingen om de stof goed te begrijpen. Deze samenvatting is duidelijk en krachtig geschreven zonder langdradige stukken tekst. Hierdoor ben je optimaal voorbereid voor je school- en eindexamens! Veel succes ...
Begrippen:
Abiogenese: theorie over het ontstaan van leven uit levenloze materie
● De oeratmosfeer bevatte eerst geen zuurstof
● Ontstaan van organische verbindingen en organismen:
○ Bliksemontladingen en uv-straling in de oeratmosfeer laten water, ammoniak,
methaan en waterstof in aminozuren, nucleotiden, vetzuren etc. ontstaan
○ Door de oersoep vormden kleine organische moleculen tot grotere moleculen
waaruit de eerste cellen zijn ontstaan
○ De eerste organismen waren heterotrofe, anaerobe bacteriën
○ Daarna kwamen de autotrofe bacteriën die in staat zijn tot fotosynthese
○ Omdat de atmosfeer zuurstofrijk werd, ontstonden de heterotrofe, aerobe
bacteriën
Organische stoffen: afkomstig van organismen of producten van organismen
● Grote, ingewikkelde gebouwde moleculen (koolhydraten, eiwitten, vetten)
Anorganische stoffen: afkomstig in organismen of in de levenloze natuur
● Kleine, eenvoudige gebouwde moleculen (CO2, H2O, zouten)
Heterotrofe organismen: organismen die geen organische stoffen kunnen maken uit
anorganische stoffen
● Hebben andere organismen nodig als voedsel en nemen organische en
anorganische stoffen op uit hun milieu
Autotrofe organismen: organismen die organische stoffen kunnen maken uit alleen
anorganische stoffen
● Volledig afhankelijk van anorganische stoffen uit hun milieu
Endosymbiosetheorie: theorie die de herkomst verklaart van mitochondria en chloroplasten
in eukaryote cellen uit prokaryoten
De aarde bestaat ongeveer 4,6 miljard jaar:
- 3,8 miljard jaar geleden: eerste eencelligen
- 670 miljoen jaar geleden: eerste meercelligen
- 400 miljoen jaar geleden: eerste landplanten
- 350 miljoen jaar geleden: eerste gewervelden
- 65 miljoen jaar geleden: eerste zoogdieren en vogels
Oudste fossielen met menselijke kenmerken zijn ongeveer 5 miljoen jaar oud
Het ontstaan van prokaryoten en eukaryoten:
- Prokaryoten: organismen waarvan de cellen geen celkern bevatten (bacteriën)
● Prokaryoten bevatten ook geen mitochondriën, vacuoles of ER
- Eukaryoten: organismen waarvan het DNA beschermd wordt binnen een celkern
(planten, dieren en schimmels)
● Eukaryoten bevatten wel mitochondriën, vacuoles en ER
Stappen endosymbiosetheorie:
, - Beginnen met een prokaryote cel (bacteriën) → circulair DNA, geen
organellen, geen celkern
- Daarna komen er insnoeringen/plooiingen in het celmembraan. Deze vormen zich
rondom het circulair DNA
- Er ontstaat een membraan rondom het DNA (kernmembraan) en ook een
endoplasmatische reticulum. Dit is het ontstaan van de oerkaryoot
- In deze oerkaryoot ontstaat een aerobe heterotrofe prokaryoot. Dit is een aerobe
bacterie. Deze bacterie groeit uit tot een mitochondrium. Dit is het begin van de
eerste heterotrofe eukaryote cel
● Van deze dierlijke cel naar een plantaardige cel:
➔ Fototrofe prokaryoten (cyanobacteriën) nestelen zich in de
oerkaryoot → vorming van chloroplasten. Begin van eerste
fotosynthetische eukaryoot
De vier rijken
Virussen voldoen niet aan de eisen van een levend wezen en daarom is het niet de vijfde rijk. Het bezit
namelijk niet alle levenskenmerken.
● Waarvan 3 domeinen:
○ Bacteriën
○ Archaea (zijn meer verwant aan eukaryoten dan bacteriën (vergelijkbare
eiwitsynthese)
○ Eukaryoten: schimmels, planten en dieren
Wetenschappelijke/binaire naamgeving bestaat altijd uit twee delen:
- Geslachtsnaam: met een hoofdletter
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper deminguyen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
