Inleiding Recht Hoofdstuk 8
Burgerlijk procesrecht
Geschillenbeslechting is het proces van oplossen van geschillen tussen partijen in het
burgerlijk procesrecht.
Formele geschillenbeslechting: Hierbij gaat het om de rechtspraak, partijen beginnen een
rechtszaak waarin ze een geschil voorleggen aan de rechter.
Informele geschillenbeslechting: Hierbij gaat het om geschillenbeslechting buiten de
rechtspraak om, ook wel ADR (Alternative Dispute Resolution).
Voorbeeld: medation
Rechtspraak is ingedeeld in drie rechtgebieden:
- Burgerlijk recht; of te wel privaatrecht.
- Bestuursrecht; Behandeld geschillen tussen bestuursorganen en
natuurlijke/rechtspersonen.
- Strafrecht; Houdt zich bezig met het berechten van strafbare feiten.
Indeling van de rechterlijke macht:
Je hebt de rechtbank, dit is de eerste fase, met een rechter. De rechtbank die zich
bezighoudt met civiele zaken heeft een: kantonrechter en een gewone civiele rechter.
Een kantonrechter behandelt in strafrecht alleen overtredingen (door rood rijden of te hard).
En alle vorderingen tot 25.000 euro. En alle vorderingen met betrekking tot bepaald soort
overeenkomst (aardvorderingen), zoals CAO of huurovereenkomst. (art 93. Rechtsv.)
Nederland heeft 11 rechtbanken, 4 gerechtshoven en 1 hoge raad.
We hebben naast de rechters in het civiel, straf en bestuursrecht ook alleensprekende
rechters, zoals kinderrechter of politierechters.
Bij de gerechtshoven (hoger beroep) heet een rechter: raadsheer.
Hier is ook vaker sprake van collegiale rechtspraak (drie rechters/raadsheren).
De raadsheer behandelt de zaak opnieuw.
Bij de hoge raad (cassatie) heet een rechter: raadsheer.
Er wordt met 5 raadsheren uitspraak gedaan, er is dus collegiale rechtspraak.
Er wordt bij hoge raad niet meer naar de feiten gekeken maar naar; wat is het toepasselijk
recht? Het gerechtshof kijkt wel nog naar feiten.
Absolute bevoegdheid is welk gerecht beslist over welk soort geschillen?
Dus gaat het om de rechtbank, gerechtshof of hoge raad. Gaat het om strafrecht, civielrecht
of bestuursrecht?
Relatieve bevoegdheid (art 99)in welke plaats moet de rechter over het geschil beslissen?
- Hoofdregel: procederen in de plaats waar de persoon woont die je voor het gerecht
wil slepen. De persoon die rechter inschakelt moet dus reizen.
- Uitzondering: Mensen die als consumenten iets hebben gekocht, kunnen in eigen
woonplaats een rechtszaak aanspannen.
- Uitzondering: Zaken tussen werkgevers en werknemers, kan de partij die gaat
procederen kiezen of het gaat om de woonplaats van de tegenpartij of de werkplek.
Beginselen van burgerlijk procesrecht:
- Lijdelijkheid; de civiele rechter gaat van de feiten uit die de partijen hem
verstrekken.
Stel: iemand is onterecht ontslagen en had nog een salaris van 4.300,- dan gaat de
kantonrechter ervan uit dat dit salaris klopt.