Dit document is speciaal samengesteld om het onderwerp 'gedrag' te toetsen voor een tentamen of examen. Met deze oefenbundel weet je zeker dat je voldoende kennis beschikt over dit onderwerp. Antwoorden zijn inbegrepen (zie laatste pagina's). Mocht je nog vragen hebben over deze bundel? Of wil je n...
Neushoorns
In een dierentuin leven vijf witte neushoorns samen in een groep, één mannetje en
vier vrouwtjes. Een onderzoeker noteert regelmatig hoe vaak de dieren dreiggedrag
vertonen tegen elkaar, zoals brullen, duwen en stoten met de hoorn. Uit de resultaten
trekt hij conclusies over een rangorde binnen de groep. In een schema geeft hij die
rangorde weer:
1. Geef de naam van de neushoorn die het laagst in de rangorde staat.
Preparaat
Een leerling krijgt een preparaat van een aantal cellen. Hij gebruikt een normale
schoolmicroscoop om het preparaat te bekijken. Voor het bekijken van het preparaat
gebruikt de leerling een objectief waardoor de vergroting 600x wordt. Hij ziet een
aantal chromosomen. In de afbeelding hiernaast is de schematische tekening die de
leerling hiervan maakt.
Omdat hij denkt dat het beeld niet volledig is, wil hij het preparaat in de richting van
de pijl verschuiven. Als hij het preparaat in de richting van de pijl verplaatst, schuift
het beeld juist de andere kant op. Daarna schuift de leerling net zo lang het
preparaat allerlei kanten op tot hij de chromosomen in het midden van het beeld ziet.
2. Met welk leerproces is deze leerling bezig?
,Varkens
Elk varken heeft in zijn snuit een zogenaamde wroetschijf. Met deze schijf, die veel
zintuigen bevat, onderzoekt het dier in een natuurlijke omgeving de grond. Hij zoekt
naar voedsel, maar in een hok met een roostervloer valt niet veel te onderzoeken.
Een varken begint dan bij een soortgenoot te wroeten en te knabbelen. Het
knabbelen gaat over in bijten in de staart. Proeft een varken eenmaal bloed, dan
ontstaat jachtgedrag dat typisch is voor varkens, want varkens eten ook vlees. Een
aangevreten varken wordt nagejaagd en nog verder aangevreten.
3. Tot welk soort gedrag behoort het wroeten?
A tot territoriumgedrag
B tot verzorgingsgedrag
C tot fourageergedrag
D tot voortplantingsgedrag
Zeehonden
In het diepste geheim werden twee weken geleden zenders geplakt op tien gewone
zeehonden "Phoca vitulina". De wilde dieren werden gevangen onder het
Waddeneilandje Rottumerplaat, ze kregen een satellietzender in hun nek en werden
weer losgelaten in de Waddenzee. Marien biologe drs. Sophie Braseur: "De
minicomputer meet om de tien seconden hoe diep de zeehond zwemt, op welke tijd
hij een duik neemt en hoe lang de zeehond op een bepaalde diepte blijft. Iedere zes
uur worden de gegevens weggeschreven. Per zes uur krijg ik een
gegevenspakketje". De verwachting is dat deze zeehonden in het gebied zullen
blijven en goed zijn te volgen.
4. Op welk van deze gedragssystemen heeft de informatie die Sophie Braseur
zegt te ontvangen, vooral betrekking?
A paringsgedrag
B voedselzoekgedrag
C zorg voor de jongen
Koekoek
Een koekoeksjong probeert direct na het uitkomen uit zijn ei alle andere eieren uit het
nest te duwen. Als dat niet lukt, moet het koekoeksjong het nest soms delen met een
andere vogel. Toch krijgt het koekoeksjong het meeste voedsel, doordat het een veel
grotere oranje-rode bek heeft dan het andere vogeltje. Deze kleur van de bek is een
uitwendige prikkel voor de ouder om te voeren.
5. Hoe wordt zo’n extra sterke sleutelprikkel genoemd?
, Jonge vinken
Bij onderzoek naar de ontwikkeling van zang bij vogels, werden jonge vinken in een
vroeg stadium uit het nest genomen. De jonge vinken werden verder zodanig
opgekweekt dat ze voordat ze 10 maanden oud waren, geen vinkenzang konden
horen. Deze vinken bleken een abnormale zang te ontwikkelen. De normale zang
waarvan de toonhoogte varieert tussen 2 en 6 kHz, bestaat uit drie toongroepjes met
nog een tierelantijn aan het einde. De zang van geïsoleerd opgekweekte vinken
vertoonde een normale lengte, maar de onderverdeling in toongroepjes en de
tierelantijn aan het einde ontbraken. In bijgaande afbeelding is de normale
vinkenzang en de zang van een geïsoleerd grootgebrachte vink weergegeven.
Geïsoleerde vinken die voor hun tiende maand de normale vinkenzang via een
bandrecorder te horen kregen, gingen het daaropvolgende voorjaar normaal zingen.
Bij het leren zingen van vinken is sprake van inprenting.
6. Uit welke twee gegevens in de tekst kan dit worden afgeleid?
Een andere ervaringsfactor die de zang beïnvloedt, bleek toen jonge vinken in
groepjes met leeftijdgenoten werden opgekweekt zonder dat daarbij oudere dieren
aanwezig waren. Binnen een groepje konden de vinken elkaar horen, maar ze waren
verstoken van het horen van normale zang. De groepjes konden elkaar niet horen.
De zang die deze vinken ontwikkelden, bleek wel een onderverdeling in toongroepjes
te bevatten, maar was overigens abnormaal. De verschillen in de aard van het
gezang blijken bij vinken van hetzelfde groepje van bijeengehouden dieren gering te
zijn. De zang van vogels uit verschillende groepjes verschilt sterk.
7. Leg uit waardoor de verschillen in zang tussen vinken van verschillende
groepjes groter zijn dan tussen vinken van hetzelfde groepje.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper stenvs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.