Samenvatting Burgerlijk Procesrecht.
Voornamelijk stof uit het boek, maar ook aantekeningen uit de lessen van cluster C.
BELANGRIJK: het gaat hierbij om de 6e druk. Stuvia vermeldt alleen de 5e druk en niet de 6e.
Basisbeginselen en deelnemers
burgerlijk procesrecht - week 1
1.1 Functies burgerlijk procesrecht
Het privaatrecht bevat grotendeels regelend recht. Dit betekent dat de rechter bij een geschil
in beginsel eerst kijkt naar de afspraken tussen partijen en pas daarna – wanneer partijen
bepaalde aspecten niet of nauwelijks hebben geregeld – naar de aanvullende regels van het
BW.
Het materiële burgerlijk recht omvat inhoudelijke rechten en plichten. Dit zijn rechtsregels
om situaties, rechtsverhoudingen en handelingen juridisch te definiëren en te kwalificeren.
Bv. Op grond van het materiële privaatrecht mag Lucas verwachten dat zijn nieuwe
telefoon langer dan twee weken meegaat (art. 7:18 lid 2 BW). Lucas heeft dan ook
het recht om herstel of vervanging van de telefoon te vorderen (art. 7:21 lid 1 sub b
en c BW).
Formeel burgerlijk recht/burgerlijk procesrecht waar het materiële burgerlijk echt bepaalt
welke rechten en plichten Lucas heeft, geeft het formele burgerlijk recht antwoord op de
vraag welke procedureregels van toepassing zijn. ‘’Hoe kunnen deze rechten en plichten
worden afgedwongen bij de rechter? Aan welke spelregels moeten de betrokken partijen zich
houden?’’.
Samenvattend: het burgerlijk procesrecht omvat voorschriften en procedureregels waarmee
een persoon in een civiele procedure zijn materiële rechten en plichten kan effectueren, laten
vaststellen, tot stand laten brengen, wijzigen of beëindigen.
Het burgerlijk procesrecht heeft dus allerlei functies. De belangrijkste daarvan zijn:
1. Het handhaven en beïnvloeden van materiële burgerlijke rechten en plichten.
2. Het voorkomen van gerechtelijke procedure.
3. Het voorkomen van eigenrichting
1: Het handhaven en beïnvloeden van materiële burgerlijke rechten en plichten:
Zie voorbeelden in het boek.
- Effectueren voorbeeld 1.1
- Vaststellen voorbeeld 1.2
- Het tot stand brengen van rechten en plichten voorbeeld 1.3
- Wijzigingen voorbeeld 1.4
- Beëindigen voorbeeld 1.5
2: Voorkomen van een gerechtelijk procedure/(preventiefunctie)
Onder dreiging van een gerechtelijke procedure zijn mensen vaak bereid om (alsnog)
vrijwillig hun verplichtingen na te komen
3: Voorkomen van eigenrichting
Eigenrichting staat ook wel bekend als: oog om oog, tand om tand. Het houdt in dat een
persoon zelf zijn recht gaat halen zonder hulp van de overheid en zonder dat hij daartoe
ettelijk bevoegd is. Dus zelf het recht in handen nemen zonder dat diegene hier de
,bevoegdheid voor heeft. Doordat het burgerlijk procesrecht mogelijkheden tot handhaving
van de civiele rechtsorde biedt, wordt eigenrichting zoveel mogelijk voorkomen.
1.2 Bronnen en algemene uitgangspunten
1.2.1 Bronnen
Rechtsregels zijn te vinden in:
- Wetten
- Internationale verdragen
- Verordeningen
- Jurisprudentie
- Gewoonte recht
- Algemene rechtsbeginselen
Belangrijkste wetten voor het burgerlijk procesrecht zijn het Wetboek van burgerlijke
rechtsvordering (Rv) en de Wet op de rechterlijke organisatie (RO)
Verdragen spelen een belangrijke rol bij tenuitvoerlegging van rechterlijke uitspraken in het
buitenland. Art. 6 EVRM belangrijk verdrag!
Wetboek van Burgerlijke rechtsvordering (Rv)
Rv bevat concrete regels voor het voeren van een procedure bij de burgerlijke rechter. In
dit wetboek kun je terugvinden hoe een procespartij een zaak voor de rechter kan brengen en
aan welke regels de deelnemers van een procedure zich moeten houden
Wet op de rechterlijke organisatie (RO)
Hoe de rechterlijke macht in Nederland is georganiseerd. Denk aan bevoegdheden van
rechtbanken, gerechtshoven en de Hoge Raad.
Internationale regelgeving
(spreekt voor zich)
Hierna wordt kort ingegaan op internationale regelgeving die relevant is voor het Nederlandse
burgerlijk procesrecht:
1. EEX-Verordening (herschikking/ Brussel I-bis
2. EG-Bewijsverordening
3. Eg-Betekeningsverordening
4. Europees Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens en de fundamentele
vrijheden.
Verordeningen horizontale werking
Ad 1 EEX-Verordening (herschikking/ Brussel I-bis
Een EU-verordening is een besluit van de EU, dat rechtstreeks van toepassing is binnen alle
lidstaten en dat algemeen verbindende kracht heeft. (lees in het boek verder)
Ad 2 EG-Bewijsverordening
De verordening nr. 1206/2001 heeft als doel samenwerking tussen gerechten van de lidstaten
op het gebied van bewijsverkrijging in burgerlijke en handelszaken te verbeteren,
vereenvoudigen en te bespoedigen.
, Ad 3 EG-Betekeningsverordening
De Verordening 1393/2007 ziet op het vergemakkelijken van de betekening en kennisgeving
van stukken tussen de verschillende lidstaten. Deze verordening is van kracht binnen de EU.
Ad 4 EVRM
In het EVRM zijn de mensen- en burgerrechten geregeld die gelden voo alle inwoners van de
verdragsstaten. Het uitgangspunt: Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Art. 6
EVRM (eerlijk proces)
Jurisprudentie
(Spreekt voor zich)
1.2.2 Algemene uitgangspunten
Art. 19 tot en met 30 RV (algemene voorschriften voor procedures), art. 6 EVRM (recht op
een eerlijk proces), alsmede in de grondwet eb de Wet algemene bepalingen.
Recht op rechtspraak en rechtsbijstand
Iedereen heeft hier recht op (eerlijk proces en rechtsbijstand) (Art. 17, 18 en 112 Gw).
Toegangsprincipe iedereen moet toegang hebben tot de rechter en een
rechtsbijstandsverlener, zoals een advocaat.
Onafhankelijke en onpartijdige rechter
Onafhankelijk rechter geen verantwoording verschuldigd is aan de overheid, aan collega-
rechters of aan het gerechtsbestuur.
Onpartijdigheid rechter oordeelt zonder zich te laten leiden door de personen van de
procespartijen.
Wraking: wanneer een partij op gerechtvaardigde gronden twijfelt aan de onpartijdigheid van
de rechter
Verschoning: Is een rechter zelf van mening dat zij in een bepaalde zaak niet onpartijdig kan
zijn, dan kan hij verzoeken zich te laten vervangen (art. 40 Rv)
Hoor en wederhoor/gelijkheidsbeginsel
Art. 19 Rv Beide partijen moeten evenveel gelegenheid krijgen om hun vorderingen en
verweren kenbaar te maken en over en weer op elkaar te reageren. Het beginsel van hoor en
wederhoor houdt ook in dat partijen in de gelegenheid worden gesteld om een reactie te geven
op alle informatie die de rechter gebruik om tot een oordeel te kunnen komen.
Schending van hoor en wederhoor levert een essentieel vormverzuim op.
Behandeling en beslissing binnen redelijke termijn
Art. 20 Rv bepaalt dat de behandeling van en beslissing over een zaak binnen een redelijke
termijn moeten plaatsvinden.
Openbaarheid van zitting en uitspraak
Zittingen moeten in beginsel in het openbaar plaatsvinden (Art. 27 lid 1 Rv).
Uitzondering hierop: wanneer de goede zeden, de openbare orde, de nationale veiligheid, de
belangen van minderjarigen, de beschermingen van het privéleven van procespartijen of het
belang van een goede rechtspleging besloten behandeling noodzakelijk maken.
(Ook art. 29 lid Rv.)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper AmberRechtenstudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,89. Je zit daarna nergens aan vast.
