Samenvatting
Geschiedenis tijdvakken 6 / 10 samenvatting en kenmerkende aspecten
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting en uitwerking tijdvakken 6 / 10 en kenmerkende aspecten
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Boeren aan het begin van de middeleeuwen:✰ vr e boeren: eigen stuk grond voor hunzelf en familie
✰ horige boeren: horen b het land van een heer en mochten dit niet zonder toestemming verlaten,
ontstonden doordat de landeigenaren de inkomsten zagen teruglopen na de val van het RR
✰ l feigenen: boeren gebonden aan/eigendom van de landeigenaar zelf
Het ontstaan van het hofstelsel:
✰ boeren hadden last van honger, armoede en onveiligheid en konden niet naar de koning
✰ de lage adel kon hen bescherming en landbouwgrond bieden in ruil voor een deel van de oogst en
herendiensten: hofstelsel
Indeling van een domein/hof:
✰ vroonland: beheerd door de heer, onderhouden door l feigenen met molens, smeder enz.
✰ hoeveland: gepacht en beheerd door de horige en vr e boeren
Verschil feodalisme/leenstelsel en hofstelsel: feodalisme is politiek en draait om trouw en bestuur, het
hofstelsel draait om economie en sociaal.
Feodale verhoudingen in het bestuur
De macht kwam na de val van het West-Romeinse r k in handen van Germaanse koningen zoals de
Frankische koning Clovis. Deze hadden problemen die de Romeinen niet hadden gehad:
✰ alleen geestel kheid kon nog lezen en schr ven → heeft geschreven wetgeving zin?
✰ wegen werden slecht onderhouden → reizen kon niet om wetten te vertellen
✰ verdw ning van de handel zorgt voor verdw nen van geld → belasting heffen kan niet
Clovis stele vazallen aan: deze zweren hem trouw in ruil voor inkomen/levensonderhoud. Z moeten
str den en adviseren over wetten en rechtspraak → uiteindel k volgt hieruit het feodalisme
Feodalisme/leenstelsel: vorst/leenheer verdeelt z n te grote grondgebied onder de hoge adel:
leenmannen, deze moesten ook helpen in verdediging en advies en moesten trouw zweren. De leenmannen
verdeelden hun gebied onder de lage edel: achterleenmannen, ook deze moesten trouw zweren. Karel de
grote was hier enorm goed in door rond te reizen en z n hoofdstad te verplaatsen
Zwakte van het feodalisme:
✰ leenmannen willen de macht binnen hun familie houden → koning verliest de controle over de
leen, of h komt in conflict met de leenman
✰ verhouding leenheer en leenmannen werd minder persoonl k omdat z alleen macht wilden
✰ leenmannen benoemden achterleenmannen
De verspreiding van het Christendom in Europa
Hiërarchische opbouw van de katholieke kerk:
✰ paus: bepaalt het beleid en beslist over geloofszaken
✰ bisschop: staan aan het hoofd van bisdommen: kerkel ke bestuursgebieden en geestel ken erin
✰ priesters: van parochie kerken
Geestel kheid: mensen met een o ciële functie in de kerk. Z hebben de macht over de gelovigen
, Wereldl ke macht: macht van de keizers, koningen en edelen over hun volk, bestuur en rechtspraak
Tweezwaardenleer: geestel ke en wereldl ke macht hebben elk hun eigen gebied waar ze over heersten
Christendom groeit vanaf 500:
✰ samenwerking tussen paus en (West-Europese) Karolingische vorsten
✰ Paus zond missionarissen door heel Europa om heidense volkeren te kerstenen
✰ vorsten versloegen heidense volkeren en dwongen ze tot kerstening
✰ snel groeiende r kdom van de kerk
✰ goede organisatie van de kerk
✰ bisschoppen hielden toezicht in hun gebieden
✰ stichting van kloosters: monniken en nonnen w den zich hier volledig aan geloof
✰ Karel de Grote stichtte kloosterscholen om onderw s te bevorderen: Karolingische
Renaissance. Sommige grote kloosters kregen een rol in het feodalisme
Problemen voor het Christendom:
✰ Christendom drong pas na 1000 écht door tot het gewone volk (heidense gebruiken bleven)
✰ verspreiding werd bedreigd door moslims, Vikingen en Hongaren
✰ 1054: Schisma: Christendom verdeeld in Rooms-Katholiek en Grieks-orthodox geloof
jdva 4: Stede e State
Opkomst van handel en ambacht en herleving van de landbouw-stedelijke samenleving
Tot 1000: West-Europa is een autarkische, agrarische samenleving.
Vanaf 1000: West-Europa wordt weer een agrarisch-urbane samenleving, want:
✰ toename van veiligheid door een eind aan invallen van de vikingen
✰ toename van de voedselproductie door ontginning en ontpoldering, technische verbeteringen en
het gebruik van het drieslagstelsel ipv. het tweeslagstelsel (grondgebruik en braak)
Gevolgen:
✰ sterke bevolkingsgroei
✰ toename van handel
↳ opkomst van de steden
Belangr kste handelsgebieden: Vlaamse handelssteden, Noord-Italiaanse stadstaten en Hanzesteden
Opkomst van de stedelijke burgerij en toenemende zelfstandigheid van steden
Opkomst van de steden zorgt voor meer vr heid:
✰ boeren: trekken naar de stad omdat ze daar geen herendiensten hebben en hoefden geen tienden
aan de heer te betalen → bracht ook vr heid voor boeren die achterbleven
✰ burgers: steden werden r k door handel en ambacht → adel vroeg belasting en steden kregen
hier stadsrechten voor terug
Stadsrechten:
✰ politiek: eigen bestuur, eigen rechtspraak, eigen verdediging
✰ economie: jaarmarkt, tolhe ng, gilden
Stadsbestuur (: schout en schepenen) werd aangesteld door de adel. Macht lag in de steden vooral b de
patriciërs: r ke handelaren. De gilden: samenwerking van ambachtslieden, kregen steeds meer invloed.
De steden vormden een nieuwe machtsfactor → z konden meer vr heid eisen door b een conflict tussen
een koning en z n leenmannen voor de juiste part te kiezen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chlovanmansfeld. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen