CONTRACTENRECHT SAMENVATTING
Week 1: totstandkoming overeenkomsten, aanbod en aanvaarding, wilsvertrouwensleer, geestelijke
stoornis, vertegenwoordiging en volmacht
Week 2: nietigheden, vernietigbaarheden, wilsgebreken, handelingsonbekwaamheid
Week 3: algemene voorwaarden, informatieplichten en bedenktijden
Week 4: uitleg en aanvulling overeenkomsten, verrekening, nakoming: vordering tot nakoming,
opschorting
Week 5: niet-nakoming: ontbinding en schadevergoeding
Week 6: beperkende werking redelijkheid en billijkheid, onvoorziene omstandigheden,
rechtsverwerking, klachtplicht
Week 7: overeenkomsten en derden
WEEK 1: totstandkoming overeenkomsten, aanbod en
aanvaarding, wilsvertrouwensleer, geestelijke stoornis,
vertegenwoordiging en volmacht
Basisbeginselen contractenrecht
1. Contractsvrijheid (wel/niet contracteren, bepaling inhoud en vormvrijheid)
2. Vormvrijheid (3:37 lid 1) (uitzondering, bv 7:2)
3. Pacta sunt servanda (afspraak is afspraak) (6:248 lid 1)
Rechtshandeling (3:33)
- Handeling (doen of nalaten)
- Welke is gericht op rechtsgevolg (persoon die handelt wil verandering in rechtstoestand)
- Wil tot rechtsgevolg is geopenbaard door verklaring
Verklaring (3:37)
- Vormvrij, tenzij anders bepaald (lid 1)
- Hoofdregel: ontvangsttheorie (lid 3)
Uitzondering: bedenktijd bij op afstand/buiten verkoopruimte gesloten
consumentenovereenkomst (6:230 o lid 3), timeshare (7:50d lid 4),
consumentenkrediet (7:66 lid 2) -> bij ontbinding geldt verzendtheorie
- Intrekking verklaring mogelijk (lid 5)
Mits intrekkingsverklaring eerder/gelijk bij ontvanger
Gevolg: eerste verklaring heeft nooit bestaan
Totstandkoming overeenkomst
- 6:217: aanbod en aanvaarding
Verklaringen in de zin van 3:37
Rechtshandeling in de zin van 3:33 en 3:35
- Aanbod: voorstel om ovk tot stand te brengen
Voldoende bepaald (6:227) bevat alle essentiële elementen die overeenkomst bevat
-> enkele aanvaarding moet ovk tot stand doen komen, voldoende duidelijk
1
, Aanbod gericht tot bepaalde persoon/personen
Openbaar aanbod
- Aanvaarding: ja zeggen tegen aanbod -> ovk tot stand
- Initiatief geen aanbod: uitnodiging tot onderhandeling. Zijn onderhandelingen gaande:
uitnodiging doen aanbod
Verval aanbod
- Verwerping (6:221 lid 2)
- Tijdsverloop (termijn gesteld, of 6:221)
- Herroeping (6:219): rechtshandeling, beoogt dat aanbod niet langer geldt
Verklaring in de zin 3:37
In beginsel mogelijk, tenzij onherroepelijk (termijn lid 1 of optie lid 3)
Niet indien aanbod aanvaard of aanvaardingsverklaring verzonden (lid 2)
Uitzondering: vrijblijvend aanbod ook na aanvaarding nog, mits onverwijld
Aanbod in juridische zin: van belang hoeveel partijen zouden kunnen sluiten en of identiteit koper
van belang is (huizen, vliegtuigen)
Intrekking (3:37 lid 5): geldt voor elke verklaring
- Hoe? Nieuwe verklaring
- Wanneer effect? Ontvangst gelijk met/eerder dan eerste verklaring
- Gevolg? Verklaring komt niet tot stand/nooit aanbod geweest
Herroeping (6:219): geldt alleen voor aanbod
- Hoe? Nieuwe verklaring
- Wanneer effect? Ontvangst voor aanbod aanvaard én aanvaardingsverklaring nog niet
verzonden (lid 2) en aanbod niet onherroepelijk (lid 1)
- Gevolg? Geldig tot stand gekomen aanbod vervalt
Intrekking voorkomt dat er ooit een geldig aanbod komt -> iedere verklaring
Herroeping was geldig aanbod, maar geldt niet langer -> alleen voor een al geldig aanbod
Oneigenlijke dwaling (3:33, 3:35): verkeerde veronderstelling dwalende op betekenis van de door
hem afgelegde verklaring -> verspreking, verschrijving, onjuist overgebracht, inhoud verschillend
opgevat door partijen (Bunde/Erckens), verkeerde persoon
Vertrouwensbescherming (3:35)
1. Verklaring of gedraging van persoon aan wie wederpartij tegenwerpt (toedoen)
2. Door wederpartij opgevat als gerichte verklaring = wil
3. De wederpartij mocht onder gegeven omstandigheden redelijkerwijs zo opvatten
(gerechtvaardigd vertrouwen)
- Evt onderzoeksplicht of verklaring = wil (onverwacht, plaats, vaardigheden of begreep)
- Uitzondering 3:35 ogv redelijkheid en billijkheid: met name wanneer geen nadeel
-
- Niet alleen of rechtshandeling tot stand komt, ook bepalend voor welke rechtshandeling, de
inhoud: komt aan op de zin die partijen over en weer redelijkerwijs aan elkaars verklaringen
en gedragingen mochten toekennen en zij redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten
(Haviltex)
2
,Derdenbescherming (3:36)
1. De derde die gerechtvaardigd vertrouwde
2. Op een door een ander gewekte schijn (toedoen)
3. Dat een bepaalde rechtsbetrekking was ontstaan, bestond of tenietgegaan
4. Voortbouwend op zijn vertrouwen heeft gehandeld
Degene die schijn in leven heeft geroepen, de schijn voor werkelijkheid
moet laten gelden
Vertegenwoordiging (3:60 lid 1)
- Schakelbepaling 3:78
- Bedoeling om achterman te binden
- Volmachtverlening zelf is een rechtshandeling (HS2 van toepassing)
- Lid 1: 1) bevoegdheid tot vertegenwoordiging hebben en 2) in naam van vertegenwoordigde
1. Handelen in hoedanigheid van vertegenwoordiger: wil om niet zelf gebonden te zijn
2. Zich gedragen als vertegenwoordiger: presentatie
3. Kenbaarheid van vertegenwoordiging voor derde: duidelijk voor derde dat
vertegenwoordiger niet zelf gebonden wil worden
- Criterium: Kribbenbijter (Bunde Erckens en Haviltex)
- Wat hebben personen verklaard en wat hebben zij over en weer uit elkaars verklaringen en
gedragingen mogen afleiden
Gevolg (3:66 lid 1)
2. Binnen grenzen bevoegdheid
3. In naam van volmachtgever gehandeld
- Zo ja: bevoegde vertegenwoordiging: volmachtgever is partij, gevolmachtigde geen partij
- Zo nee: onbevoegde vertegenwoordiging: volmachtgever niet gebonden, tenzij:
Bekrachtiging: 3:69
Derdenbescherming: 3:61 lid 2
- Niet gebonden, dan falsus procurator: 3:70, tussenpersoon zelf enige verplichting
schadevergoeding?
Derdenbescherming volmacht (3:61 lid 2)
- Aangenomen en mocht aannemen dat er toereikende volmacht was (vertrouwd en mocht
vertrouwen), en heeft aangenomen op grond van verklaringen of gedragingen van de
pseudovolmachtgever (toedoen) -> komt na alsof toereikende volmacht was
1. Iemand heeft in naam ander gehandeld (volgens criteria Kribbenbijter)
2. Verklaringen of gedragingen pseudoprincipaal aangenomen volmacht en op vertrouwd
3. Mocht in gegeven omstandigheden vertrouwen op volmacht (gerechtvaardigd)
Indien enkel aan 1-3 voldaan: tussenpersoon schadevergoeding betalen alsof de
overeenkomst wel was gesloten, dus ook rekening houden winst (positief
contractsbelang 3:70)
4. Toerekening gedraging aan achterman (ING/Bera) (omstandigheden in risico-sfeer
achterman)
- Zo ja: toch binding achterman (3:61 lid 2)
- Zo nee: geen geldige overeenkomst (3:70: instaan voor volmacht, tenzij geen
gerechtvaardigd vertrouwen bij C)
3
, Indien wel 1-3: tussenpersoon moet schadevergoeding betalen alsof overeenkomst
was gesloten
Directe/onmiddelijke vertegenwoordiging: tussenpersoon handelt in naam achterman, binnen
grenzen bevoegdheid -> ovk direct gesloten tussen achterman en derde (3:66)
Middellijke vertegenwoordiging: tussenpersoon handelt in eigen naam, wordt zelf partij bij
overeenkomst
Lastgeving (7:414)
1. Overeenkomst van opdracht (7:400)
2. Waarbij de lasthebber zich verbindt
3. Een of meer rechtshandelingen te verrichten
4. Voor rekening van de lastgever
In naam van de lastgever: directe vertegenwoordiging= lastgeving +
volmachtsverlening
In eigen naam: middellijke vertegenwoordiging lastgeving zonder volmachtsverlening
- Niet nakoming door derde: B kan schade van A bij C vorderen (7:419), A kan rechten B uit ovk
B-C overnemen (7:420)
- Niet nakoming door faillissement B: A kan rechten B tov C overnemen (7:420 lid 1), C kan
rechten B tov A overnemen (7:421 lid 1)
- Vereist: schriftelijke verklaring aan beide andere partijen
- Schakelbepaling 7:424 (ook bij verzoek en geen lastgeving)
Belangenconflict bij lastgeving
7:416: Selbsteuntritt
- Lasthebber B = wederpartij C -> ovk A-B
- Alleen indien belangenconflict niet mogelijk is
- Anders geen loon
- Bij consument: schriftelijke toestemming, anders ovk vernietigbaar
7:417: 2 heren dienen (2 lastgevers)
- B = lasthebber van A en lasthebber C
- Alleen indien belangenconflict niet mogelijk is
- A = consument? Dan schriftelijke toestemming A vereist, C consument C idem
- Bij koop/huur og: 1 partij (of beide) consument, dan geen loon van huurder/koper: geen
dubbel loon
- Schakelbepaling: 7:424
7:418: lasthebber heeft ander belang bij ovk met C
- Bv bevriend/familie met C
- Verplicht te melden aan A
- Tenzij belangenconflict niet mogelijk (precies omschreven)
- Anders geen recht op loon lasthebber
- Evt schadevergoeding aan lastgever
Vertegenwoordiging en handelingsonbekwaamheid
Directe vertegenwoordiging: volmachtverlening is rechtshandeling
- Handelingsonbekwame is ook daarvoor handelingsonbekwaam
Door directe vertegenwoordiging met derde gesloten ovk is vernietigbaar wegens
handelingsonbekwaamheid (3:63 lid 2)
4
