Psychologie de basis HC’S
Hoorcollege 1
Denksystemen:
Daniel Kahneman
Leren: blijvende verandering in het gedrag of mentale processen als gevolg van een
bepaalde verandering.
Systeem 1:
Snel, automatisch, onbewust, efficiënt, slordig
Systeem 2:
Langzaam, bewust, secuur en kost energie
→ Bij effectief leren wordt systeem 2 gebruikt.
Wat is effectief leren?
Samenvattend aantekeningen maken
Zelf uitzoeken en oplossen
Rust, tijd en energie hebben en nemen
Uitdaging
Samenwerken: samen oplossen
Psychiater studeert medicijnen, mag ook medicijnen voorschrijven
Psycholoog studeert psychologie, mag GEEN medicijnen voorschrijven
Bias (denkfouten): Denkfouten op basis van persoonlijke ervaringen en waarden die
zorgen voor een vooroordeel of vervorming van de situatie
Confirmation bias: Informatie die niet aansluit bij de opvatting bewust negeren of bekritiseren
en in plaats daarvan alleen info zoeken die wél aansluit bij de opvatting
→ Mensen die geloven in astrologie, negeren de dingen uit de horoscopen die niet kloppen.
Emotionele bias: Oordelen die geveld worden op basis van attitudes en gevoelens, ipv
rationele analyse van het bewijsmateriaal.
→ Mensen die bang zijn voor misdadigers willen een strengere aanpak voor criminelen
Hindsight bias: Na afloop twijfelen aan vooraf genomen beslissingen en denken dat je dat
had kunnen zien aankomen of al wist.
→ Wanneer een vriend op zijn telefoon zit tijdens het fietsen en een ongeluk krijgt, vertel je
hem dat je wist dat het gevaarlijk was.
Anchoring bias: Schatting baseren op info die niet met het probleem te maken heeft
→ Als je eerst een tas ziet van 1000 euro, lijkt een tas van 200 euro goedkoop
Stuvia: noellesmit 1
, Representativeness bias: Er vanuit gaan dat een persoon of gebeurtenis die tot een
bepaalde categorie behoort, alle eigenschappen van die categorie bezit
→ je bent blond, dus je zal wel dom zijn
Availability bias: Inschatting maken op basis van info uit eigen ervaring
→ banger voor haaien dan honden terwijl de kans groter is aangevallen te worden door een
hond, maar over haaienaanvallen is meer in de media, dus meer info ‘available’.
Correlatie/causatie denkfout: Er is een verband tussen twee factoren, maar ze veroorzaken
elkaar niet.
→ Betere verkoopcijfers van ijsjes zorgt voor meer drenkelingen. (beiden komen door warm
weer ipv dat ze elkaar veroorzaken)
Is een bewering redelijk of extreem?:
→ Sensationele titels, woorden als ‘altijd’ of ‘nooit’, geen kritische uitspraak of nuance
Wetenschappelijke tijdschriften (Journals):
Goed: Nature, Journal of x Psychology/Geography/Sociology, Science, The Lancet
Recentere publicaties zijn betrouwbaarder
Pseudopsychologie: Niet-onderbouwde psychologische aannames, die gepresenteerd
worden als wetenschappelijke waarheid.
Hoorcollege 2
Bekrachtiging methoden van operante conditionering:
Shaping: Belonen van steeds meer stapjes naar het gewenste gedrag
Chaining: Forward en backward, stapjes aan elkaar koppelen
→ Forward helpen met alle stappen, daarna helpen met stap 2 tot eind, stap 3 tot eind
→ Backward, helpen alle stappen, daarna helpen alle stappen tot laatste, tot een na laatste
Prompting: Voordoen, aanwijzingen geven
Premack Principle: Het vooraf kenbaar maken van een beloning na een activiteit
→ ‘Als je al je eten op hebt gegeten, mag je een toetje’
Bijgeloof: Ontstaat door partiële
bekrachtiging en omdat hersenen
moeilijk toeval kunnen verdragen.
Stuvia: noellesmit 2
