,Hoofdstuk 1 Bouw en functie van skeletspieren
Blz. 49-71
Vele functies van spieren worden uitgevoerd door de 3 typen spieren:
- Glad spierweefsel —> ook wel ‘onbewuste spier’, want deze kunnen we niet bewust
controleren. Zit in meeste wanden van bloedvaten, samentrekken of ontspannen van gladde
spier zorgt voor samenknijpen of verwijder van bloedvat, waarmee bloedstroom wordt
gereguleerd. Zit ook in wanden van meeste interne organen —> ontspannen of samentrekken,
om bv. voedingssto en te verplaatsen door spijsverteringsstelsel.
- Hartspierweefsel —> alleen in het hart. Kan niet door ons bewust worden gecontroleerd.
Hartspier stuurt grotendeels zichzelf, slechts enige jne bijsturing door zenuwstelsel en
endocriene systeem.
- Skeletspierweefsel —> deze kunnen wij onbewust aan- of ontspannen. Meeste zitten aan
skelet vast en bewegen dit ook. Samen met botten van skelet vormen ze het
bewegingsapparaat.
Gladde spier Hartspier Skeletspier
Menselijk lichaam bevat meer dan 600 spieren.
1.1 De bouw van de skeletspieren
Alle skeletspieren werken als op
zichzelf staande eenheden.
- Epimysium —> buitenste
bindweefsel. Omgeeft hele spier en
houdt alles bij elkaar.
- Fasciculus —> ligt onder het
epimysium. Bundel met vezels.
- Perimysium —>
bindweefselschedes rondom elke
fasciulus.
- Endomysium —> Omhult elke
spiervezel door middel van
bindweefsel.
- Spiervezels —> liggen binnen in de
fasciculus. Individuele spiercellen
met meerdere celkernen.
Langste menselijke spiervezel is
ongeveer 12cm.
1.1.1 De spiervezel
Diameter verschilt van 10 tot 120 micrometer μm.
1.1.1.1 Het plasmalemma
ff fi
, Plasmalemma, ook wel
plasmamembraan is onderdeel van een
groter geheel: het sacrolemma. Het
sacrolemma bestaat uit het plasmalemma
en basaalmembraam. Het plasmalemma
gaat aan het eind van spier over in de
pees, die aanhecht op het bot.
Pezen —> Gemaakt van vezelige
bindweefselkoorden en geven de krachten
die door spiervezels zijn opgewekt door
aan het bot, waardoor beweging ontstaat.
Elke individuele spiervezel is uiteindelijk
dus verbonden met het bot via de pees.
Eigenschappen plasmalemma:
- In rust en bij samentrekking van vezels
is er een serie lichte inkepingen te zien
aan oppervlak van de vezel. Deze
plooien verdwijnen als de vezel
wordt uitgetrokken. Door die plooien
kan de spiervezel verlengd worden
zonder beschadiging van het
plasmalemma.
- Het plasmalemma heeft ook plooien
in het gebied van de motorische
eindplaat, waardoor transmissie van
de actiepotentiaal van de
motorische zenuw naar de
spiervezel wordt vergemakkelijkt.
- Het plasmalemma helpt bij het
handhaven van het zuur-
bakenevenwicht en het
transporteren van brandsto en van
het capillaire bloed naar de
spiervezel.
Satelietcellen —> bevinden zich
tussen het plasmalemma en de
basaalmembraam —> deze cellen zijn
betrokken bij groei en ontwikkeling van
skeletspieren en bij aanpassingsproces in spieren bij beschadiging, immobilisatie en training.
1.1.1.2 Het sarcoplasma
Hier bevinden zich myo brillen, de contractuele elementen van de spier.
Sacroplasma —> gelatineachtige substantie wat de ruimtes vult tussen de myo brillen. Het is het
cytoplasma —> het vloeibare deel van de spiervezel.
Het sarcoplasma bevat voornamelijk opgeloste eiwitten, mineralen, glycogeen en de benodigde
organellen. Ook bevat het de zuurstofbindende stof myoglobine.
1.1.1.2.1 De transversale tibuli
Transversale tibuli (T-tibuli) —> uitbereidingen van het plasmalemma en lopen dwars door de
spiervezel, myo brillen zijn onderling verbonden. Hierdoor worden zenuwsignalen die worden
ontvangen door plasmalemma snel verzonden naar de individuele myo brillen. Tibuli leveren ook
paden van buiten de vezel naar de binnenkant. Sto en kunnen de cel binnenkomen en
afvalproducten kunnen de cel verlaten.
1.1.1.2.2 Het sarcoplasmatisch reticulum
Een longitudinaal netwerk van buisjes, het sarcoplasmatisch reticulum (SR). Het bevindt zich in
het sarcoplasma en het is ook een deel van de spiervezel. De buisjes lopen evenwijdig aan de
myo brillen en omringen deze. Het SR is opslagplaats voor calcium, wat essentieel is voor
spiercontractie.
1.1.2 De myo brillen
fi fi fi fi ff ff fi fi
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper iev. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
