Samenvatting Arbeid en Gezondheid
Arbeid= ‘Arbeid is doelgericht betekenisvolle diensten leveren voor een
passende beloning’
- Je werkt bewust naar een eindproduct
5 perspectieven van arbeid:
1. Economisch: Bijdragen aan bruto nationaal product
2. Psychologisch: Betekenis voor het individu
3. Sociologisch: Nut voor de maatschappij
4. Filosofisch: Levenswaarde, menswording
5. Ethisch: Bijdrage aan leven dat de moeite waard is / arbeid is goed
Gezondheid = ‘Het vermogen om zich aan te passen en een eigen
regie te voeren, in het licht van de fysieke, emotionele en sociale
uitdagingen in het leven’
Individuele gezondheid
1. Normaal functioneren (‘alles zit er op en eraan en werkt’)
2. Betekenis geven aan het leven
3. Participeren in de maatschappij
Gezonde organisaties
1. Normaal functioneren (reserves, trotse medewerkers)
2. Lerende organisatie (innovatief, aanpassen)
3. Duurzaam ondernemen (MVO , 3P)
Definitie gezondheid koppelen aan arbeid:
Dat je aanpassen aan der veranderende werkomstandigheden (door
nieuwe systemen, nieuwe productieproces, door verandering van klanten).
Op het moment dat je je daar kunt aanpassen, dan ben je redelijk gezond.
Je bent lichamelijk en emotioneel gezond en je kunt de werkuitdagingen
aan.
Het ‘nut’ van arbeid
- Manifeste (bewuste) functie: kies je heel duidelijk voor op het
moment dat je een baan aanneemt.
Bijvoorbeeld: salaris
- Latente (onbewuste) functie: Denk je niet meteen aan als je het
over werk hebt. Zijn wel belangrijk.
Bijvoorbeeld: - Werk geeft structuur in je leven
- Sociale contacten en waardering
- Zelfrespect, zelfontplooiing
,Dubbele moraal van arbeid:
- Belangrijke voorwaarden voor welzijn VS - Je kunt er ziek van worden
Verschillende doelen:
- Productief zijn en winst maken
VS
- Middel om in levensonderhoud te voorzien
- Veilig en plezierig werken
Relatie tussen arbeid en gezondheid
Labor: arbeid als resultaat
- Energiebron, uitdaging, zelfverwerkelijking
- ‘Werk als medicijn’
- Accent op gezondheid
Opus: arbeid als last
- Inspanning, belasting, moeite
- ‘Werk als ziekmaker’
- accent op economie
Arbeidsparticipatie = Arbeidsdeelname
Participeren = meedoen
- Baan van 12 uur per week hebben of actief op zoek naar (werkenden en
werklozen)
- Bruto arbeidsparticipatie: beroepsgerichte bevolking
- Netto arbeidsparticipatie: daadwerkelijk een betaalde baan (exclusief
werklozen)
Hebben van gezondheidsklachten hoeft geen reden te zijn om niet aan het
arbeidsproces deel te nemen.
- Werkhervatting en herstel van gezondheidsklachten kunnen gelijktijdig
plaatsvinden
3 aspecten arbeidsparticipatie / 3 contexten van
beroepsuitoefening
Met deze 3 aspecten houden
zich veel beroepsbeoefenaren
mee bezig
Vergroten arbeidsparticipatie (iedereen
doet mee!)
Rol overheid: zorgt voor regelgeving
Rol werkgevers: zorgen voor goede
arbeidsomstandigheden
Rol individu: zorgt dat ie zelf op een goede
manier kan werken.
, Relatie arbeid en gezondheid
1. Arbeidsgerelateerde aandoeningen (waren er nog niet, maar
door het werk ontstaan)
- Aandoeningen die te maken heeft met het werk, zonder dat er een
duidelijk oorzaak-gevolgverband is. Associatie met werk en lifestyle
persoon.
- Voorbeeld: aandoening aan houding, zoals rugpijn of nekpijn
2. Arbeidsrelevante aandoeningen (waren er al, maar door werk
erger geworden)
- Door het werk kan het erger geworden zijn. Aandoeningen al dan niet
veroorzaakt door het werk, maar in alle gevallen het functioneren op het
werk nadelig beïnvloeden
- Voorbeeld: migraine, overspannenheid
Goed werkgeverschap:
Informatie geven, inspirerend leidinggeven, inzetbaarheid stimuleren,
autonomie bieden
Goed werknemer schap:
Iets extra’s doen voor werkgever, zorgen voor eigen inzetbaarheid, zorgen
voor balans werk en privé, innovatief werkgedrag vertonen
HRM speelt grote rol:
Gezondheid als lucratieve business-strategie, terugdringing ziekteverzuim,
hogere productie en uitdagingen van kernwaarden, enerzijds het
businessmodel, anderzijds ethisch handelen
Verzuimbegeleiding= de dienst die het meest afgenomen wordt door
Arbodiensten
Arbodiensten= instellingen die bedrijven verplicht moeten inhuren om
hun medewerkers te begeleiden van ziekte naar werk
Persoonlijke factoren zijn van invloed op belastbaarheid, wordt mede
bepaald door:
- Algemene persoonsgegevens (leeftijd, geslacht, opleiding etc)
- Leefstijl (BRAVO)
- Persoonlijke eigenschappen (temperament, leerstijl etc)
- Werk gerelateerde persoonlijke factoren (werkmotivatie, werkervaring,
verzuimbehoefte etc.)
Ziekteverzuim = afwezigheid van het werk als gevolg van ziekte
Intern verzuim: medewerker is aanwezig, maar werkt niet (is
onvoldoende productief)