Er zijn in totaal 17 miljoen inwoners waarvan en 7 miljoen werken.
Onzelfstandige beroepsbevolking; de mensen met een betaalde baan hebben. Zij bevinden
zich tijdens hun werk in een afhankelijkheidspositie ten opzichte van een ander, namelijk de
werkgever.
Private sector; de grootste groep is werkzaam in het bedrijfsleven. Het betreft de circa 5
miljoen werknemers die binnen deze sector arbeid verrichten. Gezamenlijk maken zij
ongeveer twee derde uit van de onzelfstandige beroepsbevolking. Ruim 25% van deze groep
heeft een flexibele arbeidsrelatie (werknemers met een tijdelijk contract, oproepkrachten,
uitzendkrachten en dergelijke).
Publieke sector; de tweede groep bestaat uit de circa 1 miljoen ambtenaren, werkzaam in de
publieke sector. Zij vormen het personeel dat in dienst is van de overheid. Daarbij kun je
denken aan werk bij de centrale overheid, bij een provincie of gemeente.
Semipublieke sector; deze werknemers zijn verbonden aan organisaties en instellingen
binnen de private sector, die financieel afhankelijk zijn van de overheid (denk aan personeel
in ziekenhuizen, verpleegtehuizen, buurthuizen, onderwijs, omroep)
Zelfstandige beroepsbevolking; zij die onder de zelfstandige beroepsbevolking worden
geschaard, zijn tijdens de uitoefening van hun werkzaamheden niet onderworpen aan
opdrachten van anderen, in totaal hebben zich ongeveer 2 miljoen personen als zelfstandig
ondernemer gevestigd. Van dit aantal is een groot deel zzp’er.
Schijnzelfstandigen; deze personen zijn voor opdrachten vaak afhankelijk van maar één
opdrachtgever. Dat maakt deze alsmaar in omvang toenemende groep kwetsbaar. Allerlei
beschermende regels die voor de werknemer gelden, moeten de zzp’ers missen. Zo
ontvangen zij feitelijk vaak niet eens het minimumloon en krijgen zij meestal geen WW-
uitkering als zij werkloos worden. De wetgever vaardigt steeds meer regels uit om deze
categorie meer rechten te geven.
Sociaal recht/arbeidsrecht heeft betrekking op de rechtspositie van de werknemer (in de
private sector, het bedrijfsleven), de ambtenaar (in publieke sector) en de werknemer in de
semipublieke sector. Zij hebben gemeenschappelijk dat zij in dienstverband- oftewel in
, ondergeschiktheid- arbeid verrichten. Dat houdt in dat hun werkgever in feite het werk
opdraagt dat zij moeten gaan verrichten. Tot 1 januari 2020 was de rechtspositie van een
ambtenaar een andere dan de rechtspositie van werknemers in de private sector en
semipublieke sector. Lange tijd vond men dat terecht omdat de ambtenaar, anders dan de
werknemer, ‘het land diende’ en op grond daarvan recht had op een bijzondere juridische
behandeling. Deze opvatting is gaandeweg als verouderd bestempeld. De meeste
ambtenaren onderscheiden zich in de 21 e eeuw niet meer van de werkers in de private en
semipublieke sector. Op 1 januari 2020 is dan ook de wet normalisering rechtspositie
ambtenaren (wnra) in werking getreden. De invoering van deze wet heeft tot gevold dat op
het overgrote deel van de ambtenaren het arbeidsrecht van toepassing is dat geldt voor de
werknemers inde private sector. Het arbeidsrecht is dus eveneens op de ambtenaar van
toepassing. Er blijft wel een ambtenarenwet van kracht die enkel op de werkers in de
publieke sector van toepassing is en waarin zaken worden geregeld zoals het verbod om
giften aan te nemen, de plicht om andere functies te melden en de geheimhoudingsplicht.
Een aantal groepen ambtenaren valt niet onder het gewone arbeidsrecht; voor hen blijft dus
een bijzondere regeling gelden. Enkele groepen rechters en medewerkers van politie en
defensie.
Hoewel door de Wnra het toepasselijke arbeidsrecht op werknemer en ambtenaar
grotendeels gelijk is, gelden hier en daar toch weer uitzonderingen. Een daarvan is bv de wet
normering bezoldiging topfunctionarissen (WNT). Deze wet bepaalt dat niemand in de
publieke en semipublieke sector per jaar meer mag verdienen dan een bepaald
maximumbedrag. Voor 2020 is dit €201.000 bruto (we noemen dit de balkenendenorm). De
WNT geldt niet voor de private sector. In het bedrijfsleven zijn de topinkomens dus niet
afgeroomd zoals dat in de publieke en semipublieke sector wel het geval is. Men vindt de
balkenendenorm terecht omdat de banen in de publieke en semipublieke sector uit
belastinggelden worden gefinancierd.
Waar kunnen we het recht vinden dat van toepassing is op de werkrelatie tussen werkgever(s)? we
noemen en behandelen zes belangrijke rechtsbronnen, te weten:
Het arbeidsovereenkomstenrecht
Het vermogensrecht in het algemeen
Overige wetten met betrekking tot de private sector
De cao
Het verdrag
3 soorten overeenkomsten:
- De arbeidsovereenkomst (art. 7:610-691 BW)
- De overeenkomst tot aanneming van werk (art. 7:750-769 BW)
- De overeenkomst van opdracht (art. 7:400-413 BW
Art. 7:610 BW Arbeidsovereenkomst:
1. De werknemer verbindt zich persoonlijk arbeid te verrichten
2. Tegen loon
3. In dienst van de andere partij, de werkgever (gezagsverhouding)
Art. 7:750 BW Overeenkomst tot aanneming van werk:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Sag98. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.