College aantekeningen
PA E&G: Aantekeningen Markets in the Welfare State
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
Collegedictaat van 19 pagina's voor het vak Markets in the Welfare State aan de UL (-)
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Aantekeningen Markets in the WelfareState
Week I:
Comparatieve politieke economie bestudeerd de politieke, institutionele en culturele
onderliggende assumpties van staten. Zij gaat ervan uit dat kapitalisme zich divers uit. Voor
onderzoek kijkt zij naar actoren, instituties en de politiek en neemt de rol van tijd en de
geschiedenis mee. Onderzoek wordt gedaan a.d.h.v. analyses van casussen i.t.t. het opstellen
van abstracte modellen.
Welvaartsstaat: de verantwoordelijkheid van de staat om een basisdeel van welzijn voor zijn
burgers te beschermen (Esping-Andersen, 1990: 18 – 19).
De welvaartsstaat bestaat uit een drietal elementen, zijnde de staat, de markt en de sociale
omgeving. De activiteiten van de staat zijn namelijk verweven met die van de markt en van de
familie/buurt t.a.v. het leveren van sociale voorzieningen (Ibid: 21).
De welvaartsstaat kent de volgende karakteristieken:
o ‘Decommodification’: de mate waarin individuen hun levensonderhoud kunnen
voorzien, zonder zich te berusten op hun (arbeids)activiteiten op de markt. Men is dan
dus afhankelijk van welvaartsstaatvoorzieningen, waar zij recht op krijgen middels
hun burgerschap.
o ‘Stratification’: de wijze waarop welvaartsstaatvoorzieningen onderscheid maken
tussen groepen mensen en dit onderscheid verminderen of versterken.
Welvaartsstaatregime: de verschillende wijze waarin de majeure instituties van een
samenleving (dus: de staat, de markt en de sociale omgeving) interacteren om specifieke
patronen van werk en welzijn produceren. Dit kan volgens Esping-Andersen a.d.h.v. drie
ideaaltypen, namelijk sociaaldemocratisch, christendemocratisch/conservatief en liberaal.
1
,Het liberale welvaartsstaatsregime wordt gekenmerkt door een centrale rol voor de markt,
terwijl de sociale omgeving en de staat een marginale rol spelen. Er is een minimale waarde
van ‘decommodification’: er zijn weinig sociale voorzieningen, men is gewezen op vrijwillige
welvaartsvoorzieningen uit de private sector. Er is sprake van dualisme tussen de zogenoemde
‘haves and have nots’. Het doel van dit type is armoedebestrijding, wat gebeurd a.d.h.v.
voordelen die conditioneel zijn van de hoogte van iemands inkomen. Deze kennen een laag en
gelijk niveau en worden betaald vanuit belastingen, zoals bijv. voedselbonnen.
Het sociaaldemocratische welvaartsstaatregime wordt daarentegen gekenmerkt door een
centrale rol voor de staat waardoor de sociale omgeving en de markt een marginale rol komen
te spelen. Hierbij is er sprake een hoge mate van ‘decommodification’ voor iedereen
(‘universalism’). Het doel van dit regime is inkomensherverdeling. Dit gebeurd a.d.h.v.
inkomsten gerelateerde voordelen die genereus zijn en worden betaald vanuit belastingen. Dit
regime vereist echter dat er sprake is van volledige werkgelegenheid, waar voor wordt
gezorgd door bijv. kinderopvang te financieren om de arbeidsparticipatie van vrouwen te
verhogen en door de omvang van de publieke sector te vergroten.
Bij het conservatieve welvaartsstaatregime speelt de sociale omgeving een centraal rol. De
staat is hier aan ondergeschikt, terwijl de markt slechts een marginale rol kent. Er is sprake
van een medium mate van ‘decommodification’: deze is hoog voor de ‘broodwinnaars’,
degene die worden bevoordeeld door het regime, maar laag voor anderen (het benadeelt bijv.
vrouwen die niet werken). Het doel van dit regime is namelijk preservatie van status. Er is
sprake van een sociale verzekering. Voorzieningen worden betaald via het loon en het gebruik
hiervan is afhankelijk van of iemand werkt.
Regimes zijn niet statisch: naarmate zij ontwikkelen kunnen ze elementen van andere regimes
overnemen.
‘Retrenchment’: het bezuinigen op sociale voorzieningen, zowel kwantitatief als kwalitatief.
Het aanbieden van welvaartsstaatvoorzieningen kan overigens ook toenemen. Dit is
problematisch voor conservatieve welvaartsstaatregimes omdat deze historisch gezien niet
volledige werkgelegenheid aanmoedigen.
2
, Week II:
De welvaartsstaat is subject geweest aan verandering. Hier zijn twee perspectieven op:
i. ‘Retrenchment perspective’: kwantitatieve en kwalitatieve bezuinigingen op sociale
voorzieningen en de erosie van democratische legitimiteit.
ii. ‘Adaptation perspective’: aanpassing aan nieuwe sociale risico’s, waar vrouwen,
jongeren en laagopgeleiden aan zijn blootgesteld, is mogelijk via compromissen.
‘Trente glorieuses’: drie decennia van continue hoge economische groei in Europa en Noord-
Amerika na de Tweede Wereldoorlog, die de ongelijkheid aanzienlijk deed afnemen. Dit
‘Fordist model’ had de volgende karakteristieken:
o Het bestaan van productiesystemen gebaseerd op grote coöperaties.
o Vakbonden die ervoor zorgde dat lonen meegroeide met de productiviteit.
o Er was een alliantie tussen werkgevers en hoog, semi- en laagopgeleide werknemers.
Vooral de semiopgeleide werknemers profiteerde hiervan.
o Dit systeem werd politiek gesteund vanuit christendemocratisch en
sociaaldemocratische hoek.
o Afgestemd op de mannelijke broodwinnaar.
o Hoge lonen en stabiele werkcontracten.
o Genereuze pensioenvoorziening.
o Professionele opleidingsvoorzieningen die gefinancierd wordt door de staat.
o Genereuze arbeidsvoorzieningen, o.a. zorg, ziekteverlof en werkloosheidsuitkeringen.
Dit werd ondersteund door de werkgevers die behoefte hadden aan goed opgeleide
semiopgeleide arbeidskrachten.
In dit model waren mannelijke broodwinnaars met stabiele werkcontracten, vooral de
semiopgeleide werknemers, de winnaars. Maar, dit ging ten koste van vrouwen.
Dit model kent ook een kloof tussen werkgevers en vakbonden. Onenigheden werden
opgelost of aan de onderhandelingstafel of op de straten via massaprotesten.
Kanttekening: er was géén kloof tussen diegene met zekere en onzekere werkcontracten en
géén kloof tussen stedelijke en rurale burgers zoals in de huidige tijd.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MetObij. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 82191 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen