Inleiding Publiekrecht
Hoofdstuk 9 Staatsrecht
§9.1 Staat
Wat is staatsrecht?
De overheid en de verhouding tussen de overheid en de burger. En wanneer de staat wetten
mogen maken.
Binnen het publiekrecht staat de verticale verhouding tussen de overheid en burger centraal,
dat houdt in dat de overheid boven de bevolking staat.
Kenmerken van de staat:
Om een staat te kunnen zijn heb je een:
Volksgemeenschap nodig
Een grondgebied, afgebakend door grenzen
Een orgaan dat de hoogste macht heeft, of gezag uitoefent (de overheid)
Bronnen van het staatsrecht:
Grondwet
Statuut
Verdragen
EU-recht
Provinciewet
Gemeentewet
Wet op de Rechtelijke Organisatie
Reglementen van Orde
Kieswet
Binnen deze bronnen is er een hiërarchie (sommige bronnen hebben meer te zeggen dan de
ander):
1. Europese recht
2. Statuut
3. Grondwet
4. aMvB (geen formele wet, maar wel door de overheid gemaakt)
5. Provinciale verordening
Het systeem van checks and balances:
Houdt in dat elke macht elkaar controleert dat niet 1 macht alle macht krijgt.
Let op!: geen absolute scheiding tussen de staatsmachten
Wet in formele zin komt tot stand door samenwerking regering (=bestuur) en Staten-
Generaal (-wetgever) Art. 81 Gw
Regering heeft bij sommige gevallen besluiten de Staten-Generaal nodig art. 105 en 91
Gw:
Bij Prinsjesdag komt de regering met een verdrag, alleen dit moet door de Staten-
Generaal gecontroleerd worden. Hierbij kun je zien hoe ze elkaar nodig hebben
De wetgevende macht:
Vanuit de grondwet kan je vinden via de hoofdstukken dat de machten van elkaar
gescheiden zijn.
De uitvoerende macht (het bestuur):
Welk orgaan heeft de bestuurlijke macht op centraal niveau?
Staten-Generaal
Waar zie je deze macht terug in de Grondwet?
Hoofdstuk 2
En in welke wetsartikelen zie je de machtenscheiding concreet?
Art. 42 lid 1 Gw
Rechtsprekende macht (rechters):
Grondwetgever heeft expliciet de zelfstandige en onafhankelijke positie van de rechtelijke
macht t.o.v. de andere staatsmachten willen vastleggen in de Grondwet! Waar?
Art 117 lid 1 Gw = basis onafhankelijkheid:
Benoeming voor het leven (lid 1)
Schorsing en ontslag rechter door gerecht van rechtelijke macht (lid 3)
Wet op rechtelijke organisatie = organieke wet
Een wet die in opdracht van de grondwet gemaakt moet worden en die gaat over de
inrichting en samenstelling van de organen die we in Nederland kennen.
Art 123 lid 1 Gw is ook een voorbeeld van een organieke wet
Bij de wet kunnen provincies en gemeentes worden opgeheven en nieuwe ingesteld.
Als dit plaatsvindt moet er ook nieuwe Gemeentewet en Provinciewet gemaakt
worden waarvan ook de inrichting en samenstelling van de raad instaat.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mirabeissel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.