Strafrecht
Wetten met betrekking tot het strafrecht
Strafrecht
Recht waarbij de staat door middel van het Openbaar Ministerie actief optreedt om normen
via sancties af te dwingen van de burgers.
Bij het strafrecht bezit de staat een monopoliepositie
Heeft betrekking op de staat die op het terrein van het strafrecht via het OM het alleenrecht
heeft, sancties zoals gevangenisstraf en boete op te leggen.
Deze positie is gegeven om eigenrichting te voorkomen.
Alleen het OM kan tot vervolging van strafbare feiten overgaan, zo luidt de hoofdregel.
Binnen het strafrecht kom je verschillende actoren tegen
Actoren
Mensen/organisaties die deel uit maken van het strafproces
- OM
- Verdachte
- Advocaten
- Rechter
- Opsporingsambtenaren (politie)
- Officier van Justitie
- Getuigen
De wettelijke bepalingen van het strafrecht treft men in:
- Het Wetboek van Strafrecht
- Het Wetboek van Strafvordering
- Groot aantal losse wetten, zoals Opiumwet, de Wet op de economische delicten & de
Wet wapens en munitie.
Het strafrecht en het privaatrecht zijn op bepaalde vlakken verbonden met elkaar.
Bijvoorbeeld:
- Stel een automobilist geeft de andere mobilist geen voorrang en hierdoor ontstaat er
een ongeval. De auto wordt total loss verklaart van de schuldeiser. Bij deze kwestie is
het een onrechtmatige daad. Bij het vergoeden van de auto is de schuldenaar niet
komen opdagen. Hij zal dan ook met het strafrechtelijk apparaat in aanraking komen.
Het niet verlenen van voorrang is een strafrechtelijk delict waarop sancties zullen
volgen.
,Plaats strafrecht binnen het recht
In het strafrecht gaat het erom op te treden tegen onrecht dat is begaan. Het bestraffen van
onwenselijke gedrag heeft verschillende doelen. In de eerste plaats wordt beoogd het
onrecht te vergelden door de dader leed toe te voegen (door bijvoorbeeld een
gevangenisstraf of een geldboete op te leggen). Verder is het de bedoeling dat de dader en
andere burgers door de straf worden afgeschrikt. Hierdoor wordt herhaling voorkomen
(Strafrechter | Rechtspraak).
Kenmerkend voor het strafrecht is dat de staat (het openbaar ministerie, OM) actief
optreedt om sancties (boetes, gevangenisstraf e.d.) te eisen bij overtreding van normen. Dat
is een verschil met het privaatrecht, hoewel die rechtsgebieden toch ook verbonden kunnen
zijn, bijvoorbeeld bij een verkeersongeval of een mishandeling.
Verschil formeel en materieel strafrecht
Het strafrecht wordt verdeeld in het materiële en het formele strafrecht. Het algemene
materiële strafrecht (kortweg: strafrecht) staat in het Wetboek van Strafrecht (hierna: Sr).
Het bepaalt welke feiten strafbaar zijn, wanneer een verdachte een beroep kan doen op een
strafuitsluitingsgrond (waardoor de strafbaarheid vervalt) en welke straffen kunnen worden
opgelegd wanneer men een strafbaar feit begaat. In periode 3 leer je hierover meer bij de
onderwijseenheid Inleiding materieel strafrecht.
Het algemene formele strafrecht, het strafprocesrecht, is vastgelegd in het Wetboek van
Strafvordering (hierna: Sv).
Formeel strafrecht het geeft aan welke procedure gevolgd moet worden als iemand het
materiele recht heeft overtreden.
Materieel strafrecht het geheel aan rechtsvoorschiften, dat aangeeft welke gedragingen
strafbaar zijn en welke straf op welke strafbare gedraging van toepassing is.
Verdachte
Is iemand tegen wie een redelijk vermoeden van schuld bestaat dat hij een strafbaar feit
heeft begaan
Aanhouding
Bij aanhouding door opsporingsambtenaren wordt de verdachte meegenomen naar het
politiebureau om te worden verhoord.
Als iemand op heterdaad wordt betrapt mag iedereen de verdachte aanhouden.
- Buiten het geval op heterdaad mogen uitsluitend opsporingsambtenaren tot
aanhouding overgaan en dan nog alleen wanneer iemand van een
, §11.2 Strafprocedure: feitelijke gang van zaken
Een strafrechtelijke procedure valt uiteen in drie fases, ze worden in het Wetboek van
Strafvordering behandeld:
1. De opsporing
2. De vervolging
3. De terechtzitting
§11.2.1 Opsporing
In het WvSv zie je vaak de volgende autoriteiten:
- Opsporingsambtenaar
- (Hulp)officier van justitie
- Verdachte
Wie zijn belast in de opsporing van de strafbare feiten?
- Terug te vinden in art. 141 en 142 Sv
Wie is belast met het gezag over de opsporing?
- De Officier de Justitie (Art. 12 Pol.w)
De strafprocedure begint in feite op het moment dat opsporingsambtenaren iemand als
verdachte aanmerken en deze staande houden. Art. 52 Sv
Verdachte
Iemand tegen wie een redelijk vermoeden van schuld bestaat dat hij een strafbaar feit heeft
begaan, Art.27 lid 1 Sv.
Wat verstaat de wet onder ‘opsporing’?
- Art. 132a Sv
- Onderzoek strafbare feiten
- Onder gezag van de OvJ
- Strafvorderlijke beslissingen
Wanneer kan iemand als verdachte worden aangemerkt? Art. 27 lid 1 Sv
Om iemand als verdachte te kunnen aanmerken moet zijn voldaan aan de volgende eisen:
1. Er moet sprake zijn van een concreet strafbaar feit.
2. Er moet een redelijk vermoeden van schuld zijn aan een strafbaar feit; de verdenking
moet berusten op objectieve en concrete gegevens, zoals bijvoorbeeld technisch
bewijs of verklaringen van getuigen.
Zowel een natuurlijk persoon als een rechtspersoon kunnen als verdachte worden
aangemerkt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mirabeissel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.