Eetstoornissen
Hoorcollege
Numbers of anorexia
- 0.6% of young females
- 35% relapse
- 50% chronically ill
- 5-15% mortality rate one of the highest of all psychiatric disorders
The biggest problem for anorexia patients is that they feel they’re fat, not that they see it. The main
problem in clinically research is that there was there was a focus on the visual perception, but not
what they feel. Humans are multisensory beings, so when you give a picture to an anorexia patient,
they can see that they are thin, but in front of a mirror you have access to other senses as well. You
perceive yourself different in front of a mirror.
In the last 50 years there was a shift: research about anorexia patients was done by clinical
psychology, but now also done by neuropsychology & neuroscience.
Body vs brain:
Body representation in neuropsychology:
Abstract collection of all body-related information, e.g.:
- Bodily cognitions (emotions, attitudes, semantics (knowing your hand is attached to your
wrist).
- Bodily perception (visual, tactile perception)
- Bodily action (planning/execution of motor action)
Input from multiple senses contribute to building a blueprint of the body and its size in the brain.
Different things are done by body representation; like giving a hand, how long the arm is, where the
other hand is located, etc.
Determining whether you are fat is not the aim of your body representation.
The mental representation of the size of our body is crucial in keeping the body safe and unharmed.
False alarm is better than a miss.
Body representation:
- Internal model of our body (blueprint)
- Constructed from information from different senses; not literally an image of what you look
like but also what you feel.
- Abstract information (not just an image)
- Crucial in daily life for bodily cognition/affect; bodily perception and motor action.
Disturbed concept body size
Likely to affect multiple senses/modalities
- Cognition & affect
- Visual perception
- Tactile perception
- Motor planning & execution
Tactile size perception
Anorexia patients overestimate the touch to their skin and feel bigger with their body.
,Body representation disturbance in anorexia is more severe than previously assumed: anorexia
patients do not only think and see themselves as fat, they literally feel fatter and move around as if
their body is bigger. They also get signals that their body can’t do something and need to rotate.
Pregnant women also have problems with their body representation; they feel smaller than they are.
Can we change body size experience in anorexia?
It is hard to change the body size experience in anorexia patients. Recovered anorexia patients
perform the same way as anorexia patients. Body image problems are a big trigger, so after
treatment body image needs to be recovered as well.
Interventions
- Cognitive behavior therapy for anorexia patients: talking about thoughts, eating and
improving relationships.
- Psychomotorische therapie: helps patients doing stuff by doing it with them.
- Hoop study: effective in combination with other treatment.
Boek
Welke ontwikkelingstaken zijn gerelateerd aan eten en verschijning?
De fysieke ontwikkeling begint in de kindertijd en heeft invloed op de psychologische ontwikkeling en
functioneren. In de pubertijd zijn de grootste veranderingen. Bij een eetstoornis is er sprake van een
laag zelfbeeld; de perceptie van het eigen uiterlijk is laag. Ook is er een lage lichaamstevredenheid,
mensen met een eetstoornis zijn niet tevreden met hun uiterlijk. De grootste voorspeller voor
lichaamstevredenheid is gewicht. De grootste verschillen tussen het ideale zelfbeeld is tussen hoog
en laag SES.
Eetstoornissen worden met name onderzocht bij meisjes, zij ervaren namelijk meer problemen met
hun uiterlijk en gewicht. Blootstelling aan de media heeft negatieve effecten zoals normaliseren van
diëten en dun zijn. Het internaliseren van deze idealen kan een oorzaak zijn voor het ontwikkelen van
een eetstoornis.
Wat is een eetstoornis?
Een eetstoornis is een psychopathologie die gekenmerkt wordt door ernstige verstoringen in
eetgedrag, verstorende percepties van het lichaam, angst om dik te worden en compensatie gedrag
om gewicht te verliezen of gewichtsaankomst te voorkomen. De prevalentie van eetstoornissen is
toegenomen naar 2.7% bij 13-17 jarigen. Er zijn verschillende types eetstoornissen en een
verschuiving van een eetstoornis is mogelijk. Ook komt comorbiditeit veel voor met
zelfbeschadiging/suïcidaliteit.
Verschillende types:
Anorexia nervosa: gekenmerkt als restrictieve voedselinname en significant laag gewicht,
angst om aan te komen en verstoord lichaamsbeeld.
o Kan opgedeeld worden in restrictief of binge eating
o Gemiddelde duur 11 maanden.
Bulimia nervosa: het herhaaldelijk krijgen van eetbuien, waarbij geen controle over de
eetbuien wordt ervaren, een slechte zelfevaluatie en lichaamsbeeld en aanwezigheid van
compensatie gedrag.
o Gemiddelde duur 3 maanden.
Binge eating disorder: herhaaldelijk krijgen van eetbuien zonder compensatiegedrag.
Vermijdende/restrictieve voedingsinname stoornis: vermijden van voedsel of overmatig
zorgen maken over de gevolgen van eten, zoals misselijkheid, buikpijn of overgeven.
,Hoe ontwikkelen eetstoornissen zich?
Problematisch eetgedrag bij kinderen/adolescenten is een voorspeller voor het ontwikkelen van een
eetstoornis. Het ontstaan van een eetstoornis komt vaak voor in de vroege/late adolescentie, dit zijn
namelijk twee belangrijke ontwikkelingstransities. De risicofactoren voor het ontwikkelen van een
eetstoornis is lichaamsontevredenheid, druk om dun te zijn, internaliseren van het dunne
ideaalbeeld en negatieve affectiviteit. Bij jongeren komt vaker anorexia voor en bij ouderen vaak
boulimia. Het sterftecijfer van eetstoornissen ligt hoog. De psychologische gevolgen van een
eetstoornis hebben betrekking op verslechteringen van het zelfbeeld, gezondheid en sociaal
functioneren en ook het ontwikkelen van andere psychopathologieën.
Etiologie
Familiefactoren
- Overbetrokken en te beschermende familie kind kan geen autonomie, onafhankelijkheid
en zelfconcept ontwikkelen kind heeft geen goed gedefinieerd idee van de zelf en geen
vermogen om de eigen noden te identificeren kinderen kunnen de controle zoeken op
een andere manier bijvoorbeeld in eten.
- Risicofactor binnen familie: disfunctioneren familie (bijv. communicatieproblemen), meer
psychopathologie en financiële problemen.
- Opmerkingen moeder naar dochter kunnen meer invloed hebben dan de conflicten in de
familie.
- Aanmoedigen diëten is gerelateerd aan lichaamsontevredenheid en het dun willen zijn.
- Vaders die de nadruk leggen op aantrekkelijkheid en voedselinname controleren verhogen
het risico op psychopathologie in eten.
Socio-culturele factoren
- Dichtbijzijnde presentaties van actrices, fotomodellen en beroemdheden met onmogelijk
dunnen lichamen en vormen internaliseren van dit dunne ideaal samen met de druk om
dun te zijn, kan leiden tot lichaamsontevredenheid, negatieve emoties, problematisch
dieetgedrag en eetstoornissen.
Genen en erfelijkheid
- Erfelijke oorsprong is mogelijk.
- Niet-gedeelde omgevingen zijn belangrijker dan gedeelde omgevingen.
Fysiologische factoren
- Er is abnormale activiteit aanwezig in verschillende hersengebieden, waaronder de
prefrontale en temporale kwabben.
- Bij een eetstoornis is er een disregulatie van de beloningssystemen en deze verandering leidt
tot blijvende kwelling en verslechtering van het hele hersen-lichaam systeem.
- Hormonale veranderingen
- Fysiologische maturatie
Kindfactoren
- Persoonlijkheidskenmerken die een risico vormen: temperament, negatieve emotionaliteit
en emotie disregulatie, impulsiviteit, stress reacties en gevaar vermijden en gevoeligheid
voor beloning en straffen.
- Perfectionisme is een centraal concept in zowel de etiologie als de persistentie van
eetstoornissen.
- Individuen met anorexia hebben minder gevoel aan agentschap, verhoogde zelfreflexiviteit
en atypische emotionele ontwikkeling.
- Karakteristieken van het lichaam en attitudes spelen een grote rol in het ontstaan van
eetstoornissen, zoals lichaamsontevredenheid, BMI, diëten, negatieve emoties en de
perceptionele druk dat men dun moet zijn.
- Grapjes en pesterijen kwetsbaarheid.
Omgevingsfactoren
- Negatieve levensgebeurtenissen, invloeden media en cultuur.
, Hoe worden eetstoornissen beoordeeld en gediagnosticeerd?
- Evaluatie van somatische en psychologische symptomen.
- Beoordeling lastig, want contact met gezondheidsprofessionals wordt vermeden.
- Verschillende gestructureerde interviews en zelfrapportages voor het screenen en het stellen
van de diagnose, dit moet wel rekening houden met etniciteit, leeftijd en geslacht.
- Het is mogelijk om kinderen op een eerder moment al te screenen door vragen te stellen
over lichaamsbeeld en gewicht.
Welke interventie is effectief?
- Betrekking op zowel preventie als behandelingen.
- Preventiestrategieën zijn gericht op veranderbare risicofactoren, zoals
lichaamsontevredenheid, negatieve emoties, internalisatie van het dunne ideaalbeeld en
versterken beschermende factoren zoals zelfvertrouwen en sociale steun.
- Schoolprogramma’s kunnen effectief zijn, met focus op gezond eten, zelfvertrouwen en
perfectionisme en analyseren ze de media kritisch.
- Preventie meest effectief voor 14-jarigen
Welke behandeling is mogelijk?
- Ziekenhuis: voor degene die ernstige en levensbedreigende stoornissen hebben.
o Doel : stabiliseren van medische condities.
- De zorg buiten het ziekenhuis is geassocieerd met hogere cliënt en ouder tevredenheid en
lagere kosten.
- Adolescenten zoeken zelf geen hulp, dus zij moeten proactief gezocht worden en behandeld.
- Medicijnen worden niet toegepast.
- Psychosociale interventies worden het meest gebruikt, waaronder familietherapieën en
cognitieve-gedragstherapie.
- Maudsley model van familietherapie: ouders leren hoe ze controle en structuur aan moeten
brengen en waarbij de adolescenten leren om meer verantwoordelijkheid en controle te
krijgen over het eten.
- Cognitieve gedragstherapie voor eetstoornissen: de factoren die de eetstoornis in stand
houden, worden geïdentificeerd en deze worden veranderd.
- Bij bulimia vaak behandelingen die focussen op diëten.
- Psychodynamische behandelingen blijken niet effectief te zijn.
Substance use
Hoorcollege
How (ab)normal is adolescent substance use?
If we want to understand why young people engage in substance use, we need to know about some
changes that take place when they enter adolescence:
- Distancing from parents; more secrets.
- Intensifying peer contacts; they start sharing more intimate things with peers.
- Experimentation with adult-like behaviors; behaviors in the eyes of many adolescence that
are considered mature.
The maturity gap; when you’re an adolescence you are trapped between your biological maturity and
your social maturity.
- Biological maturity: when your body is physically mature, when you are able to reproduce.
- Social maturity: considered mature by society.
- Substance use in maturity gap; you look more mature young people become interested in
substance use.
