Staatsrecht en gemeenterecht
Week 1
Functies van het staatsrecht
• Constitueren —> art. 97 lid 1 Gw
• In het leven beroepen van een bepaalde staatsorgnanen of in het leven roepen van bepaalde
onderwerpen
• Het wordt in het eerst genoemd in de grondwet
• Attribueren —> art. 81 Gw
• Het toekennen van bevoegdheden
• Reguleren —> art. 1 Gw
• Het grenzen stellen aan de bevoegdheden
Herhalen trias politica
• Uitvoerende macht
• Wetgevende macht
• Rechtsprekende macht
• Er is bij ons sprake van check and balances (81 Gw) wetten worden vastgesteld door de Staten-
Generaal (wetgevende macht) maar ook door de regering (uitvoerende macht)
Democratische rechtstaat
• Staatsvrije sfeer
• Legaliteitsbeginsel
• Checks and balances
• Onafhankelijke en onpartijdige rechter
Twee grondregel voor democratische staatsrechtelijke staatsorganisatie
• Geen bevoegdheid zonder grondslag in wet of grondwet
• Niemand kan die bevoegdheid uitoefenen zonder verantwoording schuldig te zijn of zonder dat
die uitoefening controle bestaat
Legaliteitsbeginsel
• Ieder overheidsoptreden dient te berusten op een daaraan voorafgaand algemene regel. Dat die
regel gemaakt mag worden, moet staan in de grondwet of in een wet in formele zin
Het koninklijk besluit
• De koning is onderdeel van de regering (art. 42 Gw) —> niet van het kabinet maar wel van de
regering dus
• Algemene maatregel van bestuur worden bij koninklijk besluit vastgesteld (art. 89 Gw)
Drie vereisten wanneer er sprake is volgens een ongeschreven staatsrechtelijke rechtsregel
• Er is sprake van een staatskundige praktijk
• De partijen hebben de overtuiging om wegens deze manier te handelen
• Land is onbestuurbaar als er niet wordt gehandeld volgens de regels
,Twee ongeschreven staatsrechtelijke regels
• Vertrouwensregel
• Conventie 1868
• De kamer mag het kabinet maar één keer ontbinden
, Week 2
De regering bestaat uit:
• De koning (42 lid 1 Gw)
• De ministers (42 lid 1 Gw)
• De staatssecretarissen (47 en 89 Gw)
Kabinet bestaat uit:
• De ministers
• Staatsecretarissen (46 lid 1 Gw)
• En de koning —> denk aan het ontslag van het kabinet (43 Gw)
De minister
• Ontstaan van het ambt (47 Gw)
• Benoemt en ontslaan bij koninklijk besluit (43 Gw)
• Eventueel: ministerie (44 Gw), kan ook zonder ministerie (44 lid 2 Gw)
• Zetel + stem in de ministerraad (45 lid 1 Gw en 11 RvOMR)
• Benoeming en aanvaarding (48 en 49 Gw)
• Soorten minsters
• Leidinggevende minister (44 lid 1 Gw)
• Zonder portefeuille (44 lid 2 Gw)
• Gevolmachtigde ministers (8 Statuut)
• Minster van staat —> is een ere titel
Minster-president
• Primus inter pares (45 lid 1 Gw, 48 Gw, 9 en 11 RvOMR)
• Voorzitter van de ministerraad (45 lid 2 Gw)
• Benoemd deels zichzelf (48 Gw)
• Vertegenwoordiger van de regering/het kabinet (o.a. 15 VEU)
• Minster van algemene zaken
Ministerraad
• Gevormd door alle ministers tezamen (45 Gw / 2 lid 1 RvOMR)
• Minster-president zit voor (45 lid 2 Gw / 2 lid 2 RvOMR)
• Vindt doorgaans op de vrijdag plaats
• Agenda wordt vastgesteld door minister-president (9 RvOMR)
• Mogelijke onderwerpen te vinden in art. 4 RvOMR
• Collegiaal bestuur (12 RvOMR jo. 6 RvOMR)
• Samen als een eenheid naar buiten stappen
Staatssecretaris
• Onderdeel van de regering (47 jo. 81 Gw)
• Niet genoemd in art. 42 lid 1, zie art. 43 Gw vs. art. 46 lid 1 Gw
• Verantwoordelijk voor zover de minister dat bepaald (46 lid 2 Gw)
• Bevoegdheid van de minster afgeleid en afhankelijk
• Minster trekt altijd aan het langste eind
• Meebarbelen in ministerraad (3 lid 1 sub b RvOMR)
• Nooit stemrecht (alleen adviserend)
Koning
• Ook onderdeel van de regering (42 lid 1 Gw)
• Koningschap geregeld in H2, § 1 van de Grondwet
• Erfelijk vervuld (24 Gw)
In de grondwet
• 24 Gw als startpunt
• 25 Gw (30 Gw, 37 lid 1 sub e Gw)
• 26 Gw (de ongeboren koning)
• 27 Gw (afstand koningschap)
• 28 Gw (huwelijk — let op art. 28 lid 3)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ambertijdhof. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.