VGT Onderwerpen
Het hart en de bloedsomloop
De linkerkamer pompt zuurstofrijk bloed naar het lichaam (Linker ventrikel + rechter atrium)
De rechterkamer pompt zuurstofrijk bloed naar de longen, hierdoor heeft deze kant van het hart een dikkere spierwand (Rechter
ventrikel + linker atrium)
Een longembolie ontstaat door een trombo in de rechter ventrikel
Een hersenembolie ontstaat door een trombo in de linker ventrikel
Systole en diastole
De maximum bloeddruk noemen we de systolische bloeddruk of de bovendruk .
Dit is de druk die ontstaat wanneer het hart het bloed in de slagaders pompt. Er wordt meer bloed in de slagaders geduwd
en de druk op de bloedvaten stijgt dus.
De minimum bloeddruk noemen we de diastolische bloeddruk of de onderdruk.
Dit is de druk die ontstaat wanneer het hart zich vult met bloed na een hartslag de druk op de bloedvaten daalt dan.
Vasoconstrictie = vernauwen van de bloedvaten, de bloeddruk wordt hoger, houdt warmte in het lichaam
Vasodilatatie = verwijden van het bloedvat, bloeddruk wordt hier lager en er kan meer bloed het vat in.
Vasoconstrictie en dilatatie wordt gereguleerd door de gladde spieren
Bloedgroep
O- kan aan iedereen geven O heeft geen antigenen en antistof A + B
AB+ kan van iedereen krijgen AB heeft antigenen AB, geen antistoffen
Rhesus - kan rhesus + niet verdragen A heeft antigeen A & antistof B
Rhesus + kan rhesus - wel verdragen
De hersenen en pathologie
De frontaalkwab : planning, organiseren, geheugen, besluit, emotie, gedrag, taal (broca)
De parietaalkwab : zintuiglijke informatie, ruimtelijk denken
Kleine hersenen (cerebellum) : evenwicht, coördinatie van spieren
Grote hersenen (het cerebrum): - denken, zien, spreken, voelen, ruiken en proeven
- emotie, gedrag en bewustzijn
- stuurt spieren aan
De hersenstam : regelt lichamelijke processen:
Lichaamstemperatuur, hartslag, ademhaling en bloeddruk
De basale kernen : zorgen voor de fijne motoriek en controleren bewegingen
De motorische schors : beweging
Linker hemisfeer = taal, analyse, logisch nadenken
Rechter hemisfeer = emotie, fantasie, ruimtelijke waarneming, intuïtie, herkennen van gezichten
Ataxie : tremoren
Ataxie is een onregelmatige en onhandige beweging van de ledematen en de romp, te wijten aan een stoornis van de fijne
coördinatie van spierbewegingen.
Afasie : taalstoornis
Wernicke afasie:
o Deze patiënten kunnen zelf wel woorden uitspreken maar er is meestal geen logica in hun zinnen.
Broca afasie:
o Deze patiënten weten wat ze willen zeggen maar komen niet uit hun woorden.
, Psychische- & Stemmingsstoornissen
Delier
Mensen met een delier zijn plotseling heel erg in de war, zonder dat ze het zelf in de gaten hebben. Een delier komt meestal
voor in combinatie met een lichamelijke ziekte. Een delier verdwijnt als de lichamelijke ziekte over is.
Dementie
Dementie is de naam voor een combinatie van symptomen (een syndroom), waarbij de hersenen informatie niet meer goed
kunnen verwerken.
Primair wil zeggen dat het dementie syndroom direct een gevolg is van het verloren gaan hersencellen.
- Frontotemporaal
- Ziekte van Alzheimer
Secundair wil zeggen dat het dementie syndroom een gevolg is van andere ziekten of psycho-sociale omstandigheden.
- Vasculaire dementie
Depressie
o Een depressie is een aandoening die de stemming en de gevoelens raakt. Als je eraan lijdt, kun je ondergedompeld
raken in somberheid. Je verliest je interesse in de mensen en de dingen om je heen en kunt niet meer echt genieten. Als
de gevoelens van somberheid langer dan twee weken duren, is het zaak actie te ondernemen in de vorm van preventie
of behandeling.
Bipolaire stoornis
o Bij een bipolaire stoornis kunnen de stemmingswisselingen af en toe voorkomen, met periodes van een normale
stemming tussendoor. Ze kunnen ook snel achter elkaar optreden. Bij sommige mensen staat de manie op de
voorgrond, bij anderen de depressie.
Korsakov : hersenen zijn beschadigd wat zorgt voor geheugenverlies en problemen met plannen, vaak eerst wernicke afasie
Agorafobie : angststoornis. Het wordt ook wel straatvrees of pleinvrees genoemd. De letterlijke betekenis is ‘angst voor
marktplaatsen’.
Indeling van zorg
Nuldelijnszorg: De nuldelijnszorg, ook wel de basiszorg genoemd, is de zorg die er altijd is zonder dat iemand er om vraagt.
Een voorbeeld hiervan zijn de landelijke onderzoeken die uitgevoerd worden om te controleren op ziektes bij
groepen mensen die voor die ziekte een verhoogd risico hebben. Bijv. borstkankeronderzoek
Eerstelijnszorg: Eerstelijnszorg is zorg waar iedereen zelf zonder verwijzing naartoe kan gaan. Dit kan behandeling zijn door
de huisarts, tandarts, fysiotherapeut, maatschappelijk werker of wijkverpleegkundige.
Tweedelijnszorg: De tweedelijnszorg is zorg van alle hulpverleners waarvoor je een verwijzing nodig hebt. Dit zijn bijvoorbeeld
alle specialisten in het ziekenhuis of de kliniek. Maar ook revalidatie en psychische hulp vallen onder
tweedelijnszorg. Zonder verwijzing kun je niet bij deze zorgverleners terecht.
Derdelijnszorg: De derdelijnszorg is gespecialiseerde zorg die in academische ziekenhuizen en specialistencentra verleend
wordt. Derdelijnszorgverleners ondersteunen de tweedslijnszorg. Een voorbeeld van derdelijnszorgverlening is
een laboratorium dat bloedonderzoek doet. Voorbeelden van derdelijnszorgverleners zijn alle artsen in
academische ziekenhuizen en specialistencentra, bijvoorbeeld een dermatoloog (huidarts).
Ketenzorg
Bij ketenzorg bundelen al hun zorgverleners hun krachten met één doel: de kwaliteit van leven van patiënten verbeteren.
Zorgverleners kijken over de muren van hun praktijk of instelling heen en stemmen de zorg af op de behoeften van de
patiënt. Ze werken samen in de organisatie en uitvoering van de zorg en brengen hierin samenhang, zij vormen een keten.
Intramurale zorg: Het gaat bij intramurale zorg om zorginstellingen die 24-uurs zorg verlenen.
Bijv. psychiatrische inrichting, verpleeghuis, ziekenhuis en verzorgingstehuis.
Extramurale zorg: Extramurale zorg wordt ook wel eerstelijnszorg genoemd. Dit is een vorm van zorg waarbij je geen
verwijzing van een arts nodig hebt.
Bijv: verzorging, begeleiding en thuiszorg. De cliënt kan zowel bezocht worden door de hulpverlener
als de hulpverlener zelf bezoeken.
Transmurale zorg: Ketenzorg
