Een duidelijke samenvatting van het vak IGW, met plaatjes uit de colleges ter ondersteuning. Het is overzichtelijk en fijn geschreven met als doel zo min mogelijk pagina's te gebruiken.
Hoorcolleges IGW - Aantekeningen
HC1 - Mensbeelden en biologisch perspectief 1
Individu en samenleving 1
Uiteenlopende mensvisies 1
Biologisch-adaptieve mensvisie 1
Erfelijkheid en milieu 2
HC2 - Omgeving en leren: Behavioristisch perspectief 3
Rol van omgeving in leren 3
Verschillende leerprincipes 3
Gewoontes 4
HC3 - Waarnemen en interpreteren: Cognitieve perspectief 5
Waarneming en vertekenen 5
Beperkingen van denkprocessen 5
Attributie: toeschrijven van oorzaken 5
HC4 - Motivatie en zelfcontrole: Psychodynamisch perspectief 7
Motivatie en gedrag 7
Onbewuste motivatie 7
Motivatie conflicten 8
HC5 - Zelf en cultuur: Humanistisch perspectief 9
Zelf als subject en object 9
Zelfbeeld in culturele context 9
Zelfwaardering en cultuur 10
HC6 - Redeneren en intelligentie: Perspectieven op ontwikkeling 11
Ontwikkeling in redeneren 11
Intelligentie: Concept en meting 11
Groepsverschillen in intelligentie 12
HC7 - Sociale invloed: Perspectieven op sociaal gedrag 13
Sociale imitatie en sociale beïnvloeding 13
Conformiteit en gehoorzaamheid 13
Groepsdenken en minderheidsinvloed 13
HC8 - Sociale afwijzing: Perspectieven op mentale problemen 14
Stigma en sociale afwijzing 14
Processen van stereotypering 14
Negatieve sociale identiteit 14
,HC1 - Mensbeelden en biologisch perspectief
Er zijn verschillende invloeden op gedrag. Zo kan iets voorgeprogrammeerd zijn of bijna niet.
Individu en samenleving
Er is sprake van een soort wisselwerking tussen het individu als oorzaak met de
samenleving als gevolg en tussen de samenleving als oorzaak met het individu als oorzaak.
Uiteenlopende mensvisies
Inzicht in het menselijk handelen vereist inzicht in de menselijke aard → Basale kenmerken
en processen van het menselijk organisme.
- Basale mensvisies zijn maatschappijvisies, politieke ideologie en sociaalwetenschappelijke
theorieën. Deze worden gevormd door observaties, waarbij het samenspel tussen perceptie
en ervaring belangrijk is. Schemata is datgene wat cognitieve structuren organiseert en stuurt.
Kortom, - Biologisch: De mens is biologisch bepaald en is een egoïstisch dier
- Behavioristisch: De mens is cultureel en sociologisch bepaald
- Cognitief: De mens is een rationeel wezen en gebruikt denkprocessen
- Psychodynamisch: De mens is irrationeel en luistert naar innerlijke krachten
- Humanistisch: De mens is ethisch goed en verantwoordelijk
→ Alle basale mensvisies hebben een kern van waarheid, maar zijn wel eenzijdig.
Biologisch-adaptieve mensvisie
Evolutionair perspectief gaat over de kenmerken en eigenschappen die samenhangen met
genen die worden overgeërfd. Dit kan inzicht geven in omstandigheden en gedragingen.
● Er zijn altijd genetische variaties en voortdurend mutaties.
○ Dit heeft invloed op eigenschappen en worden behouden zodra de
overlevingskans in omstandigheden wordt vergroot. → Natuurlijke selectie
De ontwikkeling van de menselijke soort is een langzaam en langdurig veranderingsproces.
● De menselijke soort deelt veel met andere diersoorten maar heeft ook unieke
eigenschappen en adaptief principes. De evolutie bouwt dus voort en creëert verder.
○ De evolutie heeft ons een revolutionair brein opgeleverd, het drievoudig brein:
■ The New Brain: Analytisch handelen
■ The Mammalian Brain: Emotioneel handelen
■ The Reptilian Brain: Instinctief handelen
1
, Er zijn verschillende theorieën over seksuele partnerselectie die samengaan met evolutie. Bijv:
● Investering in ouderschap: Vrouwen investeren meer en zijn selectiever, terwijl
mannen minder investeren en meer bezig zijn met competitie.
● Reproductieve strategie: Mannen en vrouwen hebben andere strategieën om hun
genen over te dragen, wat kan leiden tot conflict tussen seksen.
● Seksuele jaloezie: Vrouwen hebben emotionele ontrouw door hun grotere investering
en mannen hebben seksuele ontrouw door hun onzekerheid over vaderschap.
Er zijn kritieken op het evolutionair perspectief.
● Zo wordt er gezegd dat het slechts een manier van denken is over psychologie wat
slaat op elk onderwerp.
● Ook kan het dienen als een rechtvaardiging van bestaande sociale verhoudingen.
● Het laat de natuur-cultuur tegenstelling continueren (nature-nurture debat)
Erfelijkheid en milieu
Sommige fysieke kenmerken zijn erfelijk, maar bij psychologische kenmerken speelt het
nature-nurture debat → Wat is de rol van aangeboren en aangeleerde factoren in gedrag?
● De validiteit van uiteenlopende basale mensvisies komt hierbij aanbod.
● Het kan wat vertellen over de aanpak van individuele en sociale problematiek.
- Al hebben we het over erfelijkheid spreekt men van overdracht van informatie tussen
generaties via genen. Je hebt erfelijkheid van het individu en erfelijkheid van de soort.
- De term omgeving kan je verdelen in twee soorten:
● Prenataal: Hormonen, chemische stoffen (bv. alcohol en stress) tijdens zwangerschap.
○ Aangeboren is dus niet hetzelfde als erfelijkheid.
● Postnataal: Opvoeding, omstandigheden, sociaal-structurele relaties en cultuur.
Erfelijkheid is een aanleg/predispositie, maar dit betekend niet dat men zich onvermijdelijk
op een bepaalde manier gedraagt.
● Genetische aanleg komt tot uiting via de omgeving zoals bijv. alcoholisme.
● Omgevingsinvloed hangt af van de genetische aanleg zoals bijv. talen leren.
Ook kan de omgeving invloed hebben op genen door bijvoorbeeld:
● Verandering in erfelijk materiaal door genetische schade d.m.v bijv straling.
● Verandering in aansturing van genen door bijv. levensstijl en chronische stress.
● Epigenetica: verandering in fenotype (expressie van erfelijk materiaal)
○ De veranderingen dringen door tot het genetisch geheugen en worden erfelijk.
Om de mate van erfelijkheid te bepalen moet er gekeken worden naar de samenhang
tussen verschillen in kenmerken en genetische informatie in een populatie ipv een individu.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zoestern1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
