Staatsrecht 1 – Beginselen van het Nederlandse staatsrecht H1
Benadering van het begrip staat:
Staat organisatie die met voorrang boven andere organisaties effectief gezag
uitoefent over een gemeenschap van mensen op een bepaald grondgebied.
o Erkenning door andere staten is geen vereiste;
o Toelating tot de VN versterking rechtspositie in internationaal verkeer
Gemeenschap van mensen, meestal in een aaneengesloten gebied, met
gemeenschappelijke cultuur
Rechtsgemeenschap gemeenschap waarbij de belangrijkste waarden in te
handhaven leefregels zijn neergeelgd
o Soms dwang ter handhaving
o Maar: sommige regels niet door dwang handhaven (bijv. gedragsregels voor
staatsorganen)
Gezag en staatsrecht:
Organen met gezag mogen vaak dwang uitoefenen
Staatsrecht regels die betrekking hebben op de organisatie van met gezag
beklede organen en de grenzen van hun gezag
o Verschilt van staat tot staat
o Organisatie van staatsorganen vooral door historische processen bepaald
Middeleeuwen:
Middeleeuwen gezag in West-Europa is persoonlijk, overdraagbaar recht van de
vorst
Opkomst middenklasse (16e eeuw) rechtvaardigheid van het gezag als persoonlijk
recht betwijfeld
o Niccolò Machiavelli’s de Vorst adviezen over hoe een gezagdrager de
eenheid van de staat kan verbeteren i.p.v. eigen gezag verhogen
Opkomst burgerij rechtvaardiging gezag betwijfeld door individualisme
o Rousseau’s Contrat Social gezag bestaat alleen omdat de individuen
gezocht hebben naar samenwerking die ieder lid beschermt waardoor
iedereen zich met elkaar verenigt maar ook vrij blijft
Beperkingen zijn zelf opgelegd
Dilemma staatsrecht: vrijheid individu uitoefening vrijheid door dwang
Gelijkheidsbeginsel deel vroegere problematiek over welke staatsvorm valt weg
(geen oligarchie, aristocratie, etc.)
Verdeling staatsmacht over verschillende organen:
Directe democratie overleg in een vergadering van alle meerderjarige burgers
Representatieve democratie kleine kring gekozen personen voert het bestuur
Machtsmisbruik voorkomen verdeling gezag over verschillende organen
o Checks and balances organen houden elkaar in evenwicht
Montesquieu:
De l’Esprit des Lois introduceert idee machtenscheiding
o Drie organen met eigen functie
e
18 eeuw Montesquieu’s machtenscheiding uitgangspunt bij invoering nieuwe
constitutionele stelsels
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rbrouwer12. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.