lOMoARcPSD|12798044
Brazilië Aardrijkskunde Havo
Hoofdstuk 1 paragraaf 1
Kennismaking met Brazilië
Door kaarten en ontdekkingsreizen kregen we een beeld van Brazilië, dat beeld is nu alleen wel heel anders
dan toen. Toen dachten ze dat het een soort van hemel was, lekker weer, aardig mensen etc. nu weten we
meer, ze hebben een mooi regenwoud en mooie steden. Brazilië niet rijk maar groeit heel erg. Het is niet
alleen maar positief, de bomen worden gekapt voor de economie en in de sloppenwijken is veel criminaliteit.
Het ontstaan van beelden
Door verhalen, foto’s en eigen ervaringen vorm je een persoonlijke waarneming een perceptie. Deze kan
anders zijn dan die van andere. Van beelden die je in je hoofd van een gebied hebt kun je kaart maken, dus je
maakt een persoonlijke kaart (een mental map)
Beelden zijn maar beelden
3 beperkingen tot het vormen van beelden
- informatiebronnen, die geven vaak onvolledige informatie.
- onjuiste informatie, betrouwbare bronnen zijn belangrijk
- stereobeelden, komt vaak van vooroordelen en klopt niet altijd
Het geografische beeld
Je maakt een geografisch beeld door te kijken naar de verschillende kenmerken van het land en zijn
bewoners, zoals ligging, landschap, bevolkingskenmerk en relaties
Enorm land in Zuid-Amerika
Brazilië ligt op het westelijke halfrond tussen 5 n.b en 33 z.b. Toen het ontdekt werd duurde het een maand
om vanuit Europa Brazilië te bereiken. Nu duurt het 12u. Het is het grootse land van zuid Amerika. Van het
noorden naar het zuiden in Brazilië is 4300 km. Meestal vervoeren ze zich door middel van lange afstanden
bussen van vliegtickets zijn te duur. Goederen worden vooral per vrachtwagen vervoerd, dat is wel duur
daarom nu steeds meer sporen aangelegd
Paragraaf 2
Reliëf in Brazilië
Het grootse deel van Brazilië bestaat uit vlak of licht glooiend land, maar ook heuvelachtig. Je kunt
Brazilië verdelen in verschillende groepen.
- in het noorden hoogland, van Guyana, hoge bergen.
- in het midden ligt het hoogland van Brazilië, hoge bergen, hoogvlakte.
- tussen deze 2 lift de Amazonebekken, het is een groot, vlak, licht gebied waar de amazone
doorheen stroomt, de amazone mond in het oosten uit in de Atlantische oceaan.
- in het westen ligt pantanal en nog andere kleine vlaktes.
Reliëf verklaard
Door het bewegen van aardplaten zijn de gedurende miljoenen jaren bergketen etc. ontstaan. Verwering
en erosie breekt dit weer af. En door sedimentatie wordt het weer opgebouwd.
Oude plateaus
De 2 hooglanden bestaan uit oude gebergtes. Een gebied dat ouder is dan 1 miljard jaar heet een schild. 230
miljoen jaar geleden valt Pangea uit elkaar. Zuid Amerikaanse plaat beweegt vorming gebergtes en plateaus
door opheffing ouden schilden. Hoogland bevat graniet leisteen en sediment gesteente. Rivieren stroomde
naar amazone of Paraguay zorgen voor veel erosie.
Laagland
Rivieren en zee sedimenteren in laagland (Amazonebekken) klei- en zandlagen (exogeen proces).
Later samengedrukt tot sedimentgesteente (endogeen proces).
, lOMoARcPSD|12798044
Natuurlijke hulpbronnen
Brazilië heeft veel natuurlijke hulpbronnen. Veel ertsen zijn er in Brazilië. Erts is een gesteente of een
mineraal waarin een metaal zit. Voor in het hoogland van Brazilië en Guyana. Ze liggen dicht bij het
landoppervlakte en daaro is dagbouw mogelijk. Brazilië beschikt over aardolie, vooral aan de kust.
IJzererts: oeroude hulpbron
IJzererts is opgebouwd uit een horizontale gesteentelaag met en zonder ijzer. Bij ertsvorming heeft
sedimentatie een rol gespeeld. De meeste voorraden liggen in oude schilden. 3 miljard jaar geleden lagen de
ijzererts gebieden in een ondiepe oceaan. Water bevatte minder zuurstof dan nu. Onder deze zuurstofarmere
omstandigheden konden ijzerhoudende sedimenten gevormd worden. Deze werd afgewisseld met
sedimentatie zonder ijzer. Dit werd samengedrukt tot gesteente. Daarna werden deze gesteentes omhoog
gedrukt door de vorming van bergen.
Bauxiet: een tropisch erts
Bauxiet is grondstof voor aluminium. In dikke sedimentlagen Amazonebekken: goed oplosbare
kleideeltjes spoelen uit. Bovenin blijft laag met slecht oplosbare aluminium- en ijzermineralen achter =
lateriet. Deze lateriet verhardt tot bauxiet
Aardolie op grote diepte
In Brazilië is nog niet heel lang geleden aardolie ontdekt, dat is een fossiele energiebron die ontstaan is uit
oude platen of dierenresten. Op meer plekken olie ontdekt, velden groter dan Nederland.
Olievorming
Vorming olie onder zeebodem vanaf openbreken Pangea.
Fase 1: bij losbreken van Afrika en Zuid-Amerika ontstond brede slenk (tekening A en B) → meren in
slenk gevuld met sedimenten: dikke lagen organisch materiaal afgewisseld met lagen zand en klei
Fase 2: slenk werd steeds breder en liep af en toe vol met zeewater → van tijd tot tijd verdampte dat zeewater
→ ondoorlaatbare zoutlagen. Daarna liep de slenk definitief onder, waarbij Atlantische Oceaan werd gevormd
(Tekening C)
Fase 3: door hoge druk (van sedimenten en oceaanwater) veranderden dikke lagen organisch materiaal in:
olie en gas → verzamelden zich onder zoutlagen
Paragraaf 3
klimaten in Brazilië
Het grootste deel van Brazilië ligt in de tropen en een klein deel in subtropen. Bij de verschillen tussen de
klimaten zijn de volgende factoren belangrijk: breedteligging, druk- en windsystemen, zeestromen, (ligging
van) gebergten
Tropische klimaten in het noorden en het midden
Het noorden van Brazilië heeft tropisch regenwoud klimaat, 30 graden overdag 20 s’nachts. Er valt ook veel
neerslag. Volgens het koppen systeem is het Af klimaat. Midden van Brazilië savanneklimaat. Bij koudste
maand ook niet onder 18 graden. Alleen heeft savanne wel een droog seizoen. Er valt veel minder neerslag
afkorting is Aw
Invloed van de ITCZ
In de tropen staan de zon eigenlijk altijd loodrecht boven hen. Daardoor warmt het snel op en verdampt er
ook veel vocht, de vocht stijgt en zorgt voor wolken met veel regen (stijgingsregen) door de stijgende lucht
ontstaat aan de aardoppervlakte een lageluchtdrukgebied, een ITCZ. Deze schuift mee met de
seizoensbewegingen van de zon. Eind december is zomer in Brazilië, ITCZ minder verschoven boven oceaan
want warmt minder snel op en koelt minder snel af. Oostkust blijft dan iets koeler door de zee. In juli is de
ITCZ juist iets meer op het noordelijk halfrond, noorden dan veel neerslag en zuiden erg droog. De
gebieden die te maken hebben met de invloed van de ITCZ hebben een tropisch regenwoud klimaat. Het
midden heeft een afwisselend droog in de winter en nat in de zomers.