HOOFDSTUK 20 – MEASURING A NATION’S WELL-BEING AND THE
PRICE LEVEL
Economie wordt verdeeld in twee takken: micro-economie en macro-economie. Micro-
economie is de studie van hoe individuele huishoudens en bedrijven beslissingen nemen
en hoe ze met elkaar omgaan in markten. Macro-economie is de studie van de economie
als geheel.
DE AARD VAN MACRO-ECONOMIE
Het doel van de macro-economie is te verklaren van de economische veranderingen die
van invloed zijn op vele huishoudens, bedrijven en markten tegelijk. Economen
analyseren de economie als geheel, omdat het een indicatie geeft van het algehele
welzijn. Er zijn 2 soorten welzijn: subjectief welzijn en objectief welzijn. Het hebben van
een redelijk inkomen betekent dat mensen zich kunnen veroorloven om te kopen van de
benodigdheden en de luxe in het leven, die bijdragen aan het subjectieve welzijn. Landen
met een hoger nationaal inkomen kan zorgen voor een betere kwaliteit onderwijs, meer
banen etc. die van invloed zijn op het objectieve welzijn.
Een van de meest gebruikelijke manieren waarop het welzijn wordt gemeten, is door
middel van het Bruto binnenlands product (bbp).
DE UITGAVEN EN INKOMEN VAN ECONOMIE
Inkomens worden gebruikt als maatstaf voor welzijn, omdat inkomens kunnen worden
gebruikt om levensbehoeften en luxe te kopen. Het inkomen wordt dus gelijkgesteld aan
de levensstandaard. Bedenk dat de levensstandaard wordt gedefinieerd als de
hoeveelheid goederen en diensten die door de bevolking van een land kunnen worden
gekocht. Om te beoordelen of de economie het goed of slecht doet, kunnen we kijken
naar het totale inkomen dat iedereen in de economie. Dit kan door middel van het BBP.
Het BBP meet twee dingen tegelijk: het totale inkomen van iedereen in de economie en
de totale uitgaven aan goederen en
diensten.
De circulaire inkomensstroom
Het figuur rechts is het circulaire
stroomschema. Dit is een model dat alle
transacties tussen huishoudens en
bedrijven in de economie beschrijft. Niet
alle inkomens die huishoudens
ontvangen, worden besteed op de markt
voor goederen en diensten. Een deel van
deze inkomsten is voor de belasting die
betaald moet worden. Een ander deel is
voor het sparen en voor bijvoorbeeld
verzekeringen. In het schema zijn er een
aantal componenten: consumptie,
investeringen, overheidsbestedingen en
netto-export.
De maatstaf van het BBP is te berekenen met de volgende formule:
Y = C+ I + G + NX
DE METING VAN HET BBP
Het Bruto binnenlands product (bbp) is de marktwaarde van alle eindproducten en
diensten geproduceerd in een land over een bepaalde periode.
Bij het bbp worden drie dingen gemeten:
- Het totale inkomen van iedereen in de economie
, - De totale bestedingen in een economie
- De totale toegevoegde waarde in een land
DE COMPONENTEN VAN HET BBP
Bij de formule voor het berekenen van de maatstaf van het bbp komen een aantal
componenten naar voren.
Consumptie Uitgaven van huishoudens aan goederen en diensten, met uitzondering
van de aankoop van nieuwe woningen
Investeringen Uitgaven voor kapitaalgoederen, inventarissen en constructies, inclusief
de aankoop van nieuwe woningen
Overheidsuitgav Uitgaven aan goederen en diensten door lokale en nationale overheden
en
Netto-export De uitgaven aan binnenlands geproduceerde goederen en diensten door
buitenlanders minus de uitgaven aan buitenlandse goederen door
binnenlands ingezetenen.
REËEL VERSUS NOMINAAL BBP
Veranderingen in de totale uitgaven van goederen en diensten van jaar tot jaar kunnen
op twee manieren worden bekeken:
- De economie produceert een grotere output van goederen en diensten (reële
toename)
- Goederen en diensten worden tegen hogere prijzen verkocht (nominale stijging)
Reëel bbp = de productie van goederen en diensten gewaardeerd tegen constante
prijzen.
Door de huidige productie te evalueren met behulp van prijzen die op vroegere niveaus
zijn vastgelegd, laat het reële bbp zien hoe de algehele productie van goederen en
diensten van een economie in de loop van de tijd verandert.
Nominaal bbp = de waarde van de totale productie van eindgoederen en diensten
gewaardeerd tegen de huidige prijzen.
HET BBP-DEFLATOR
Het nominale bbp geeft zowel de prijzen van goederen en diensten als de hoeveelheid
weer dat de economie produceert. Het reële bbp geeft alleen de geproduceerde
hoeveelheden weer. De bbp-deflator is een prijsindex die de prijsveranderingen in een
economie in een bepaalde periode berekent met behulp van het bbp.
De formule is als volgt: Nominale bbp
BBP deflator = x100
Reële bbp
CHAIN LINKING
Het bbp kan ook worden gemeten door te kijken naar de output of productiemethode. De
prijs van een product vertegenwoordigt de waarde van de inputs die in productie zijn
gegaan. In elke fase van het productieproces kan de waarde van de output worden
vastgelegd (de toegevoegde waarde). De bruto toegevoegde waarde wordt gebruikt als
maatstaf voor de output- en inkomensbenaderingen voor het meten van het bbp.
De bruto toegevoegde waarde = de bijdrage van binnenlandse producten, industrieën en
sectoren aan de economie.
,DE BEPERKINGEN VAN HET BBP ALS MAATSTAF VOOR WELZIJN
Het wordt over het algemeen erkend dat het bbp geen perfecte maatstaf voor welzijn is.
Het bbp houdt geen rekening met de intelligentie, integriteit, moed of wijsheid, maar al
deze eigenschappen zijn gemakkelijker te koesteren als mensen zich minder zorgen
maken over het kunnen betalen van de materiële levensbehoeften.
Er zijn dus een aantal punten die niet meegenomen worden in de berekening van het
bbp, terwijl deze eigenlijk wel genomen moeten worden. Bijvoorbeeld: vrije tijd,
thuiswerken en vrijwilligerswerk, de kwaliteit van de omgeving en de inkomensverdeling.
INTERNATIONALE VERSCHILLEN IN HET BBP EN DE KWALITEIT VAN HET
LEVEN.
In rijke landen kunnen mensen verwachten langer te leven en kan bijna de hele bevolking
lezen. Bij arme landen kunnen mensen doorgaans verwachten een veel korter leven te
leiden en een groot deel van de bevolking laaggeletterd is.
HET METEN VAN DE KOSTEN VOOR LEVENSONDERHOUD
Kosten voor levensonderhoud = hoeveel geld mensen nodig hebben om zichzelf te
voorzien van de levensbehoeften, als het gaat om goederen en diensten.
Het nemen van een momentopname van de prijzen van goederen en diensten in een
economie op een bepaald niveau geeft het prijsniveau. Om te zien hoe het prijsniveau
verandert en daarom een manier te bieden om kosten van levensonderhoud te
vergelijken, moet er een manier zijn om geldcijfers om te zetten in zinvolle
koopkrachtmetingen. Dit kan met het CPI (Consumer Prices Index).
CONSUMER PRICES INDEX (CPI)
De consumentenprijsindex (CPI) is een maatstaf voor de totale prijzen van goederen en
diensten die door een typische consument worden verkocht.
De inflatie is de procentuele verandering van de prijsindex ten opzichte van de
voorgaande periode.
Daarnaast kan je ook de maatstaf voor de goederen en diensten gekocht door bedrijven
berekenen, dit is het Producer Prices Index (PPI).
, 21- PRODUCTION AND GROWTH
ECONOMISCHE GROEI IN DE WERELD
Het BBP per hoofd van de bevolking (capita) neemt het niveau van het reële BBP op een
bepaalt moment en deelt het door de bevolking om een maatstaf te krijgen voor het
inkomen per hoofd van de bevolking. Dit is een nuttige basis voor de vergelijking tussen
landen.
We kunnen ook kijken naar het reële BBP in relatie tot het aantal mensen dat in de
bevolking werkzaam is om een maatstaf voor het inkomen per hoofd van de
beroepsbevolking te geven.
GROEITHEORIE
De groei van het BBP kan met de volgende formule worden berekend:
De groei kan van elk land verschillen. De jaarlijkse groei hoeft niet hoog te zijn, maar wel
consequent.
PRODUCTIVITEIT
Waarom is productiviteit belangrijk?
Productiviteit verwijst naar de hoeveelheid goederen en diensten een werknemer (of een
andere productiefactor) in een bepaalde tijdsperiode kan produceren.
Hoe productiviteit wordt bepaald
Productiviteit kan onderverdeeld worden in: kapitaal, human capital, natuur en de stand
van de technologie.
(fysiek) kapitaal
Werknemers kunnen productiever zijn als de kapitaalvoorraad hoog is. De voorraad
apparatuur en constructief die worden gebruikt om goederen en diensten te produceren,
wordt (fysiek) kapitaal genoemd. Een belangrijk kenmerk van kapitaal is dat het een
geproduceerde productiefactor is. Kapitaal is een input in het productieproces die in het
verleden output was van het productieproces. Dus dingen die vroeger gemaakt worden,
worden nu gebruikt om nieuwe goederen te produceren.
Human capital
Human capital is de economische term voor de kennis en vaardigheden die werknemers
werven door middel van opleidingen, trainingen en ervaring. Human capita omvat de
vaardigheden die zijn verzameld in programma’s voor jonge kinderen, basisschool,
middelbare school, hogeschool, universiteit en trainingen op het werk voor volwassenen.
Natuur
Natuurlijke hulpbronnen zijn inputs voor de productie die door de natuur worden
geleverd, zoals land, rivieren en minerale afzettingen. Natuurlijke hulpbronnen hebben
twee vormen: hernieuwbaar en niet-vernieuwbaar. Een bos is eer voorbeeld van een
hernieuwbare natuurlijke bron en olie is een voorbeeld van een niet-hernieuwbare
natuurlijke hulpbron.
Stand van de technologie
