Hoofdstuk 8 Urinewegstelsel
8.1 Nieren
Nieren (renes):
- Zijn twee boonvormige organen
- Liggen hoog in de buikholte, tegen de achterste buikwand,
retroperitoneaal, ter weerszijden van de wervelkolom
- Door koepelstand van het diafragma worden ze beschermd door de thorax
- Centrum van holle zijde van de nier is het nierhilum (nierpoort)
o Dit is de plaats waar de bloedvaten, zenuwtakken en lymfevaten de
nier in- en uitgaan en waar de urineleider begint
- Bovenop de nieren liggen de glandulae suprarenales (bijnieren)
o Hormoonklieren
- Nier en bijnier worden omgeven door steunvet (perirenaalvet)
o Rondom dit steunvet ligt een stevige bindweefselmantel (fascia
renalis)
Ligt ventraal tegen het peritoneum aan en dorsaal tegen de
achterste buikwand
Steunvet en bindweefselmantel fixeren de nieren en
beschermen ze tegen schokken en stoten van buitenaf
8.1.1 Bouw van de nier
Bouw:
- Buitenste laag bestaat uit een dun, stevig bindweefselkapsel (nierkapsel)
- Het nierweefsel bestaat uit twee te onderscheiden gebieden
o Cortex (schors)
Is het gespikkelde weefselgebied dat direct onder het
nierkapsel ligt
o Medulla (merg)
Ligt tussen en binnen de schors
Hebben stompe kegels en worden mergpiramiden genoemd
Hebben een gestreept uiterlijk en doen denken aan een
stralenkrans en worden daarom mergstralen genoemd
Top van mergpiramide wordt nierpapil genoemd
o Deze is naar centrum van nier gericht
o Hieruit monden 3 tot 6 mergpiramiden uit in een
holte (calix, nierkelk)
De nierkelken monden uit in een grote
centrale holte in de nier (pyelum (pelvis),
nierbekken)
Het pyelum vernauwt naar mediaal
en gaat er hoogte van nierhilum
over in de ureter (urineleider)
Nierkelken en nierbekken zijn
bekleed met overgangsepitheel
8.1.2 Doorbloeding van de nier
Doorbloeding:
- Vanuit een vertakking van de aorta abdominalis krijgen de nieren in rust
via de a. renalis (nierslagader) ongeveer 20% van het hartminuutvolume
aangeboden
, - De a.renalis vertakt ter hoogte van het nierhilum in kleine arteriën, die
langs het nierbekken en rond de nierkelken het nierweefsel binnengaan
- Als interlobaire arteriën lopen er aftakkingen langst de randen van de
mergpiramiden naar de oppervlakkige schorslaag
o Deze aftakkingen lopen in een boog over de basis van de piramiden
en worden de a. arcuatae (boogarteriën) genoemd
Vertakkingen hiervan (interlobulaire arteriën) dringen het
merg- en het schorsweefsel binnen en lopen parallel aan de
mergstralen en aan de interlobaire arteriën
Interlobulaire arteriën geven talloze arteriolen af, die in
de schors en het merg een arteriele portale circulatie
vormen
- De interlobulaire venulen en interlobaire venen die het bloed uit de nieren
afvoeren, verlopen parallel aan de arteriolen en arteriën.
- Ter hoogte van het nierhilum verenigen zich een aantal venen tot v.renalis
(nierader)
o Dit is een wijd bloedvat dat rechtstreeks uitmondt in de cava inferior
8.1.3 Het nefron
Nefron(en):
- Functionele niereenheden die zich met de bloedzuivering bezighouden
- Draagt zijn steentje bij aan de urineproductie
- Bestaat uit:
o Kapsel van Bowman
Is een ingedikt dubbelwandig zakje van eenlagig
plaveiselepitheel
Hierin zit een capillair dat als een kluwentje opgerold is =
glomerulus
o Glomerulus
De holte tussen de buitenwand en de glomerulus is de
kapselholte
Vormt een arteriële portale circulatie: een capillairnetwerk
tussen twee arteriolen (arterieel wondernet)
Kapselholte
Toevoerende arteriole naar het kapsel heet vas afferens en is de vertakking
van een interlobulaire arterie
Het afvoerende bloedvat, vas efferens is een arteriole en bevat dus zuurstof
Malpighilichaampje
Kapsel van Bowman met daarin de glomerulus
Is de filtereenheid van de nier
Liggen allen in de nierschors
Glomerulusmembraan
Buitenwand van kapsel van Bowman loopt naar binnen door en vormt de
glomerulusmembraan
Dit is gespecialiseerd epitheel dat om het capillair is gewikkeld
Het epitheel van dit bestaat uit podocyten (grote cellen met veel uitlopers,
pedikels)
Tussen de pedikels zitten nauwe spleten, filtratiespleten
o Proximale tubulus
Kapsel loop aan de basis uit in een kronkelig kanaaltje
(proximale tubulus)
Kanaaltje loop in de richting van het niermerg en krijgt een
recht verloop
In het merg is het kanaaltje recht en buigt terug in de richting
van de schors
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper han22. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.