Uitgebreide samenvatting van hoofdstuk 20 van het boek Algemene economie en bedrijfsomgeving van Hulleman en Marijs met voorbeelden! De samenvatting sluit aan op de tentamenstof van het vak Vreemde valuta en financiële instrumenten in de jaarrekening - FACAFE0231 (Hogeschool Rotterdam).
Bron: Hulleman, W. & Marijs, A. J. (2021). Algemene economie en bedrijfsomgeving.
20 Renterisico en rentebeleid
20.1 Opzet en doelstellingen van het rentebeleid
Het renterisico is het risico dat de rente de winst van een onderneming beïnvloedt. Bedrijven kunnen
dit risico beheersen door rentebeleid te voeren.
Formulering
doelstellingen
Bepaling rente-
Evaluatie
exposure
Beheersing Ontwikkeling
renterisico rentevisie
Rentebeleid: stappen van de rentemanagementcyclus
In de doelstelling legt het topmanagement vast in hoeverre het bereid is om renterisico te accepteren
of niet. Een onderneming die het renterisico wil minimaliseren voert een actief rentebeleid →
gebruikmaken van renteproducten die banken aanbieden. De rentegevoeligheid is groot vanwege de
slechte financiële positie, terwijl het management een ongunstige ontwikkeling in de rente niet kan
doorbreken aan de afnemers vanwege de zwakke marktpositie. Het nadeel van een actief rentebeleid
is dat er kosten aan verbonden zijn. Een onderneming kan ook een passief rentebeleid voeren →
maakt geen gebruik van renteproducten die banken aanbieden, maar kiest de looptijd en het type
rente (vast/variabel) op leningen zorgvuldig. De voordelen van een actief rentebeleid zijn zo onzeker
omdat het verloop van de rente moeilijk te voorspellen is.
Actief rentebeleid – gericht op risicominimalisatie Passief rentebeleid – gericht op kostenminimalisatie
Nodig in geval van Mogelijk in geval van
• zwakke financiële positie • sterke financiële positie
• krappe winstmarges • ruime winstmarges
• zwakke marktpositie • sterke marktpositie
• hoge risicoafkeer • lage risicoafkeer
Doelstellingen van renterisicobeheer
20.2 Rentegevoeligheid
De rentegevoeligheid meet in welk mate de winst van een onderneming blootstaat aan veranderingen
in de rente. De rentegevoeligheid hangt in de eerste plaats af van de financiële structuur van een
onderneming. Uit de hoogte en samenstelling van de schulden blijkt hoe gevoelig de rentelasten zijn
voor een verandering in de rente en uit de hoogte en samenstelling van de rentedragende bezittingen
blijkt hoe gevoelig de rentebaten zijn voor een verandering in de rente.
13
, Bron: Hulleman, W. & Marijs, A. J. (2021). Algemene economie en bedrijfsomgeving.
Naast bezittingen en schulden hebben ook toekomstige geldstromen invloed op de rentegevoeligheid.
Uit een geldstroomprognose blijkt wanneer een onderneming geld tekortkomt en wanneer ze geld
overheeft. Een kasstroomoverzicht geeft inzicht in het verwachte verloop van inkomsten en uitgaven,
welke gevoelig zijn voor de rente. De geldstroomprognose bepaalt dus de rentegevoeligheid van de
onderneming, maar is zelf ook afhankelijk van de rente. De rente heeft bijvoorbeeld invloed op de
ontvangsten in de machinebouw.
Financiële structuur
Rente-exposure Ontvangsten
Geldstroomprognose
Uitgaven
Bepaling van de rente-exposure van een onderneming
20.3 Renteprognose
Prognose van de geldmarktrente
De geldmarktrente hangt vooral af van de beleidsrente van de ECB welke wordt vastgesteld op basis
van de verwachte inflatie in het eurogebied.
Buitenlandse rente
Internationale
Wisselkoersverwachting A
kapitaalstromen
Marktstemming
Beleidsrente A Euribor
Visie op geldmarkt
De factor A symboliseert het verschil tussen Euribor en de beleidsrente. In normale omstandigheden
ligt Euribor ongeveer 25 basispunten (= 0,25%) boven de rente die de banken aan de ECB moeten
betalen. Dit verschil wordt groter of kleiner door internationale geldstromen. Internationale
geldstromen hangen af van de ontwikkeling in buitenlandse rentes, van wisselkoersen en van de
stemming op de financiële markten. Euribor stijgt als de rente in het buitenland stijgt, als
marktpartijen een daling van de koers van de euro verwachten en als er onrust is op de financiële
markten in de eurozone → leiden tot een lager aanbod van geld op de Europese geldmarkt.
Euribor kan ook onder de beleidsrente liggen (in dat geval is factor A negatief) → bijvoorbeeld als
marktpartijen een daling van de beleidsrente verwachten waardoor de ‘inkoop van geld’ bij de ECB
goedkoper wordt. Marktpartijen lopen hierop vooruit door alvast een lager Euribortarief in rekening te
brengen aan klanten. Omgekeerd stijgt Euribor al bij een verwachte stijging van de beleidsrente
voordat de rente daadwerkelijk is verhoogd.
14
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper karanpreet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.