Lezen en beoordelen van onderzoekspublicaties
Om wat voor publicatie gaat het?
De wijze waarop publicatie wordt aangeboden en de herkomst scheppen
verwachtingen. Het heeft invloed op de beoordeling, het is dus niet altijd mogelijk
om helemaal objectief te zijn, maar ze streven er wel naar.
Soort publicatie
Onderzoeken kunnen in verschillende vorm worden gepubliceerd, rapporten,
artikelen en proefschriften. Het uiterlijk is geen garantie voor de kwaliteit van de
inhoud.
In het grijze circuit zitten publicaties die geen ISB-nummer hebben aangevraagd
bij de koninklijke bibliotheek, na een aantal jaren zijn deze publicaties nog
nauwelijks te verkrijgen.
De redactie controleert de kwaliteit van het artikel, 60-70% wordt afgewezen. De
echte kaf wordt door de redactie van het koren gescheiden, maar de redactie
bepaalt ook of het moet worden herschreven.
Proefschriften worden vaak in eigen beheer door de promovendus uitgegeven. Ze
worden beoordeeld tot in welke mate de auteur zich heeft gehouden aan de
spelregels van onderzoek.
Status en herkomst van de publicatie
Een eerste beoordeling van een publicatie heeft betrekking op de vraag naar de
herkomst ervan.
Wetenschappelijke status van de auteur of universiteit spelen een rol bij
beoordeling van onderzoeksverslagen. Daarom is het gebruikelijk dit anoniem te
laten plaatsvinden.
Publicaties via internet
Het is een onuitputtelijke bron, iedereen kan er iets opzette daarom moet je
voorzichtig zijn met het gebruiken als bron.
De gegevens die via het internet aangeboden worden, kunnen onderverdeeld
worden in:
- Bronnen die eveneens in gedrukte vorm in bibliotheken voorhanden zijn.
- Bronnen die uitsluiten elektronisch beschikbaar zijn.
Gegevens van internet kunnen zo veranderen word verwijderd worden, maar het
is een machtig medium dat veel gegevens en snel en handig beschikbaar stelt.
Het is altijd belangrijk om kritisch te lezen en proberen te achterhalen waar de
gegevens vandaan komen.
Is de publicatie compleet?
Bij het beoordelen van de opbouw van een publicatie gaat het om een globale
verkenning. Er wordt gekeken of alle elementen worden aangetroffen. Het
ontbreken hiervan, zegt niks over de inhoud van het onderzoek maar vraagt toch
z’n aandacht.
Vaste elementen zijn: inleiding, verantwoorden van het onderzoek,
probleemstelling, informatie over de onderzoeksmethode, bevindingen eventueel
, met tabellen en grafrieken, conclusie, discussie, samenvatting,
litteratuurverwijzing en eventueel bijlagen.
Het dient een afgerond geheel met kop en staart te zijn, waarbij de conclusie het
antwoord op de probleemstelling is.
Hoe is de inleiding opgebouwd?
Er bestaan twee inleidingen, er is een algemene, veelal beknopte inleiding op de
gehele publicatie.
Inleiding: Inleidend hoofdstuk:
Probleem stelling Opbouw publicatie uitvoerige theoretische
onderbouwing
Argumentatie Eventueel belangrijke conclusies van de
onderzoeksprobleemstelling
Is het onderzoeksprobleem beschreven?
De onderzoeksvraag/onderzoeksprobleem word ook aangeduid als
onderzoeksdoel of onderzoeksobject. Het verwijst naar het eindpunt waarop de
onderzoeksactiviteiten zijn gericht.
Wetenschappelijk onderzoek zonder onderzoeksprobleem bestaat niet.
Bij het onderzoeksprobleem zijn twee zaken van belang: de formulering en de
verantwoording.
Het moet altijd mogelijk zijn om het antwoord via onderzoek vast te stellen, het
mag dus achteraf niet mogelijk zijn om de probleemstelling anders uit te leggen
dan vooraf bedoeld is. Het moet eenduidig geformuleerd worden.
Hypothesen zijn te beschouwen als het voorlopige antwoord op een vraag, het
zijn uitspraken waarvan men (vooralsnog) aanneemt dat deze waar zijn.
De vraag moet ook worden verantwoord, aangeven waarom het nodig is en welke
winst het levert het aan kennis op.
Is de onderzoeksmethode beschreven?
Het oplossen gaat volgens onderzoeksproblemen gaat via methodologische
principes. Het is van groot belang dat de auteur beschrijft op welke wijze het is
uitgevoerd.
Er moet duidelijk zijn hoe de auteur aan zijn gegevens komt en hoe het
onderzoek verricht is. Het is ook belangrijk aan te geven bij wie of waar het
onderzoek verricht is.
Hoe zijn de bevindingen weergegeven?
De bevindingen zijn de verzamelde en bewerkte gegevens. Deze leiden tot het
beantwoorden van de onderzoeksvraag.
Het gebruiken van tabellen en grafieken is bedoeld ter verduidelijking. Ze zijn
bedoeld om de veelheid aan gegevens beknopt en overzichtelijk weer te geven.
Een tabel mag nooit zonder tekst zijn weergegeven, maar moet wel los leesbaar
zijn.