Hoofdstuk 6: Wat is wetenschappelijk onderzoek?
Definitie: Het op een systematische wijze verzamelen en analyseren van gegevens, om een van te
voren gesteld onderzoeksprobleem op te kunnen lossen.
Andere definitie: Onderzoek is het vereenvoudigen van de werkelijkheid tot een aantal variabelen en
onderzoekseenheden, welke een zodanige voorstelling van de werkelijkheid geven dat deze
onderzoekbaar, dat wil zeggen analyseerbaar is.
Empirisch onderzoek: gebaseerd op eigen ervaring, onderzoek dat verpleegkundigen doen en wat
studenten gebruiken om hun standpunten te onderbouwen.
Van belang dat er heel precies te werk wordt gegaan en de gemeten resultaten passen bij de
onderzoeksvraag.
Onderzoeksvraag
Een goede onderzoeksvraag is voor iedereen te begrijpen, een open vraag, enkelvoudig, precies
geformuleerd, bevat geen vage bewoordingen, eenduidig en is afgebakend.
PICO: Population, Intervention, Comparison, Outcome
De essentiële componenten uit een onderzoek: variabelen en onderzoekseenheden zijn hieronder
verder toegelicht.
Variabelen
Een variabel duidt op een verschijnsel, een kenmerk, dat deel uitmaakt van een onderzoek. Het gaat
om een kenmerk dat niet constant is. Het gaat erom de werkelijkheid te vereenvoudigen.
Voorbeelden van variabelen:
Concrete variabelen: Deze zijn makkelijke te meten, zoals lengte, bloeddruk, enz.
Abstractere variabelen: Eerst vaststellen wat er precies onder wordt verstaan en daarna de
variabele meetbaar maken. Bijv. zelfzorg, gezondheid, pijn, enz.
Er zijn verschillende indelingen van variabelen, dit zijn er twee van:
Afhankelijke variabele: De variabele die centraal staat in het onderzoek, de te verklaren
variabele.
Onafhankelijke variabelen: De (mogelijke) oorzaken, de verklarende variabelen.
Het verband tussen deze twee is niet altijd rechtstreeks. Het verband kan verstoord worden door de
aanwezigheid van andere variabelen. Confounder: Verstorende variabelen die van invloed kunnen
zijn op het verband dat de onderzoeker wil aantonen.
Operationaliseren: variabelen meetbaar maken.
Onderzoekseenheden
De bronnen waaraan de variabelen gemeten zijn, zoals: documenten, rapporten, mensen, dieren.
Dus eigenlijk de populatie van het onderzoek: Steekproef of respondenten.
Populatie: mensen, dieren, rapporten, artikelen
Een steekproef: onderzoekseenheden uit de populatie die aan het onderzoek deelnemen
Datamatrix
De weergave van het onderzoek in de vorm van variabelen en onderzoekseenheden. Zonder
datamatrix is het niet mogelijk een onderzoeksprobleem op te lossen.