Stage MDL ziektebeelden
Meest voorkomende ziektebeelden:
bloedingen van het maag-darmkanaal
ontstekingen van alvleesklier, lever en/of galwegen
kwaadaardige tumoren van slokdarm, maag, alvleesklier of galwegen
opvlammingen van chronische ontstekingsziekten van de darm (ziekte van Crohn en
Colitis Ulcerosa).
Leverontsteking: hepatitits.
A: als het hepatitis A-virus uit de ontlasting/urine van besmet iemand in je mond komt.
B: als hepatitis B-virus via het bloed, sperma/vaginaal vocht van besmettelijk iemand in je
bloed terecht komt.
C: als hepatitis C-virus via het bloed van besmettelijk iemand in jou bloed terecht komt.
Hepatitis kan ontstaan door een virusinfectie, blootstelling aan bepaalde chemische stoffen,
gebruik van bepaalde soorten medicijnen (toxische hepatitis) of overmatig alcohol gebruik
(alcohol hepatitis)
Opbouw MBZ voor de afdeling
Korte omschrijving ziektebeeld
Normale bouw en functie aangedane lichaamsdeel
Oorzaak en aard van het probleem (pathologie)
Verklaring van de verschijnselen van het ziektebeeld
Onderzoek/diagnostiek en het effect hiervan op de patiënt
Behandelingsmogelijkheden
Mogelijke gevolgen en bijwerkingen van de behandeling
Te verwachten complicaties
Prognose en verloop van het ziektebeeld
Preventieve mogelijkheden
Verpleegkundige zorg: mogelijke actuele en potentiële verpleegprobleem, specifieke
observaties, rol en taken verpleegkundige, welke disciplines er betrokken zijn bij de
zorgverlening. (opname tot ontslag)
Gezondheidspatronen van Gordon
Verschijnselen, signalen en symptomen
Op welk patroon is verpleegkundige zorg nodig
o PESDIE (gebruik hierbij carpenito)
Probleem- Etiologie- Signalen/Symptomen
Doel- Interventie- Evaluatie en bijstellen van zorg
Endoscopisch onderzoek:
Bij een endoscopie brengt een arts een bestuurbare slang (endoscoop) via de mond/ anus in
het lichaam. Hierdoor kan hij de binnenkant van de slokdarm, maag, darmen inspecteren. Bij
een echo-endoscopie is er op het uiteinde van de endoscoop een echoapparaatje geplaatst.
Dit apparaatje zendt onhoorbare geluidsgolven uit. De echo’s van deze geluidsgolven
weerkaatsen in het lichaam. Na de weerkaatsing worden de echo’s van de geluidsgolven
opgevangen en omgezet in zichtbaar beeld. Doordat de geluidsgolven diep in het weefsel
doordringen, is het mogelijk informatie te krijgen over diepere lagen van de darmwand en
de organen om de darm heen. Zijn 2 soorten echo-endoscopieën: via de mond; deze manier
,is om de slokdarm, maag of alvleesklier te onderzoeken. En via de anus; hierdoor kan de
anus, endeldarm, dikke darm geïnspecteerd worden.
Verloop via de mond:
De endoscoop wordt via de keel van de patiënt de slokdarm ingebracht. Om de slang te
beschermen wordt er een ring tussen de kaken van de patiënt geplaatst. De patiënt slikt de
flexibele slag als waren in, hierdoor komt hij in de slokdarm terecht. Vanaf hier wordt de
endoscoop verder bestuurt door de arts.
Verloop via de anus:
De endoscoop wordt via de anus een klein stukje in de darm naar binnen geschoven, zodat
het gebied rondom de anus en endeldarm bekeken kan worden. Vervolgens wordt er water
in de endeldarm gebracht, dan geleiden de geluidsgolven beter.
Bron: (NEDERLANDSE VERENIGING VAN MAAG-DARM-LEVERARTSEN, Z. D.)
bij een endoscopie kunnen verschillende organen worden bekeken: slokdarm, maag, dikke
darm, dunne darm. (st. antonius ziekenhuis, 2022)
Röntgenonderzoek:
Er gaan röntgenstralen door het lichaam, deze stralen zorgen voor een beeld op een
fotoplaat. Het geeft informatie over de ligging, vorm, structuur van skelet/organen.
(Bernhoven, z. d.)
Gastroscopie:
Het is een kijkonderzoek van de binnenkant van de slokdarm, maag en een deel van de
dunne darm (duodenum). Het wordt uitgevoerd met een kijkinstrument: endoscoop. Het is
een dunne, flexibele slang. De arts brengt deze via de mond en slokdarm in de maag en
duodenum. Aan het uiteinde zit een lampje en een camera. Het lampje zorgt ervoor dat de
arts de binnenkant van de slokdarm en maag goed kan bekijken. Met een gastroscopie kan
een arts vrijwel alle afwijkingen van de slokdarm en maag opsporen. De arts kan sommige
duodenum aandoeningen vaststellen/uitsluiten. Het is een inwendig onderzoek. Een patiënt
moet nuchter zijn voor dit onderzoek. De maag en het duodenum moeten helemaal leeg zijn
zodat het onderzoek goed kan worden uitgevoerd. Via de endoscoop blaast de arts lucht in,
hierdoor gaan de slokdarm/maag/duodenum wijder openstaan. Het duurt gemiddeld 5-15
minuten. Als de arts tegelijk een andere ingreep uitvoert dan duurt het onderzoek langer.
Soms kun je ervoor kiezen om er een roesje bij te pakken, dit is ook wel sedatie; kalmerende,
slaapbevorderende medicijnen, sommige vallen in slaap andere zijn suf.
Mogelijke ingrepen tijdens gastroscopie:
- Biopt: wegnemen uit de wand van de slokdarm/maag/duodenum. Weefsel wordt
onder de microscoop onderzocht.
- Poliep verwijderen uit de maag/duodenum. De steel van de poliep wordt
doorgebrand.
- Een bloeding stelpen
- Slokdarmspataderen afbinden of inspuiten via de endoscoop.
- Oprekken of plaatsen van een stent bij vernauwing. Een vernauwing in de slokdarm
of duodenum kan tijdens een endoscopie worden opgerekt. De vernauwing is door
bij littenweefsel of een tumor een stent te plaatsen.
- Verwijderen van afwijkend weefsel.
Meest voorkomende complicatie van het onderzoek is een nabloeding. Ernstige complicatie
is een gaatje in de wand van de slokdarm, maag, duodenum: perforatie. Zeldzame
,complicaties zijn luchtweginfectie/longontsteking, dit kan ontstaan als je je verslikt en er
maaginhoud in de luchtwegen terecht komt.
(maag lever darm stichting, 2013)
Coloscopie: een kijkonderzoek van de dikke darm. Er wordt naar de binnenkant van de
endeldarm, dikke darm en het laatste deel van de dunne darm gekeken. Het onderzoek
wordt gedaan met behulp van een endoscoop. Met een colposcopie kunnen vrijwel alle
afwijkingen van de dikke darm worden opgespoord. Is een inwendig onderzoek. Voor dit
onderzoek moet de dikke darm helemaal leeg en schoon zijn. De endoscoop wordt via de
anus in de endeldarm gebracht en deze wordt verder geschoven in de darm. als endoscoop
bij het laatste deel van de dikke darm en begin van dunne darm is begint het onderzoek, de
arts trekt dan de endoscoop rustig terug. Tijdens dit terugtrekken bekijkt de arts de
darmwand nauwkeurig. Mogelijke ingrepen tijdens colposcopie: poliep verwijderen, stukje
weefsel biopt uit darmwand wegnemen, kleine afwijkingen aan de darmwand wegbranden,
bloeding stoppen, buisje/stent plaatsen.
(maag lever darm stichting, 2015)
ERCP: afkorting endoscopisch retrograde cholangio- en pancreaticografie. Een kijkonderzoek
van de galwegen en de afvoergang van de alvleesklier. Ook kan er een ingreep verricht
worden. tijdens het onderzoek kan de arts ingrepen uitvoeren zoals het verwijderen van een
galsteen in de grootste galweg of het plaatsen van een buisje (stent/endosprothese) indien
er een vernauwing is. De endoscoop wordt via de mond door de maag tot in het duodenum
opgeschoven. Via de holle endoscoop brengt de arts een katheter in het duodenum die
opgeschoven kan worden in de galwegen of alvleeskliergang. Via de katheter worden er
contrastvloeistof ingespoten. Hierdoor worden galwegen en afvoergang van de alvleesklier
duidelijk zichtbaar op de röntgenfoto. Mogelijke ingrepen tijdens een ERCP: galsteen
verwijderen uit de grootste galweg. Deze wordt gevangen in een soort korfje en vervolgens
verwijderd via de papil van Vater. Kunt geen galstenen uit de galblaas verwijderen. Stukje
weefsel/biopt wegnemen. Een buisje/stent/endoprothese plaatsen. Sneetje maken om de
opening groter te maken (papillotomie).
(maag lever darm stichting, 2013)
Functionele patronen van gordon:
Gezondheidsbeleving en instandhouding
Voeding/stofwisseling
Uitscheidingspatroon
Activiteiten
Slaap/rust
Cognitie
Zelfbeleving
Rollen/relaties
Seksualiteit/voortplanting
Stressverwerking
Waarden/geloofsovertuiging
, Pancreatitis MBZ
Korte omschrijving ziektebeeld:
Pancreatitis is een ontsteking van het pancreas (de alvleesklier). Daarvan bestaat een acute
en een chronische vorm. De acute vorm kan worden onderverdeeld in een (minder ernstige)
oedemateuze (vocht) vorm en een ernstige (hemorragisch) neurotiserende vorm
(afstervende). De chronische vorm komt voor en verdwijnt over een onbepaalde periode,
zonder klachten en ineens opspelende fase, hierdoor wordt het verergerd. Een acute
pancreatitis is een kortdurende of tijdelijke ontsteking die vaak veel erger verloopt.
Normale bouw en functie aangedane lichaamsdeel:
De pancreas is een langgerekte trosvormige klier. Bij volwassen is de pancreas twaalf tot
vijftien centimeter lang en ongeveer een tot drie centimeter dik. De alvleesklier ligt boven in
de buik, linksachter en vlak voor de wervelkolom. Aan de onderzijde van de pancreas
bevinden zich de maag en de dunne darm. De pancreas kan worden opgedeeld in drie delen:
kop, lichaam en staart. De kop ligt in de bocht van de twaalfvingerige darm, het lichaam en
de staart liggen achter de maag. De pancreas produceert pancreasklier sap dat helpt bij de
spijsvertering en hormonen die de bloedsuiker reguleren: insuline.
Spijsvertering:
De pancreas produceert spijsverteringssappen. Deze sappen bevatten bicarbonaat en
enzymen die nodig zijn voor het neutraliseren van het maagzuur en voor de vertering van
eiwitten, suikers en vetten. Het sap komt terecht in kleine kanaaltjes die dan samenkomen in
