Samenvatting voor het vak Recht
Contracten in de praktijk – ‘Handleiding opstellen en beoordelen van
commerciële contracten’
Hoofdstuk 1: Commerciële contracten opstellen; inleiding en opzet.
1.1Contracteren versus commercieel contracteren
Contracteren als consument doe je bijna dagelijks; tanken of een brood kopen – je sluit
een koopovereenkomst. Je legt hierbij geen voorwaarden vast en je onderhandelt er ook
niet over. Commerciële contracten worden gesloten tussen bedrijven, hierbij zijn
belangen groot en daarom is er vaak een onderhandelingstraject. Waaruit een schriftelijke
overeenkomst volgt, waarin de gemaakte afspraken worden vastgelegd en de verdeling
van risico’s.
1.2De bewijsfunctie van het commerciële contract
Een ondertekend geschrift heeft een dwingende bewijskracht; rechter gaat uit van
datgene wat op schrift staat. Tenzij wederpartij kan bewijzen dat iets anders is
afgesproken dan in overeenkomst.
1.3Commercieel contracteren is herverdelen van risico’s en risico’s zijn
(financieel) waardeerbaar
Een andere functie van het commerciële contract is het verschuiven van risico’s van de
ene partij naar de andere – herverdelen van risico’s. Als de partijen hierover niets
bijzonders afspreken gelden de wettelijke bepalingen. Bij de risicoverdeling wel in de
gaten houden dat risico’s in de meeste gevallen financieel waardeerbaar zijn en daarom
zal dit meestal leiden tot verhoging van de prijs.
1.4Risico-inventarisatie
Beide partijen moeten bewust zijn van de belangrijkste risico’s die ze lopen onder de
overeenkomst. Risico’s hangen af van: omstandigheden waaronder prestaties worden
verricht, instrumenten om risicovolle situaties te herkennen en daarop te anticiperen,
mate waarin risico’s zijn of kunnen worden afgedekt door verzekering, kosten voor risico
beperkende maatregelen, mogelijke omvang schade etc.
1.5Onderhandelingspositie
In sommige situaties heeft de ene partij een sterkere onderhandelingspositie (bijv.
multinational tegenover eenmanszaak). Maar niet te snel aannemen dat onderhandelen
geen zin heeft. Met een redelijk voorstel wat leidt tot een evenwichtigere verdeling
kunnen ze best in mee gaan.
1.6Contracteren op basis van de wet; nadeel voor de partij die de kenmerkende
prestatie levert
Presterende partij is de partij die de kenmerkende prestatie verricht
= verkoper/dienstverlener = opdrachtnemer = leverancier.
Ontvangende partij is de partij die ‘slechts’ wederprestatie verricht (betaling)
= koper = opdrachtgever = afnemer.
Beide partijen moeten dus een prestatie leveren, dit is een kenmerk van een commercieel
contract. Maar deze prestatie is zelden volledig gelijkwaardig. De presterende partij loopt
veel meer risico dan de ontvangende partij. Daarom goede afspraken maken over de
verdeling van risico’s. En aangezien risico’s kwantificeerbaar zijn kan daar bij de
prijsbepaling ook rekening mee gehouden worden.
1.7Boilerplate clausules
Boilerplate clausules zijn standaardbepalingen die in het algemeen de relatie tussen
partijen en de uitvoering van de overeenkomst regelen. Deze herverdelen ook voor een
deel de risico’s die partijen lopen. Denk bijvoorbeeld aan: toepasselijke recht,
aansprakelijkheid, garantieverplichtingen, keuze voor wijze van geschillenbeslechting etc.
1
, 1.8Algemene voorwaarden
Veel bepalingen zijn opgenomen in de algemene voorwaarden. Deze zijn er zowel aan de
inkoop- als aan de verkoopzijde. De algemene voorwaarden moeten wel op de juiste wijze
kenbaar worden gemaakt aan de wederpartij, anders bestaat het risico dat ze achteraf
geen onderdeel uitmaken van het contract of dat ze geheel of gedeeltelijk worden
vernietigd door wederpartij.
1.9Vertegenwoordigingsbevoegdheid
Partijen zullen bij een contract vaak een rechtspersoon (bv, nv of stichting) zijn, zij
kunnen alleen gebonden worden door het handelen van natuurlijke personen. Die
natuurlijke persoon moet wel bevoegd zijn om de rechtspersoon te vertegenwoordigen.
Onbevoegde vertegenwoordiging leidt er toe dat er geen overeenkomst tot stand komt.
De partij kan dan een schadevergoeding eisen van de onbevoegde vertegenwoordiger.
1.10 De invloed van de redelijkheid en billijkheid
Partijen moeten zich bij een overeenkomst ten opzichte van elkaar gedragen volgends de
eisen van redelijkheid en billijkheid. Deze hebben zowel een aanvullende als beperkende
werking.
1.12 Hoe ga ik om met teleurstellende contracten?
Waterdichte contracten bestaan niet, niet alles valt vooraf te voorzien. Het Nederlands
recht fungeert dan als vangnet, hier kunnen partijen altijd nog een beroep op doen. Maar
wel streven om situaties die te voorzien zijn en die van invloed zijn op contractuele relatie
vooraf te regelen.
Hoofdstuk 2: Aansprakelijkheid in verband met het afbreken van
onderhandelingen.
Aan de totstandkoming van commerciële contracten gaan meestal onderhandelingen
vooraf, waarin risico’s herverdeeld worden en geprobeerd wordt een zo goed mogelijke
prijs overeen te komen. Komen partijen hier niet uit dan kunnen de onderhandelingen
beëindigd worden. Soms kan dit zonder problemen, maar soms is een partij hier niet
meer vrij in. De rechter kan de partij dwingen onderhandelingen voort te zetten,
veroordelen om onderhandelingspartner schadeloos te stellen of veroordelen voor een
vergoeding van gederfde winst.
2.1 De contractuele fase versus de precontractuele fase
Bij de overgang tussen precontractuele fase naar contractuele fase ontstaat contractuele
binding. Een overeenkomst komt tot stand door een aanbod van de ene partij en
aanvaarding daarvan door de andere partij (wilsovereenstemming). Maar partijen hoeven
nog niet alles geregeld te hebben en het over alles eens te zijn voor contractuele binding
ontstaat. Deze ongeregelde punten moeten dan wel van volstrekt ondergeschikt belang
zijn in verhouding tot wat ze al wel afgesproken hebben. Of iets van ondergeschikt belang
is hangt af van: aard van overeenkomst en specifieke wensen van partijen die over en
weer kenbaar zijn gemaakt. Op sommige punten geeft de wet zelf aan waarover
tenminste overeenstemming moet zijn bereikt, wil van een overeenkomst sprake zijn.
2.2 De precontractuele fase
De hoofdregel: afbreken van onderhandelingen is mogelijk
Onderhandelingen mogen altijd worden afgebroken tot het moment waarop een
overeenkomst is gesloten. Uitzondering: partijen dienen zich ook in de precontractuele
fase in overeenstemming met eisen van redelijkheid en billijkheid te gedragen. Gedrag
niet alleen laten leiden door eigen belang, maar ook rekening houden met belangen van
onderhandelingspartner.
Wanneer mogen onderhandelingen niet meer worden afgebroken?
Afbreken van onderhandelingen is onaanvaardbaar bij bepaalde omstandigheden of
wanneer er gerechtvaardigd vertrouwen was dat uit de onderhandelingen een
overeenkomst zou komen; rechtens relevant totstandkomingsvertrouwen. Het vertrouwen
in het succesvol afsluiten is op enig moment tijdens onderhandeling zo groot, dat het
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper BoVoets. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.