Hoofdstuk 1: Forensische Orthopedagogiek
(algemeen)
Forensische orthopedagogiek bestudeert de ontwikkeling en het in stand
blijven van Icomplexe problematiek van kinderen, jongeren en jong-
volwassenen en de daarmee samenhangende opvoedings- en
gezinsproblemen. De problemen zijn zo ernstig dat justitieel ingrijpen
dreigt of reeds is ingezet.
Complexe problematiek: o.a. delinquentie, ernstige internaliserende,
externaliserende en sociale problemen, trauma’s
Opvoedings- en gezinsproblemen: o.a. kindermishandeling en
verwaarlozing.
Justitieel ingrijpen
Strafrechtelijk ingrijpen: een jeugdige/jongvolwassene is in
aanraking gekomen met de politie vanwege een strafbaar feit
strafrechtelijke interventie om recidive te voorkomen
Civielrechtelijk ingrijpen: er zijn zorgen over de ontwikkelingskansen
of veiligheid van een jeugdige maatregelen en interventies ter
bescherming van het kind of de adolescent.
De forensische orthopedagogiek is een interventiewetenschap met een
multidisciplinair karakter omdat gebruik wordt gemaakt van kennis uit
verschillende disciplines:
Ontwikkelings-, klinische en sociale psychologie
Pedagogiek
Criminologie
Forensische psychiatrie
Rechtswetenschappen
Opvoedingsmilieus
1. Gezin
2. School
3. Leeftijdsgenoten & vrije tijd
4. (semi-)residentiële zorg voor jeugdigen: kinderdagverblijven,
zorginstellingen
Bio-ecologisch ontwikkelingsmodel Bronfenbrenner: ontwikkeling is een
samenspel van aanleg en omgeving, ecologisch = meerdere invloeden.
,Vier belangrijke artikelen Internationaal Verdrag Inzake de Rechten
van het Kind (IVRK)
Art. 3: de belangen van het kind vormen een eerste overweging
Art. 9: een kind wordt niet gescheiden van zijn/haar ouders, tenzij de
bevoegde autoriteiten beslissen dat dat noodzakelijk is in het belang
van het kind
Art. 12: participatie: het kind dient gehoord te worden
Art. 16: geen ongeoorloofde interventie: geen kind mag worden
onderworpen aan willekeurige of onrechtmatige inmenging in
zijn/haar privéleven, gezinsleven, woning of correspondentie, noch
aan onrechtmatige aantasting van zijn/haar eer of goede naam.
Primum non nocere principe: breng in eerste plaats geen schade toe: alle
interventies moeten op hun effectiviteit worden getoetst volgens de meest
strenge criteria van wetenschappelijk onderzoek.
Opname van jeugdigen in een residentiële instelling moet worden gezien
als een ultimum remedium: het ontnemen van hun vrijheid kan slechts op
basis van zwaarwegende redenen en dient ten goede te komen aan hun
ontwikkeling.
Onderzoeksdoeleinden van de forensische orthopedagogiek:
Bestuderen van verschillende manifestaties van problemen waar
justitieel ingrijpen nodig is of dreigt
o Oorzaken en gevolgen van ernstige gedragsproblemen
o Opvoedingsbelasting en eisen
o Risicofactoren en protectieve factoren
Ontwikkelen en evalueren van preventieve en curatieve interventies
Ontwikkelen en verbeteren van methoden om gegevens te
verwerven, risico’s in te schatten en juiste interventies te kunnen
indiceren en analyseren
Zorgen voor theoretische integratie in het onderzoek naar
kindermishandeling en -verwaarlozing en jeugddelinquentie.
Hoofdstuk 2: Een juridisch kader
Kernpunten
Sinds 2015 ligt de verantwoordelijkheid voor toegankelijkheid en
kwaliteit van jeugdhulp bij de gemeenten
Inspraak en participatie van kinderen en ouders in de trajecten
binnen jeugdhulp staat nog in de kinderschoenen en verdient meer
aandacht.
Opname van een jeugdige in een residentiële instelling voor
jeugdhulp moet worden gezien als een ultimum remedium.
o Is het beleid, maar gebeurt niet altijd in de praktijk
Op dit moment is verregaande vrijheidsbeperking van kinderen mogelijk
zonder dat daar voldoende rechtswaarborgen tegenover staan en er is
geen consensus over wat vrijheidsbeperkende maatregelen zijn.
Rapport Commissie Onderzoek naar Geweld in de Jeugdzorg 2009:
kinderen zijn zowel in residentiële jeugdhulp als in de pleegzorg vaak
, slachtoffer of getuige van geweld tijdens de plaatsing aanbeveling
residentiële hulp pas in te zetten wanneer lichtere vormen van hulp zijn
uitgeput.
Internationale visie (IVRK) op uithuisplaatsing
Ultimum remedium
Volgorde:
o Kan de jeugdige terecht bij andere leden van de familie?
o Is een vervangend gezin een mogelijkheid?
o Is er een passende residentiële instelling?
Aan een besluit tot uithuisplaatsing moet een participatief proces
voorafgaan waarin het kind en ouders zorgvuldig worden betrokken
en aan hun mening een passend gewicht wordt gehecht.
Jeugdwet (sinds 2015)
Samengevoegd: Wet op de jeugdzorg, jeugdbescherming en
jeugdreclassering.
Belangrijkste verandering: jeugdzorg is overgeheveld naar de gemeente.
Dus ook: gesloten jeugdhulp; zorg voor jeugd met een LVB, en forensische
zorg.
Verantwoordelijkheid gemeenten
Zorgen voor toereikend aanbod in de regio
Adviserende rol ten aanzien van vragen van jeugdigen en hun
netwerk
Bepalen welke vorm van jeugdhulp moet worden ingezet
Uitvoering van kinderbeschermingsmaatregelen: Raad voor de
Kinderbescherming inschakelen wanneer een
kinderbeschermingsmaatregel nodig is.
Eerste evaluatie Jeugdwet 2018
Overgang naar een effectiever jeugdstelsel is nog niet gerealiseerd
en er is meer tijd nodig om de doelen van de Jeugdwet te bereiken
Lang niet voor alle kinderen, jongeren en ouders is de jeugdhulp
eenvoudig toegankelijk betere informatievoorziening nodig voor
de weg naar de juiste hulp
Over feitelijke hulp zijn cliënten over het algemeen tevreden
Gemeenten komen nog onvoldoende toe aan het leggen van
verbindingen tussen de jeugdhulp en andere domeinen (o.a.
schuldhulpverlening, onderwijs, wet maatschappelijke
ondersteuning)
Ondertoezichtstelling (OTS): een gecertificeerde instelling mag toezicht
houden op het gezin en er komt een gezinsvoogd. Kan slechts worden
opgelegd voor de duur van een jaar en kan steeds worden verlengd met
een jaar.
Uithuisplaatsing (UHP): kan alleen met een machtiging van de rechter. Kan
worden verlengd met een jaar.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annawierdsma. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.