Definitie
Waarom wordt daad als crimineel gezien? Dit is zo omdat iets of iemand een slachtoffer is
van de daad. Is dat niet het geval dan wordt de daad minder vaak gecriminaliseerd of is er
eigenlijk geen handhaving.
Patronen van slachtofferschap
In veel gevallen is het slachtoffer vaak duidelijk. Denk hierbij aan diefstal of verkrachting.
Daarnaast heb je de criminele daden die tegen ‘nature’ zijn. Het slachtofferschap heeft grote
invloed op nieuwe wetten en hoe er in de toekomst met slachtoffers om wordt gegaan.
Victimologie
Schafer stelt dat hoe meer fysieke activiteit betrokken is in een misdrijf, hoe groter de kans is
om de bijdragen van de slachtoffers te observeren.
Slachtoffers worden vaak als passief gezien, kwetsbare individuen (Von Hentig) echter werd
later ook gekeken naar de actievere rol van slachtoffers (Wolfgang).
Slachtoffer compensatie
slachtoffers van moord, verkrachting, aanval en verwondingen hebben meer behoefte aan
compensatie om zo erkenning te krijgen. De staat wordt aansprakelijk gesteld voor het
slachtofferschap aangezien de staat het recht en de orde moet handhaven.
Inbau stelt dat door de aansprakelijkheid van de overheid de individuele
verantwoordelijkheid verzwakt. Starr stelt dan ook dat het geregeld moet worden via private
partijen.
tegenstanders stellen dat je door eigen schuld slachtoffer wordt.
Conclusie
Dat “het slachtoffer” een sociale constructie is staat hier centraal.
Aannames op basis van ons verstand bepalen we wie wel wel en niet als slachtoffer zien.
Karakter geeft speelt hier een grote rol
Slachtoffers als zondebokken. Van Dijk, 2008
Offerdieren en zondebokken
In het Nederlands is definitie van slachtoffer een offerdier. Dit staat ook beschreven in oude
testament en in andere Germaanse talen komt de kern van de betekenis van dit woord
overeen. Waarom is er niet kritischer gekeken naar de letterlijke betekenis van dit begrip?
Waarschijnlijk doordat de letterlijke betekenis van het woord uit het bewustzijn verdwenen is.
In het Engels is de letterlijke associatie met het begrip ‘offerdier’ minder. De herkomst van
het begrip is voor veel deskundigen en Engelsen zelf onbekend. De herkomst van het woord
‘victim’ is van het Latijnse woord ‘victima’. Ook dit begrip werd in de Latijnse taal gebruikt om
offerdieren aan te duiden.
,De etymologische verkenning van het woord slachtoffer geeft 3 conclusies:
1. Het gebruik van woord victima is universeel binnen islamitische en judeo-christelijke
cultuurkring
2. Daarbuiten is dit begrip niet universeel
3. Het begrip is pas na teksten van bijbel ontstaan
Christie, slachtoffer voor ons arme zondaers
In de eerste Engelse vertalingen van de bijbel worden offerdieren benoemd als ‘sacrifices’.
Het woord victim bestond nog niet. Pas in 1737 werd dit woord genoemd in een
bijbelvertaling. In de bijbel wordt Jezus Christus ‘expiatory victim’ genoemd. Hiermee wordt
bedoeld dat hij met zijn daad de zonden van de mens opheft.
In het Frans kwam het woord ‘victum’ pas voor in de 17e eeuw. Het werd gebruikt om te
beschrijven wat de speciale kleding van iemand onder de guillotine lag was. Dit noemden ze
dan het ‘costume á la victime’.
Doordat het woord gebruikt werd om de opoffering van Jezus Christus te beschrijven werd
het woord ook pas later gebruikt om echt een bredere vorm van het huidige slachtofferschap
aan te duiden.
Ook dit zorgt weer voor 3 tussenconclusies:
1. In oudheid was het woord slachtoffer alleen voor een dier dat geofferd werd.
2. Het bekendste gebruik is voor Jezus Cristus vanaf de 17e eeuw
3. Pas veel later werd het begrip gebruikt voor bredere vorm
Waarom gebruiken wij tegenwoordig het woord slachtoffers voor gedupeerden? Dit is
waarschijnlijk omdat het dus compassie laat zien. Je hebt respect voor gedupeerde en
erkent dat slachtoffer heeft kunnen lijden.
The ideal victim. Christie, 1968
Het ideale slachtoffer
Welke kenmerken heeft iemand nodig om als perfect slachtoffer gezien te worden? Er zijn
hierbij 5 factoren van toepassing:
1. Slachtoffer is zwam
2. Slachtoffer deed iets respectabels
3. Slachtoffer was op een legitieme plek met een legitieme reden
4. Dader was groot en slecht
5. Dader had geen persoonlijke relatie tot het slachtoffer
Waarom zijn er in sommige gebieden van misdaad dan toch nog moeilijkheden om iemand
als slachtoffer te zien? Bijvoorbeeld bij huiselijk geweld wordt er vaak toch nog gedacht dat
de pleger er toch wel een goede reden voor zou hebben. Slachtoffers van dit geweld zijn in
dit geval dus geen ‘ideal victim’ en worden daarom minder serieus genomen. Wel zijn er
steeds meer ontwikkelingen die er voor zorgen dat deze slachtoffers serieuzer worden
genomen. Dit brengt ons dus bij het 6e vereiste om een ‘ideal victim’ te zijn.
6. Je bent sterk genoeg om een zaak te maken en naar buiten te brengen.
De ideale en niet-ideale dader
Er zijn meerdere daders waar wij weinig sympathie voor voelen en dus gezien worden als
een niet-ideale dader.
,3 soorten hiervan zijn:
1. De drugsdealer die zelf zijn eigen drugs niet gebruikt
2. Dader die geweldsdelicht pleegt terwijl er een relatie is tussen dader en slachtoffer
3. Bewakers van concentratiekampen buiten Duitsland terwijl de bewakers zelf ook niet
Duits waren
Revisiting the non-ideal victim. Fohring, 2018
Het artikel heeft het over het ideale slachtoffer en het realistische slachtoffer. Het verschil zit
in dat het ideale slachtoffer een soort rol als 'survivor' krijgt en als een soort held wordt
gezien. Het realistische slachtoffer is wat we terugzien in de echte wereld. Ze zijn vaak
jonger, het zijn vaker mannen en vaak kent het slachtoffer degene die hem iets aandoet. Het
verschil hiertussen zorgt voor een verschil in behandeling van slachtoffers.
In de ideale wereld wordt het slachtoffer echt als overlever gezien, terwijl een slachtoffer in
de echte wereld vaak te maken krijgt met victim blaming, geweld en onrechtvaardigheid.
Het ideale beeld wat wij hebben van slachtoffers omschrijft slecht enkelingen van de
realistische echte slachtoffers. Doordat slachtoffers vaak te maken krijgen met bijvoorbeeld
victim blaming, proberen zij het label slachtoffer vaak te ontwijken. Dit komt in het artikel ook
naar voren.
Slachtoffers proberen vaak labeling te vermijden en die vermijding van dat label hangt dan
ook weer samen met het niet doorzetten van aangiftes.
Victimologie: Voorgeschiedenis en stand van zaken. Van Dijk, Groenhuijsen & Winkel,
2007
Het artikel heeft het over de totstandkoming van de victimologie. De grondleggers hiervan
waren Hans von Hentig en Benjamin Mendelsohn.
Von Hentig heeft een boek geschreven die uitlegt hoe het slachtoffer bijdraagt aan de
totstandkoming van een delict. Het begrip victimologie is voor het eerst gebruikt door
Mendelsohn, waarbij hij in de verdediging van strafzaken ook keek naar de eventuele
medeschuld van het slachtoffer.
Rond de jaren zestig veranderde het begrip victimologie, de schuld van het slachtoffer
verdween naar de achtergrond en er kwam meer aandacht voor hulpverlening aan het
slachtoffer.
Er viel in de psychiatrie op dat er veel slachtoffers waren met psychische klachten die ze
over hadden gehouden aan hun slachtofferschap. Hierdoor werden de termen psychotrauma
en posttraumatische stressstoornis een echt begrip in de victimologie. Rond de jaren
zeventig werd de staat gedwongen ook naar de slachtoffers te luisteren, waardoor er
vervolgens slachtofferenquêtes tot stand kwamen en het slachtoffer ook in beeld kwam.
, Kortom, de mensen kwamen er achter dat slachtofferschap nog hele langdurige
(psychische) gevolgen kon hebben voor het slachtoffer. Daarnaast kreeg het slachtoffer ook
een kans om zijn verhaal te vertellen, door middel van slachtofferenquetes. Ook begonnen
slachtoffers een rol te krijgen als getuige in een strafzaak en kregen zij het recht om hier ook
iets over te zeggen.
WEEK 2
The victim-offender overlap. Daigle & Muftic, 2016
Binnen het slachtofferschap moet er gekeken worden naar de link tussen dader-en
slachtofferschap. Slachtoffers zijn niet altijd onschuldig en zijn soms zelf
verantwoordelijk voor hun slachtofferschap.
Karakteristieken
Typische daders en slachtoffers hebben veel overeenkomsten wat betreft
demografische kenmerken en leven vaak in stedelijke gebieden.
Sampson en laurtisten stellen het Principle of homogamy: omgaan met criminelen zorgt
voor een grotere kans op slachtofferschap. Dit is logisch aangezien criminelen omgaan met
mensen die dichtbij ze staan, denk aan zelfde kenmerken als ras en sociale status.
Hierdoor zullen juist deze mensen sneller hun slachtoffer worden.
Er zijn drie soorten mensen die te maken krijgen met criminaliteit
- Victims> puur slachtoffer die niet meedoet aan criminaliteit
- Offenders> dader, die nooit slachtoffer is geweest
- Victim-offenders> zijn zowel dader als slachtoffer geweest
De erkenning dat dader en slachtoffer qua kenmerken overeen kunnen komen komt voort
uit het feit dat betrokkenheid bij een delict, als dader en/of slachtoffer, het risico op zowel
daderschap als slachtofferschap vergroot. Dus als je een criminele daad mee maakt, is het
erg voor de hand liggend dat je ook de andere kant van de criminele daad mee gaat maken.
Hier zijn enkele redenen voor:
Twee soorten argumenten
● Population heterogeneity
● Dynamic causal perspective: Er is een link tussen dader- en slachtofferschap
vanwege de invloed en impact die deze ervaringen direct op elkaar hebben.
Er vallen verschillende theorieën onder het Dynamic causal perspective:
● General strain theory > individuen die een negatieve emotie ervaren hebben een
grotere kans om een delict te begaan. Deze negatieve emotie kan komen door
het streven naar iets wat mislukt.
● Routine activities and lifestyle theory> individuen die deel uitmaken van een
risicovolle levensstijl krijgen vaker te maken met mensen en contexten waarin
slachtofferschap vaak voorkomt. Als zij zelf ook al dader zijn is de kans op
slachtofferschap hierin al helemaal groot
● Subcultures theories> Bepaalde subculturen van de samenleving wordt geweld
geaccepteerd en als noodzakelijk geacht. Dit als reactie op disrespect.
Slachtoffers van geweld zullen wraak nemen waardoor de dader wederom
slachtoffer wordt.
● Victim-rationality perspective> Niet alle slachtofferschappen leiden tot
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kearathe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,39. Je zit daarna nergens aan vast.
