Geschiedenis Samenvatting
China
VWO
Thijmen Wind thijmenwind@gmail.com
China 1842 – 2001
5.1 Chinees keizerrijk begin 19de eeuw ernstig verzwakt
Vanaf 1644 werd China geregeerd door de Qing-dynastie. De keizers uit deze dynastie waren
absolute vorsten. Het “Hemelse Mandaat” verleende hun hun macht. Het rijk was verdeeld
in provincies, daaronder prefecturen en daaronder districten. Aan het hoofd van elke
stonden ambtenaren waarvan de hoogste ‘mandarijnen’ werden genoemd. Om ambtenaar
te worden moest er een streng ambtenarenexamen afgelegd worden;
- Deze ambtenarenexamens zorgden ervoor dat alle ambtenaren het zelfde denkbeeld hadden
waardoor het centrale gezag over het grote rijk mogelijk werd gemaakt.
Het gezag werd gebaseerd op het confucianisme:
- De aard van de mens is goed
- Leer van de “Vijf Menselijke Relaties” gaf aan hoe deze met elkaar moesten omgaan.
- Hoger geplaatsten moesten welwillend en vriendelijk zijn. Lager geplaatsten moesten
toewijden en gehoorzamen.
- Er ontstonden talrijke rituelen en vaste omgangsvormen zodat mensen zich goed gedragen.
Eind 18de begin 19de eeuw verzwakte het centrale gezag door:
- Corruptie (bijv. Heshen)
- Politieke crisis (door corruptie)
- Hongersnoden (door natuurrampen, corruptie en overbevolking)
5.2 De Eerste Opiumoorlog (1839-1842): China doet
concessies
China beschouwde zichzelf als het middelpunt en als superieur, hierdoor wilden zij weinig te
maken hebben met andere landen. In de 19e eeuw kreeg China te maken met het West-
Europese moderne imperialisme. Een conflict over opium bood Engeland de kans om in te
grijpen.
De opiumhandel die door het Westen werd gevoerd met China was zeer schadelijk voor hen:
- De Chinese economie leed onder de opiumhandel
- Miljoenen Chinezen raakten verslaafd -> sociale ontwrichting
- Ondanks verbod van regering werd er nog steeds gehandeld doordat de ambtenaren
omkoopbaar waren.
, De aanleiding (directe oorzaak) voor het uitbreken van de opiumoorlog was toen de Chinese
keizer 1,5 miljoen kilo opium in Kanton liet vernietigen. De Britten stuurden als reactie
daarop een vloot en leger.
De Chinezen waren niet opgewassen tegen de Britten, door de Industriële Revolutie waren
zij veel sterker.
China werd na hun verlies gedwongen tot het vernederende Verdrag van Nanking (1842):
- Vijf havens moesten voor Britten worden opengesteld
- Hongkong moest worden afgestaan
- Britten in die havens vielen niet onder de Chinese rechtspraak en het bestuur.
- $6.000.000 schadevergoeding voor de vernietigde opium.
- Het verdrag zou periodiek worden herzien.
5.3 Nieuwe Chinese concessies na Tweede Opiumoorlog
(1856-1860)
De door de Westerse landen opgeluchte verdragen werden in China de Ongelijke Verdagen
genoemd. Ze waren namelijk veel gunstiger voor de Europeanen. Door de verdragen verloor
China grondgebied en verloren ze economische centra met daarmee minder inkomsten.
In 1856 begon er een Tweede Opiumoorlog. China weigerde namelijk meer concessies te
doen, Groot-Brittannië en Frankrijk besloten die vervolgens af te dwingen. De Chinezen
hadden militair gezien weer geen schijn van kans. Bij de vredesonderhandelingen deden jij
de VS en Rusland mee. Deze vond plaats in 1858, China kon zich niet houden aan de
toegevoegde concessies van het Verdrag van Tianjin, waarna de oorlog tot 1860 werd
hervat. Na de vernietiging van het Zomerpaleis aanvaardde China de concessies toch.
Eind 19e eeuw had China zichzelf sterker gemaakt aan de hand van de
Zelfversterkingsbeweging. Maar Japan had dit ook gedaan. In 1894 brak een oorlog tussen
Japan en China uit. Japan wilde Korea veroveren maar dit was al een vazalstaat van China.
De Chinezen waren weer niet sterk genoeg. In 1895 werd China gedwongen tot de Vrede van
Shimonoseki. Waaronder het afstaan van Korea en Taiwan behoorde.
Chinezen hadden door dat het niet langer zo kon, en waren toe aan een nieuwe staatsvorm.
5.4 Binnenlands verzet tegen het keizerlijk gezag
Binnenlands verzet van politieke, etnische en religieuze groepen tegen het centrale gezag
nam toe.
De opstand van de Taiping (1850-1864) was de grootste van de 19e eeuw, ze wilden:
- Afschaffing van de macht van de Qing en het Westen in China
- Afschaffing confucianisme
- Afstand van particulier bezit
- Opheffing van Ongelijke Verdragen.
Het lukte de Taiping niet Peking in te nemen maar wel een ander groot deel van het rijk. Ze
waren zo succesvol door:
- Het charisma van Hong Xiuquan, de leider (ideeën deels gebaseerd op christendom)
- Prediken voor gelijkheid
- Bekwame leiders (kon rekenen op bepaalde functionarissen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper thijmenwind1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,98. Je zit daarna nergens aan vast.