100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting hoofdstuk 4 planten van biologie voor jou €4,99
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting hoofdstuk 4 planten van biologie voor jou

 5 keer bekeken  0 keer verkocht

Dit is de samenvatting van hoofdstuk 4 over planten uit het boek biologie voor jou.

Voorbeeld 2 van de 5  pagina's

  • Nee
  • Hoofdstuk 4
  • 21 januari 2023
  • 5
  • 2020/2021
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (5580)
avatar-seller
ayestibos
Biologie samenvatting H4
Paragraaf 1
Er zijn verschillende vormen van tuinbouw zoals tuinbouw met kunstlicht. Een andere vorm is
etioleren waarbij planten zich in het donker ontwikkelen met lange, slappe, gele stengels en kleine
gele bladeren. Zo worden witlof, asperges en taugé gekweekt. Doordat steunweefsel ontbreekt,
hebben ze een zachte smaak.

Paragraaf 2
Wortels, stengels en bladeren zijn organen. Elk orgaan heeft aan de buitenkant epidermis of kurk
dat ze beschermt tegen waterverlies en infecties. In de wortels groeit de epidermis uit tot
wortelharen.
In elk orgaan komen ook transportvaten voor die bestaan uit houtvaten en bastvaten.
In houtige planten liggen de houtvaten in jaarringen en bastvaten eromheen, in kruidachtige liggen
de vaten in vaatbundels. In bladeren liggen ze in nerven.
Het weefsel tussen epidermis en transportvaten is het vulweefsel (schors en merg). Dit is
belangrijk voor de fotosynthese, opslag en stevigheid.

Planten groeien hun hele leven als de omstandigheden gunstig zijn. Tijdens de groei zijn er veel
veranderingen zoals cellen die zich specialiseren en dan van vorm veranderen of organen die
veranderen. Deze veranderingen zijn de ontwikkeling.

De deling vindt plaats in meristeem (deelweefsel). Dit bevindt zich in de toppen van wortels en
stengels, in knoppen en bladeren. De toppen van wortels en stengels zijn de groeipunten en
zorgen voor lengtegroei. Er komt ook meristeem voor dat voor diktegroei zorgt en cambium heet.

In de meristeem komen ook stamcellen voor. Dit zijn niet gedifferentieerde cellen.
Als een van deze cellen zich deelt ontstaat 2 dochtercel; één blijft een meristeemcel en de ander
ondergaat celstrekking waarbij er celdifferentiatie (vorm verandering, neemt water op) en
celspecialisatie (functie krijgen) plaats vindt.

De diktegroei in houtachtige planten vindt plaats in het ringvormige cambium. Daarin delen cellen
zich waarbij 1 in het cambium blijft en de ander erbuiten gaat. Naar binnen toe vormt het cambium
houtcellen (houtvaten) en naar buiten toe bastcellen (bastvaten). Houtvaten ontstaan uit boven
elkaar gelegen houtcellen die tegen de verticale primaire celwanden dikke secundaire celwanden
afzetten van cellulose en houtstof (lignine). De dwarswanden en uiteindelijk de cellen verdwijnen
door enzymen. Bij bastvaten verdwijnen ze niet maar komen er openingen in (zeefplaat). De
cellen verdwijnen niet, wel de celkernen waardoor de cellen kort leven.

Uit het cambium ontstaan meer hout- dan bastcellen. Het hout dat tijdens 1 jaar is gevormd, is een
jaarring. Het cambium komt steeds meer naar buiten te liggen.

Jaarringen ontstaan doordat bomen in het voorjaar groeien en in de winter niet. In het voorjaar
ontstaan de wijde vaten met dunne wanden (voorjaarshout, lichte kleur) die veel vervoeren. In de
zomer ontstaan nauwere houtvaten met dikkere wanden (zomerhout). De overgang tussen donker
en licht komt doordat in de herfst en winter geen deling is en heet de jaargrens.
Paragraaf 3
Houtvaten vervoeren water en zouten van de wortels naar de bladeren (anorganische sapstroom).
Bastvaten vervoeren water en assimilatieproducten van de bladeren naar andere delen
(organische sapstroom).

De wortelharen (uitgegroeide epidermiscellen) nemen het meeste water en mineralen op. Door
deze vertakkingen is het worteloppervlak vergroot.
De hout- en bastvaten liggen in de centrale cilinder. De buitenste laag van deze cilinder is het
endodermis en zorgt voor de selectieve opname van mineralen.

, Vanaf de wortelharen tot aan de cilinder vindt transport plaats via celwanden die permeabel zijn
voor water en mineralen en poriën hebben.
Door capillaire werking van de poriën stroomt er water de wortels in.
De cohesiekrachten (water aan elkaar) en adhesiekrachten (water aan wand vast) zijn groter dan
de zwaartekracht. Bij dit transport van mineralen is diffusie belangrijk.

Endodermiscellen zijn met elkaar verbonden via een
kurklaagje waar water en mineralen niet doorheen
kunnen. Het kan er alleen door via het celmembraan
van de endodermiscellen die evenwijdig lopen met de
omtrek van de wortel.

Het celmembraan van de endodermis zorgt voor een
actief transport van mineralen van de schors naar de
cilinder. Daardoor wordt de osmotische waarde in de
cilinder groter. Door osmose gaat er water naar de
cilinder. Het kruk verhindert het water en stuurt het
terug naar de schors. Het water stijgt door de
houtvaten. Dit is de worteldruk. Als er meer water
naar het blad gaat dan er verdampt, komt er
druppelen.

Water gaat van cellen met een lage osmotische waarde naar een hoge osmotische waarde.
Waterverplaatsing in de cel hangt ook af van de druk in een cel (turgor). Bij gelijke osmotische
waarde, gaat water van hoge druk naar lage druk. De verplaatsing is het waterpotentiaal (afhank.
van osmotische druk en turgordruk). De formule hiervoor is: Ψw = Ψp + Ψs
(waterpotentiaal = osmotisch potentiaal + drukpotentiaal (turgordruk))


De eenheid is MPa (pascal). Bij zuiverwater is de potentiaal bij een druk van 1 atmosfeer 0 MPa.
Het oplossen maakt de turgordruk negatief. Bij toename van de druk, wordt de osmotisch
potentiaal positief. Als de concentratie opgeloste stof lager en de druk in de oplossing hoger is, is
de waterpotentiaal hoger.
Water beweegt van een hoog potentiaal naar een laag.

Het transport in houtvaten is voornamelijk het gevolg van verdamping van water uit bladeren, van
capillaire werking (mogelijk door nauwe vaten) en waterpotentiaal (bij uiteinden). Het
waterpotentiaal komt door verdamping waarbij water die in luchtholten en intracellulaire ruimten
zit, via huidmondjes naar buiten gaat. Hierdoor zal in de celwanden ook water verdampen. Alles
wordt weer aangevuld vanuit de houtvaten en door capillaire werking. Door verdamping ontstaat
bovenin onderdruk waardoor het water naar binnen wordt gezogen.
Planten kunnen hun waterbehoefte regelen door hun huidmondjes te openen of sluiten. ’s Nachts
en bij een droge omgeving zijn ze meestal gesloten. Dit gebeurt door de vormverandering van de
sluitcellen. Als de turgor door watertekort afneemt, dan wordt de opening tussen de cellen kleiner
en gaat het mondje dicht. De plant verliest minder vocht dan. Als de turgor toeneemt, openen de
mondjes (ruimte groter)

De turgor is afhankelijk van de osmotische waarde van het vacuolevocht. Turgorverandering is er
door verdamping, door licht en verandering van het CO 2-gehalte. De mondjes zijn vooral aan de
onderkant van de bladeren zodat de wind de damp niet afvoert. Verdamping leidt tot
temperatuurdaling wat voorkomt dat enzymen niet meer werkzaam zijn.

De worteldruk kan maar enkele meters hoog komen. Als het warm wordt, kan het niet meer en is
de opwaartse transport vooral door verdamping in de bladeren. (zomers)
In het voorjaar is de worteldruk belangrijk omdat er dan nog geen bladeren zijn.

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ayestibos. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€4,99
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd