Samenvatting
Samenvatting Biologie voor Jou - 4 VWO - Hoofdstuk 2
Samenvatting Hoofdstuk 2 - !met plaatjes! - Basisstof 1 t/m 7
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Biologie Thema 2, VoortplantingBasisstof 1, ongeslachtelijke voortplanting
CELDELING
Cellen planten zich voor door celdeling, uit de moedercel ontstaan twee dezelfde
dochtercellen. Celdeling is belangrijk omdat dit van belang is voor voortplanting en groei.
OP NATUURLIJKE WIJZE
Bij ongeslachtelijke voortplanting zijn de nakomelingen identiek aan de ouder, dit gebeurt
bij planten, bacteriën en sommige dieren. Bij zaadplanten zijn er verschillende manieren van
voortplanting: door uitlopers of door knoppen. Bollen planten zich voort door rokken tussen
de knoppen, de rokken verschrompelen en uit de knoppen komen nieuwe planten.
OP KUNSTMATIGE WIJZE
Ongeslachtelijke voortplanting kan ook op een kunstmatige manier, bijv. stekken: er wordt
een deel van een stengel of blad afgesneden en vanuit hier kan een nieuwe plant groeien.
Ook is er weefselkweek, stukjes weefsel worden met plantenhormonen geplant. Hieruit
ontstaan de callus en dit wordt weer verdeelt over verschillende plantenhormonen en
bodems. Op deze manier hebben al deze planten dezelfde erfelijke eigenschappen als de
moederplant. Als een organisme door ongeslachtelijke voortplanting is ontstaan heet dat
een kloon.
CELCYCLUS
Bij celdeling krijgen twee cellen dezelfde erfelijke eigenschappen. Deze liggen in het DNA.
Voordat de cel zich deelt worden eerst de chromosomen in het DNA gekopieerd. Aan het
begin van de celdeling spiraliseren de chromosomen. Bij planten, dieren en schimmels
begint de celdeling met de deling van de kern, mitose. Daarna ontstaan de twee cellen, na
de deling ontstaan er nieuw cytoplasma, dat noem je plasmagroei. De celcyclus begint bij de
M-fase (mitose) hier bevinden de kern- en celdeling plaats. De periode hiertussen heet
interfase, halverwege hiervan wordt de DNA-replicatie of DNA-synthese gemaakt. De fase
wanneer dat gebeurt heet de S-fase (synthese). Het DNA en het DNA-kopie blijven
vastzitten, dat noem je centromeer. Als de DNA-moleculen nog aan elkaar zitten noem je het
chromatiden. De S-fase bestaat een chromosoom dus uit twee chromatiden. Tussen de M-
fase en S-fase komt de G1-fase. Tussen de S-fase en M-fase komt de G2-fase. De G staat
voor gap. In de G-fases en de M-fase zitten controlepunten om te kijken of de celdeling nog
goed gaat.
MITOSE
Mitose vindt plaats in een aantal fasen. Het centrosoom
(spoellichaam) is de plek waar twee centriolen liggen. De
mitose begint bij de profase, daar verdubbelt het
centrosoom. Aan het einde van de profase verdubbelt het
chromosoom (twee chromatiden) zich. In de prometafase
verdwijnt het kernmembraan, en elk centrosoom gaat
naar een kant van de cel. Tussen de centrosomen komen
trekdraden, deze vormen een soort koepel om de
chromosomen. Dit noem je de spoelfiguur of kernspoel. In
de metafase liggen de chromosomen tussen de
, centrosomen, elk spoeldraad hecht zich aan de centrosomen van de chromosomen. Tijdens
de anafase worden de chromatiden van elkaar afgetrokken en naar een kant van de cel
gebracht. Nu noem je het weer chromosomen. In de telofase ontstaat er een nieuw
kernmembraan en twee kernen. Omdat de chromosomen verdubbeld zijn heeft nu elke cel
genoeg chromosomen. Uiteindelijk splitsen de kernen van elkaar en ontstaan er twee
nieuwe cellen.
KLONEN
Klonen wordt gebruikt om gunstige erfelijke eigenschappen te behouden, ook wordt het
gebruikt voor menselijke ziektes en medicatie te onderzoeken. Niet iedereen vindt dit leuk,
sommige mensen vinden dat je niet mag ingrijpen op de natuur of dat dieren hiervoor
mogen worden gebruikt. Dit zijn ethische argumenten. Biologische argumenten zijn dingen
als; nakomelingen kunnen afwijkingen hebben of jong overlijden. Door embryosplitsing
kunnen dieren worden gekloond. Het embryo wordt hierbij in tweeën verdeelt. Ook is er
celkerntransplantatie, er worden onbevruchte eicellen uit een koe gehaald en de celkernen
van een koe met goede erfelijke eigenschappen. De eicellen krijgen dan deze celkernen. Dit
klompje cellen wordt dan geïmplanteerd in een draagkoe.
Basisstof 2, geslachtelijke voortplanting
CELFUSIE
Bij geslachtelijke voortplanting smelten twee cellen samen: celfusie. De inhoud hiervan
komt dus samen. De nieuwe cel heeft informatie en de chromosomen van beide. Het aantal
chromosomen is constant en verandert niet zomaar, om dit constant te houden vindt er
reductie van het aantal chromosomen plaats. Dit vindt vaak plaats tijdens de productie van
gameten of geslachtscellen. De cellen die niet tot de geslachtscellen behoren noem je
somatische cellen.
MEIOSE
Tijden de bevruchting versmelten twee gameten, dit zijn haploïde cellen: 1 gameet bevat 1
volledige set chromosomen. Het aantal chromosomen in een haploïde cel wordt aangegeven
met ‘n’. Een bevruchte eicel ofwel zygote heeft 2 volledige sets chromosomen: diploïde
cellen. Dit wordt aangegeven met ‘2n’. Alle somatische cellen zijn diploïd. Organismes die
zich geslachtelijk voortplanten hebben organen die geslachtscellen maken. Bij mannen de
testes (teelballen) en bij vrouwen de ovaria (eierstokken). Vanuit
diploïde moedercellen ontstaan haploïde dochtercelen. Dit proces
noem je reductiedeling of meiose, dit deel je op in meiose 1 en
meiose 2. Tijdens meiose 1 deelt 1 diploïde cel zich in 2 haploïde
cellen, en tijdens meiose 2 delen de 2 haploïde cellen zich naar 4
haploïde cellen. Deze cellen ontwikkelen zich tot gameten.
ZAADCELLEN
Bij mannen ontstaan zaadcellen in de testes. De testes bevatten een sterk gekronkeld
zaadbuisje, hierin liggen de cellen die zich delen: de ‘zaadcel-moedercellen’. Hier
ontwikkelen de zaadcellen, de vorming hiervan heet spermatogenese. De zaadbuisjes lopen
tot de bijballen, die liggen op de testes. De zaadcellen worden hier tijdelijk opgeslagen.
Zaadcellen gaan via de zaadleider vanaf de bijballen naar de urinebuis. De zaadblaasjes en
prostaat voegen vocht toe. Dit alles samen heet sperma.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annelieke22. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen