Dit is een samenvatting voor het tweedejaars vak geriatrie en veroudering. De samenvatting bevat een volledige uitwerking van alle leerdoelen. Alle informatie uit colleges en de leerstof uit het boek is hierin verwerkt.
Inhoud
Introductiecollege..................................................................................................................................1
HC 1 Demografie van de veroudering.....................................................................................................4
HC 2 Verouderingstheorieën + H2 De biologie van de veroudering.......................................................8
HC 3 Multimorbiditeit & polyfarmacie.................................................................................................12
HC 4 Geriatrische syndromen, delier en geriatrisch onderzoek............................................................17
HC 5 Functionele veroudering..............................................................................................................22
Mobiliteit en loopstoornissen...........................................................................................................25
Visuele beperkingen.........................................................................................................................26
Slechthorendheid.............................................................................................................................27
HC 6 Cognitieve veroudering................................................................................................................28
HC 7 Zorg..............................................................................................................................................32
HC 8 Sociale veroudering......................................................................................................................36
HC 9 Emotionele veroudering...............................................................................................................41
HC 10 Diversiteit...................................................................................................................................48
HC 11 Levenseinde...............................................................................................................................51
HC 12 Leefstijl.......................................................................................................................................56
Introductiecollege
Geriatrie = pathologie van veroudering: verouderingsziekten
Gerontologie = veroudering = het normale proces van veroudering
Vier domeinen van veroudering:
Leerdoelen bij hoorcollege
,De student:
weet welke beelden er bestaan over ouderen en ouder worden
Beelden over ouderen kunnen zowel negatief als positief geëvalueerd worden.
Beelden over ouderen vormen zich langs twee dimensies:
o Warmte: beelden zoals vriendelijkheid, warm, wijs, loyaal
o Competentie: beelden zoals incapabel, afhankelijk en ouderwets
In individualistische landen is de beeldvorming over ouderen negatiever en in collectivistische
landen is de beeldvorming positiever.
De negatieve beelden over ouderen overheersen vaak nog.
kan effecten van deze beeldvorming benoemen
Beeldvorming heeft effect op maatschappelijk en individueel niveau
Maatschappelijk:
- ageism = een veelal negatieve benadering van ouderen en ouder worden. Onderscheidt
wordt gemaakt puur op de leeftijd en niet op andere relevante factoren.
Dit komt voor bijvoorbeeld onder oudere werklozen die als gevolg van dit beeld moeilijk een
nieuwe baan vinden. Ook heeft het beeld gevolgen voor ons gedrag ten aan zien van
ouderen (de manier waarop we tegen ze praten, de behandeling die artsen aan hen
aanbieden)
Individueel:
Ouderen die een negatiever beeld hebben over hun leeftijdsgroep distantiëren zich van
andere ouderen.
Selffulfilling prophecy:
> ouderen die geconfronteerd worden met stereotiepe beelden over ouderen en ouder
worden, gaan zich hier ook naar gedragen.
> Ouderen die een positiever beeld hebben over ouder worden en ouderen vertonen juist
gezonder gedrag, hebben een positiever zelfbeeld en staan minder negatief ten opzichte van
hun verouderingsproces.
heeft kennis van de theorieën die deze beeldvorming proberen te verklaren
1. Terror Management Theory (TMT)
Ouderen worden geassocieerd met de sterfelijkheid. Deze theorie zegt dat het negatieve
beeld over ouderen een soort verdedigingsmechanisme is tegen de angst die deze
confrontatie met de dood (bij vooral jongeren) oproept.
2. Social Identity Theory
Deze theorie zegt dat je je eigen leeftijdsgroep als positiever beoordeelt hierdoor
nemen jongeren afstand van ouderen.
3. Social Role Theory
Deze theorie stelt dat mensen in bepaalde rollen worden gezien en dat dit de basis vormt
voor ideeën over sociale groepen. Bij ouderen nemen het aantal sociale rollen af, zoals
stoppen met werken.
is bekend met verschillende manieren om deze beeldvorming te veranderen
,Kennis, houding en ervaring spelen een rol in het proces van stereotypering. Het is dus
logisch dat het ingrijpen op een van deze factoren een logische manier is voor het
veranderen van stereotypering, dit is echter lastig.
Manieren om beeldvorming te veranderen:
1. Intergenerationeel contact
Contacthypothese: stelt dat contact tussen groepen (jongeren en ouderen) beelden kan
veranderen. Alleen langdurig, direct, persoonlijk contact lijkt invloed te hebben op
beeldvorming.
2. (groeps)coaching
Beeldvorming onder ouderen zelf veranderen door het vergroten van kennis en het
versterken van zelfbeeld en positieve beelden over ouder worden. In de vorm van
gespreksgroepen tot coaching.
3. Veranderen van maatschappelijke waarden
Veranderen van de maatschappelijke positie en rollen van ouderen zodat zij positiever
gewaardeerde rollen in de maatschappij kunnen innemen. Hierbij moet rekening worden
gehouden met de manier waarop we maatschappelijke waarde toekennen, zo moeten
we in plaats van aan de economische waarde meer denken aan de sociale waarden.
, HC 1 Demografie van de veroudering
Leerdoelen bij hoorcollege
De student:
dient ontwikkelingen in de samenstelling van de oudere bevolking te kennen en te
kunnen verklaren;
kan een verwachting voor de toekomstige bevolkingssamenstelling en levensverwachting
onderbouwen.
Demografie = de wetenschap die de kwantitatieve kenmerken van de bevolking beschrijft (bijv.
omvang van de bevolking, man-vrouw verdeling, etc.)
Substantiële stijging van de omvang van de Nederlandse bevolking (sinds 1900)
CBS:
Taak is het verrichten van statistisch onderzoek ten behoeve van praktijk, beleid en wetenschap en
het openbaar maken van de samengestelde statistieken die gevonden zijn tijdens dit onderzoek, dit
gaat uit opdracht van de overheid.
Het CBS maakt het zo mogelijk dat maatschappelijke debatten gevoerd kunnen worden op basis van
betrouwbare statistische informatie.
Afgenomen sterftekansen/sterftecijfers hebben geleid tot langere levensverwachting.
Veroudering van de bevolking:
- Dubbele vergrijzing:
Niet alleen aandeel 65+ers neemt toe, maar ook het aantal 85+ers binnen de 65+ers.
De veroudering van de baby-boom generatie bepaalt grotendeels veroudering bevolking
- Verminderde feminisering van de ouderdom:
Verdeling tussen mannen en vrouwen is heel scheef, maar percentage vrouwen binnen
65+ers en 85+ers neemt af dit betekent dat meer mannen ouder worden
- Multiculturalisering van de ouderdom:
Percentage mensen met (niet-Westerse) migratie achtergrond 65+ers neemt toe
Bevolkingsontwikkeling:
Manieren om een bevolking in te komen of er uit weg te gaan:
- Sterfte
- Geboorte
- Migratie
Natuurlijke aanwas is een belangrijkere bron van bevolkingstoename dan migratie is geweest (tot nu
toe)
Geboortecijfer al enige tijd relatief laag; maar in vergelijking met andere landen hoger waardoor
veroudering van de bevolking in NL in de nabije toekomst meevalt (relatief gezien)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper svdj02. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,89. Je zit daarna nergens aan vast.
