Samenvatting Aardrijkskunde van boek Arm en Rijk: Hoofdstuk 3 en 4 (HAVO4)
Paragrafen:
3.1 | Kennismaking met India en Groot-Brittannië
3.2 | Welvaart en ontwikkeling
3.3 | De bevolking in beweging
4.1 | Economische mondialisering
4.2 | Culturele globalisering
Arm en Rijk
3.1 | Kennismaking met India en Groot-Brittannië
BRIC-landen: Brazilië, Rusland, India en China (semiperiferie)
G7 landen: Japan, Italië, UK, VS, Canada, Duitsland, Frankrijk
1900: Groot-Brittannië is door industrialisatie een machtig land en India een:
exploitatiekolonie = gebied dat door een ander land wordt overheerst met als belangrijkste
doel er grondstoffen te winnen.
India staat in dienst van Brits-Indië:
- levering van grondstoffen
- infrastructuur en zeehavens voor vervoer van grondstoffen
- India als afzetgebied = het gebied waar iets gekocht kan worden.
Australië: vestigingskolonie = overzeese gebiedsdelen onder Europees bestuur met als
functie vestigingsgebied voor Europeanen
Na Tweede Wereldoorlog: de kolonie Brits-Indië viel uiteen en er ontstonden 4 landen: India,
Sri Lanka, Pakistan en Bangladesh.
↳ dekolonisatie = kolonisatie valt uiteen
Na de onafhankelijkheid emigreerden veel Indiërs om economische redenen naar
Groot-Brittannië. → multiculturele samenleving in Groot-Brittannië
1800: Groot-Brittannië is plattelandssamenleving
Snelle verstedelijking begon met opkomst van industrie (stoommachine) in
Midden-Engeland.
Verstedelijking later in India dan in Engeland:
● Urbanisatie = het wegtrekken van het platteland naar de stad, uitgedrukt in
procenten = urbanisatiegraad
Tweedeling:
● rijke mensen in gated communities,
● arme mensen in sloppenwijken
Na Tweede Wereldoorlog: industrie in Groot-Brittannië → de-industrialisatie →
diensteneconomie
oorzaken:
● arbeiders waren te duur
● concurrentie van lagelonenlanden was groot
gevolgen:
● steden werden aantrekkelijk als vestigingsplaats voor:
- dienst leverende bedrijven vestigen zich liever in de steden
- vanwege hoogopgeleid personeel
- multinationale ondernemingen
- bedrijven op het gebied van research en marketing
- zakelijke en financiële dienstverlening
de-industrialisatie ook in andere delen West-Europa en de VS:
● kansrijke bewoners trekken weg→ hoge werkloosheid en dalende inkomsten
9
, Samenvatting
regionale ongelijkheid binnen Groot-Brittannië (Londen) neemt toe. De welvarende
hoogopgeleiden staan tegenover de laagopgeleiden met dalende inkomens.
3.2 | Welvaart en ontwikkeling
Welvaartspeil = bepaalt hoe ontwikkeld een land is
- verschillen in ontwikkeling binnen een land
Je kunt landen en gebieden vergelijken door te kijken naar indicatoren:
1) economische kenmerken
2) demografische kenmerken
3) sociaal-culturele kenmerken
Economische kenmerken
● Bruto nationaal product (BNP) = totale inkomen van een land (productie, van
goederen en diensten, binnenland + buitenland in een jaar)
- gemiddelde inkomen = bnp/inwoner
Arme landen:
- Inkomen stad > platteland
- Bruto regionaal product (brp) → zeer verschillend, kan leiden tot regionale
ongelijkheid
- cijfers vaak onbetrouwbaar, goede vergelijking is lastig
● Bruto binnenlands product (BBP) = productie binnen het land
● BNP/inw.
- geeft aan wat alle inwoners van een land samen verdienen
- vergelijking tussen landen: bnp/inwoner → gemiddelde inkomen
(bbp is ongeveer gelijk aan bnp)
Human development index (hdi)
- bnp per inwoner (economisch kenmerk)
- levensverwachting (demografisch kenmerk)
- analfabetisme (sociaal-cultureel kenmerk)
● Is een gemiddeld indexcijfer waardoor → geen informatie geeft over ruimtelijke en
sociale verschillen binnen het land
● India neemt een plaats in de middenmoot in
● Sterke sociale ongelijkheid binnen India (o.a. door kastensysteem)
Ontwikkelingslanden: economische ongelijkheid: weinig rijken & veel armen.
Verhoudingen Centrum - periferie
- noorden/zuiden
- waarom wordt ongelijkheid steeds groter
- ruilvoet(verslechtering)
- hoe los je dat op?
10
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper julianahaklander. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
