H5- Tijd van ontdekkers en hervormers- 1500/1600- Ka 18/22
5.1: De renaissance (k.a. 18 & 19)
Nieuw mens- en wereldbeeld
● De Medici (rijke familie die architecten, beeldhouwers en schilders voor zich lieten werken) en
hun kunstenaars kregen nieuw mens- en wereldbeeld.
● In middeleeuwen: mens= slecht en zondig, wereld door God geschapen maar in duivels
handen -> mensen losmaken van natuur en richten op God en hiernamaals.
● Elites Florence en andere Italiaanse steden zagen in 15e en 16e eeuw aarde ook als gods
schepping maar de schoonheid ervan. God had mens uitverkoren om schepping te volmaken
-> niet afwenden van natuur maar perfectioneren
Navolging v.d. Oudheid
● Italiaanse kunstenaars bestuderen klassieke erfgoed-> proberen klassieke kunst te evenaren
en te overtreffen- vonden dat er nieuwe tijd was aangebroken= renaissance; grootheid
oudheid herleven- In tijd renaissance begon ook vroegmoderne tijd, 1e eeuw hiervan= 16e
eeuw= tijd van ontdekkers en hervormers
● Architecten bestuurde klassieke werken voor inspiratie, maar gebruikten ook andere
elementen-> ontstaan nieuwe architectuurstijl (lichter& gracieuzer dan uit Oudheid)
● kunst: perspectief ontdekt, meer diepte (en licht) gebruikt, inspiratie oudheid maar
verbetering. Schilders werden niet meer gezien als arbeidslieden maar als ‘verheven’
kunstenaars.
● Beeldhouwers: ook van klassieke voorbeelden+ meer kijken naar houdingen en
gezichtsuitdrukkingen
Bestudering v.d. klassieken
● Geleerden richtten zich ook op studie van oudheid- schrijvers en denkers zagen klassieke
auteurs als vb en geestverwanten-> noemden zichzelf humanisten.
● Klassieke teksten in middeleeuwen bewaard gebleven en overgeschreven door monniken ->
hierbij fouten gemaakt- humanisten bekeken kritisch om oorspronkelijke betekenissen te
herstellen + gingen op zoek naar verloren teksten
● Humanisten gebruikten klassieke teksten ook voor onderwijs en opvoeding -> beschaafd en
verstandig mens worde -> onderwijs: humaniora genoemd - verspreid door boekdrukkunst.
Verspreiding over Europa
● In de 16e eeuw renaissance over Europa verspreid
● Renaissance noorden van Alpen ontwikkelde op andere manier: nauwelijks klassiek
verleden-> renaissance: wedergeboorte v.h. oorspronkelijke christendom
● Belangrijkste vertegenwoordiger= monnik Erasmus: ad afkeer van dogmatische redeneringen
van intolerante theologen -> geen zuiver christendom volgens heb. Daarom vertaalde hij
Nieuwe Testament van Bijbel (Bijbel volgens hem vol fouten) + schreef boek met kritiek.
Wetenschappelijke belangstelling
● Niet bezig met natuurwetenschappen, toch kritisch onderzoek van klassieke teksten voor
natuurwetenschappen van belang
● Middeleeuwen: baseren op teksten Aristoteles: humanisten vonden fouter hierin
● Er was wel belangstelling voor de natuur: zo perfect mogelijk willen uitbeelden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper schoolisnofun. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.