Samenvatting van het vak Publiek Management in het eerste jaar van de studie Bestuurskunde aan universiteit Leiden. Samenvatting is gebaseerd op de hoorcolleges, met aanvullingen van de werkgroepen en het boek.
Dit vak: opvolging van OBBW en Organisatietheorie.
Gaat over:
1. Organisaties
2. Het management van organisaties
3. De rol van managers in organisaties.
- We hebben het bij publiek management over de machinekamer van de overheid.
- Hoogte- en dieptepunten van overheidsmanagement.
Voorbeelden uit de actualiteit: coronacrisis en toeslagenaffaire.
Publiek management
Als iets wat je waarnemen bij een overheidsorganisatie.
Als vakgebied: wetenschappers houden zich bezig met de structuur en de organisatie van de publieke
sector en het management van de publieke sector.
Definities: “Publiek Management als vakgebied richt zich op de structuur en de organisatie van de
publieke sector en het management van publieke organisaties.”
“Alle activiteiten van leidinggevenden van publieke organisaties om die organisaties te beheersen,
sturen en veranderen met het oog op het optimaliseren van de prestaties van de organisaties”
- Beheersen
- Sturen
- Veranderen
Hierin onderscheiden we twee belangrijke spanningen:
1) differentiatie versus integratie: Wanneer je werk efficiënt wilt organiseren moet je de taken
verdelen tussen organisaties, teams en groepen. Maar aan de andere kant moeten al deze
activiteiten wel worden georganiseerd en bij elkaar komen.
2) autonomie versus beheersing. Aan de ene kant zorgt de noodzakelijke politieke controle voor
centralisatie. Aan de andere kant vraagt professioneel (specialisatie) werk een nodige decentralisatie.
Publieke managers
Minister is niet een publieke manager, de hoogste publieke manager is de staatssecretaris. Dit is de
hoogste ambtelijke baas van een ministerie.
Maar er zijn een hoop verschillende publieke managers. De verschillende niveaus die we
onderscheiden:
Strategische managers: aan de top van de organisatie. Waarom, op welke onderwerpen gaan
we ons richten? Dit zit dichter tegen de politiek aan.
Tactische managers: de middenlaag. De condities waarin ze focussen op de onderwerpen.
Operationele managers: eerste lijnmanagers, deze geven direct leiding aan uitvoerende
medewerkers.
, Nederlandse context over Rijksoverheid:
Het hoogste management hebben we georganiseerd in de algemene bestuursdienst (ABD): Alle hoge
ambtenaren vanaf een bepaald schaalniveau (15 (tactisch niveau) op een schaal van 1-19) zijn
formeel in dienst van het ministerie van binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties. 1500 man.
Binnen deze algemene bestuursdienst hebben we een topmanagementgroep (TMG): alle
strategische managers binnen de Rijksoverheid, bestaat uit de functies: secretarissen-generaal,
plaatsvervangend secretarissengeneraal, directeuren-generaal, inspecteurs-generaal, managers van
grote uitvoerende diensten, directeuren van planbureaus en enkele hiermee gelijkgestelde functies.
Veranderende rol
De overheid heeft steeds een andere rol en daarmee hebben publieke managers ook een
andere rol
Wat wij verwachten van publieke managers is aan verandering onderhevig
Na tweede wereldoorlog: uitbreiding verzorgingsstaat. Sociaal beleid neemt toe. Dus ambtelijk
apparaat neemt toe in grootte.
Rol van de overheid is zorgen voor de burgers, rechtvaardige verdeling. Bureaucratisch organiseren.
Rol managers: leidinggeven aan de bureaucratieën.
In de jaren '80 is er crisis en er moet bezuinigd worden. Er gaat een liberale wind waaien. Overheid
wordt hervormd. We gaan toe naar een presterende overheid. De markt moet veel meer doen, ook
in sociaal beleid.
Management wordt een vak. Managers zouden moeten rouleren over verschillende domeinen heen.
De taak van de managers wordt veel meer gericht op prestaties prestatiemanagement.
ABD: Algemene bestuursdienst
Banencarrousel. Na gemiddeld 7 jaar word je al manager doorgestuurd naar ander ministerie of
andere plek. Kritiek: is het wel goed dat managers rouleren? Is expertise bij leiding geven niet
handig? En slechte managers blijven banen hebben.
Ontwikkelingen: publieke managers worden zichtbaarder. Doordat de politiek en tweede kamer
steeds meer vragen over hoe alles in zijn werk gaat. Transparantie. En steeds meer onderzoeken.
Waardensets van Hood
Het artikel van Christopher Hood (1991). dit was op het hoogtepunt van new public management.
Hij onderscheidt 3 typen waarden waarmee publieke managers mee te maken hebben en aan
moeten voldoen.
Dit is een soort standaard werk in de bestuurskunde geworden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lieve3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
