Zij gaat ervan uit dat het onderwijs de taak heeft mensen te helpen bij menswording, dat wil
zeggen om zowel meeloper* als dwarsligger** te worden. Dit betekent dat het onderwijs
een leeromgeving moet realiseren die ruimte biedt: ruimte voor verschillende opvattingen en
individuele keuzes. Dit vraagt om leerprocessen waarin kinderen leren een standpunt in te
nemen, te experimenteren met meningen en gelegenheid krijgen voor eigen onderzoek.
Meeloper*: kennismaken en meelopen met de bestaande ontwikkelingen, kennisnemen van
nieuwe inzichten, vaardigheden leren om je in de samenleving goed te kunnen redden en
daaraan constructief te kunnen bijdragen. Dit vraagt zelfdiscipline en conformisme.
Dwarsligger**: De tweede taak van het onderwijs volgens Lea Dasberg (1993) is dat kinderen
ook moeten leren dwarsliggen. Dwarsliggen in betekenis van kritisch leren kijken naar de
bestaande ontwikkelingen en nieuwe inzichten in de huidige samenleving. Daarbij gaat het
om het vormen van een eigen mening, het ontwikkelen van het vermogen anders te durven
zijn. Het gaat erom dat je ‘nee’ durft te zeggen
Micha de Winter (2000)
Micha de Winter houdt zich bezig met onderwijs en onderzoek op het gebied van
jeugdbeleid, jeugdzorg en maatschappelijke opvoedingsprocessen. De Winter constateert dat
er een ‘gat in de opvoeding zit’. Naast het gezin en de school heeft de gemeenschap waarin
kinderen opgroeien, ook een taak in de opvoeding. Hij pleit voor beter maatschappelijk
opvoeden. Dit betekent dat de samenleving een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid
heeft voor het grootbrengen van de nieuwe generatie.
De Winter is geïnspireerd door het werk van Perquin (1970).
De Winter benadrukt in navolging van Perquin, dat de pedagogiek individueel en sociaal
gericht is en dat een eenzijdige gerichtheid op de individuele ontwikkeling van het kind het
vak ondermijnt. Hij bedoelt hiermee dat opvoeden niet alleen de individuele ontwikkeling op
het individuele belang van het kind p het oog heeft, maar dat het gaat om de verbondenheid
met de samenleving en een sociaal op gemeenschapsbelang.
Het onderwijs zou ook een leer-en leefomgeving moeten realiseren waarin kinderen leren
om samen te werken aan gemeenschappelijke doelen en waarin de sociale verbondenheid
tot stand komt.
Biesta (2015)
, De derde inspiratiebron is de pedagoog Biesta. Hij vraagt zich af of we in de 21 e eeuw naar
een andere onderwijscultuur moeten. Het gaat er in het onderwijs niet om dat de leerlingen
leren, maar dat ze iets leren, dat ze iets waardevols leren en dat ze het van iemand leren:
inhoud + doel + relatie. De leraar doet ertoe!
Tegenwoordig heb je meer nodig dan toets scores. Tegenwoordig gebruik je ook hoofd, hart
en handen. Deze zijn essentieel in het onderwijs zoals Pestalozzi en de reformpedagogen
lang geleden al zeiden. De taak van de leraar is om de dialoog tussen kind en wereld vorm te
geven.
Tijd en aandacht, doorzetten, uithouden zijn dan belangrijke begrippen. Soms vertragen en
niet versnellen, inefficiëntie in plaats van efficiëntie, kennis en begrip in plaats van
informatie. Niet individualiseren, maar engageren, verbinden. Misschien maakt dit alles
onderwijs zo interessant.
Dasberg (1993):
- Menswording
- Dwarsliggers en meelopers
De Winter (2000):
- Rol van de gemeenschap
- ‘Beter maatschappelijk opvoeden’
- Gemeenschappelijk doelen en sociale verbondenheid
Biesta (2015):
- Verbinding van mens en wereld
- Kinderen leren iets, leren iets waardevols van iemand.
De pedagogische opdracht
De inrichtingen en keuzes van school hebben iets te maken met wat het team belangrijk
vindt in de opvoeding van en het onderwijs aan kinderen. In het voorbeeld staat he kind
centraal, waarbij keuzevrijheid, zelfstandigheid en samenwerking belangrijke uitgangspunten
zijn.
De keuzes zeggen iets over de pedagogisch opdracht oftewel pedagogische kwaliteit, van de
school. Waartoe willen wij kinderen opvoeden? Onstenk (2018) beschrijft het begrip
‘pedagogische opdracht’ als ‘het handelen waarbij de leraar doelbewust werkt aan
maatschappelijke en ontwikkelingsgerichte leerdoelen rond waardengerichte vorming,
opvoeden, burgerschap en sociale competentie.
In is de school verantwoordelijk voor de opvoeding van kinderen. Hoe ver rijkt de
pedagogische opdracht van de school? Een concreet antwoord op deze vraag is lastig. Deze
vraag heeft vele discussies opgeleverd. Deze discussie spitste zich toe op drie aspecten:
- De taak van de school de leerlingen voor te bereiden op het leven in een
democratische samenleving.
- De relatie tussen onderwijs en levensbeschouwingen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bramkeijzer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.