College aantekeningen
College aantekingen Deeltoets-2 B-B2NEUR10
Uitgebreide samenvatting van alle college voor deeltoets 2 van het vak Neurobiologie (B-B2NEUR10)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 34 pagina's
Voorbeeld 4 van de 34 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
College 1, Somatosensibele systeemFuncties van somatosensibele systeem: soorten informatie dat verwerkt wordt door het
somatosensibele systeem
1. Exteroceptie; directe interactie met de omgeving: tast, pijn, temperatuur
2. proprioceptie; houding en beweging lichaam (zonder visuele input), in spieren,
pezen, gewrichten die dit kunnen registreren.
3. interoceptie: ingewanden:
a. bewust: pijn aan organen
b. onbewust: chemoreceptoren voor metingen pH, zuurstof-gehalte en
koolstofdioxide in het bloed.
Stereognosis: herkennen van objecten door tast.
Hiernaast is een basisschakeling te zien dat geldt voor
het somatosensibele systeem. De stimulus kan
bijvoorbeeld druk van buitenaf zijn. First-order neuron zet
het om naar een elektrisch signaal. Deze neuron wordt
ook wel een afferente neuron genoemd of receptor
omdat dit de eerste cel is die waarneming van buitenaf
kan schakelen. Specifieke eigenschappen van de first
order neuron bepaald;
- type informatie en sensitiviteit: hangt bijvoorbeeld
af van de hoeveelheid receptoren en type
receptoren
- nauwkeurigheid ruimtelijke informatie: hoe scherp
kan je waarnemen
- nauwkeurigheid temporele informatie: hoe snel is
een neuron in staat om een nieuw signaal te
genereren
De first order neuron bij tast is een mechanosensorische
afferent neuron, een pseudo-unipolair neuron (zit geen cellichaam tussen). Heeft het
cellichaam niet nodig voor generatie van actiepotentiaal. Deze cellichamen zitten allemaal
samen als een cluster in het ganglion, hier wordt metabolisme geregeld.. Het signaal komt
dus binnen via de vanuit de first-order neuron richting de dorsale wortel om vervolgens via
de dorsale hoorn naar boven gebracht te worden.
dermatoom: een stuk huid dat sensibel wordt geinnerveerd vanuit een spinaal zenuw.
Hierkomen dus de neuronen op een plek samen in het ruggenmerg. Belangrijk voor
medische behandelingen zoals verdoving.
,Er zijn meerdere receptoren in de huid, zowel in de epidermis, dermis en subcutane laag
- overeenkomsten van de receptor:
- kapsel om de zenuwuiteinde, kunnen wel verschillende vormen hebben.
- receptor type: Deze receptoren zijn mechanoreceptoren, ionkanalen die
gevoelig zijn voor rek. Hierdoor worden de ionkanalen geopend, en stromen
positieve ionen naar binnen. Dit zorgt voor een receptorpotentiaal, en bij
behalen van de threshold voor een actiepotentiaal.
- axon type: Aβ vezels, heeft een kleinere myeline omtrek en diameter van
axon is kleiner vergeleken met een IA, II axon. Dit axon is echter nog wel heel
snel! Hoe groter de diameter, hoe sneller signaaltransductie. Myeline zorgt
voor betere isolatie, dus minder weglekken ionen en dus snellere en betere
signaaltransductie.
- Verschillen:
- perifere adaptatie
- receptieve velden
- receptor morfologie: verschillende vormen van kapsels. Deze verschillende
vormen zorgen voor vergroting sensitiviteit.
- locatie: heeft invloed op de gevoeligheid en ook het receptieve veld dat ze
waarnemen.
- receptor sensitiviteit
Perifere adaptatie
langzaam adapterend neuron: intensiteit stimulus: duur stimulus en ruimtelijke informatie;
grootte, vorm en proprioceptie, cel-orgaan van Merkel en lichaampjes van pacini
snel adapterend neuron: informatie over veranderingen in stimulaties; bij stimulus
beweging of trillingen, lichaampjes van Meissner en lichaampjes van pacini
receptief veld: dat deel van de ruimte dat een neuron kan waarnemen. Hoe kleiner de
receptieve velden van neuronen, hoe nauwkeuriger de ruimtelijke informatie (hogere
resolutie. Een groter veld is echter veel gevoeliger. Deze grote velden hebben echter wel
een hotspot waar ze het meest gevoelig zijn.
Ruffini en pacini hebben grotere receptieve velden dan merkel en meissner.
Cel-orgaan van Merkel:
- langzaam adapterend neuron
- relatief zeer klein receptief veld
- gevoelig voor waarnemen van randen, punten, curvatuur → textuur en
vorm. Dus stel, je drukt met de puntige kant van de pen in je huid, dan is
daar meer rek en nemen de Cellen van Merkel dit waar. Dit wordt minder
gevoelig wanneer je met de platte kant van de pen gaat drukken, omdat
hier minder rek is. Ook handig voor het lezen van Braille.
Lichaampjes van Meissner:
- snel adapterend neuron
- relatief klein receptief veld
- (Lage) trillingsfrequentie, beweging over de huid, → grip
,Lichaampjes van pacini
- snel adapterend neuron
- relatief groot receptief veld
- zeer gevoelig
- hoge trillingsfrequentie vanwege een enorme massa aan bindweefsel en kunnen dus
kleine verschuivingen waarnemen, grip
lichaampjes van ruffini
- langzaam adapterend neiron
- relatief groot receptief veld
- bij gewrichten en huidlijnen
- vrij ongevoelig
- proprioceptie, rek op de huid
twee-punt discriminatie: het vermogen om twee dicht bij elkaar gelegen geprikkelde punten
nog gescheiden waar te kunnen nemen. Laterale inhibitie draagt bij aan het onderscheiden
van twee prikkel punten. Daarnaast is de twee-punt discriminatie nog meer afhankelijk van:
1. receptief veld eerste-orde neuron
2. mate convergentie op hogere-orde-neuronen: Meerdere first-order neuronen
innoveert een second-order neuron. Hoe groter de convergentie, hoe lastiger het
wordt voor het second-order neuron om het signaal van een bepaalde plek te
onderscheiden.
3. Laterale inhibitie: Hierdoor wordt het verschil in vuurfrequentie tussen de nabij
gelegen receptieve velden groter wordt. Een signaal wordt niet alleen doorgegeven
aan het second-order neuron, maar ook aan aftakkingen die verbonden zijn met een
inhibitoire interneuron. Deze geeft onderdrukkende effecten aan buur neuronen,
‘’Winner take all’’ strategie.
4. het ‘center-surround’ principe: Stimulatie in het centrum van een receptieve veld,
geeft een hogere vuurfrequentie. Stimulatie van de surround van het receptieve veld,
zorgt voor een vermindering van vuurfrequentie.
GROTE KANS DAT DIT TENTAMEN VRAAG WORDT!
, Somatosensibele cortex bevindt zich in de pariëtale kwab is opgedeeld in Brodmann
gebieden. De somatosensibele cortex heeft ook een somatotopische verdeling,waarbij het
gebied voor de onderlip best groot is. Elke verdeling is verantwoordelijk voor het verwerken
van bepaalde informatie, van bijvoorbeeld de hand of van de schouders. Deze cortex
verdeling verschilt heel erg van mensen en dieren. Als je bij knaagdieren kijkt, zijn de
snorharen heel erg belangrijk en is terug te zien in de cortex. Voor elke snorhaar is een deel
cortex gereserveerd.
De verschillende Brodmann gebieden hebben verschillende verwerkingsfuncties:
- 3B: belangrijk voor je tastzin. Merkel en Meissner (textuur). Stuurt zijn informatie ook
door naar gebied 1 en 2
- 3a: info van spierspoeltjes → proprioceptie. Stuurt ook naar gebied 2
- 1: Meissner en Pacinian → textuur
- 2: 3a en 3B: vorm en grootte
Vanuit de brodmann gebieden wordt de info nog gestuurd naar secundaire somatosensibele
cortex, waar het gestuurd kan worden naar de amygdala en hippocampus. Ook kan vanuit
gebied twee de informatie naar broadman gebied 5 en 7 van de pariëtale cortex (cognitieve
verwerking en motor verwerking).
Pijn perceptie is subjectief en wordt geregistreerd door de free nerve endings (geen
kapsel!) Dit zijn relatief langzame neuronen (type AC en Aδ):
● Aδ vezels: snelle stekende pijnsignalen door temperatuur en mechanische prikkels.
Nuttig voor lokalisatie van de pijn en het type pijn. Dit zijn de first pain eerste-order
neuronen
○ Type 1: lage drempelwaarde mechanische stimulatie en hoge drempelwaarde
voor temperatuur
○ Type 2: lage drempelwaarde voor temperatuur en hoge drempelwaarde voor
mechanische stimulatie
● AC vezels: zeurende pijnsignalen, second pain eerste-order neuronen:]
○ meerdere subtypes met preferentie voor een bepaald type pijn: thermisch,
mechanisch of chemisch
○ activeren o.a. hersenstam, amygdala en de hippocampus
■ negatieve emoties, alertheid en stress
De receptor die reageren zijn mechanoreceptoren die kunnen reageren op druk,
temperatuur en chemische stimuli:
1. chemische stimuli: acid-sensing ion channel 3 (ASIC3), opent bij een zuur omgeving
2. temperatuur en chemische stimuli: transient receptor potential channel V1 (TRPV1).
Zijn daarnaast gevoelig voor capsaïcine, zit in pittig eten. Opening van deze
receptoren zorgt voor stroming positieve ionen. Er zijn verschillende receptoren die
kunnen reageren op verschillende stoffen en hebben ook een eigen temperatuur
range.
Informatie over pijn wordt dus verwerkt via twee routes: een sensory-discriminative (first
pain) voor de lokalisatie, en een affective-motivational (second pain) voor gevoelens bij de
pijn en duur van de pijn.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jessedegraaf3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,19. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77254 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen