Psychopathologie
HC 1
Leren adhv de opgestelde leerdoelen!!
Leerdoelen cursus
Begrip concept stoornis/psychopathologie
Algemene criteria psychopathologie kunnen toepassem
Kennis DC: 0-5TM, DSM-5-TR en ICD-11 classificatiesystemen
Vaardigheid in toepassing van DSM
Inzicht in voor- en nadelen classificatie
Kennis over verschillende vormen psychopathologie
Ontstaanswijze
On-set
Prevalentie
Kernsymptomen
Essentiele verschillen met gelijke problematiek
Comorbiditeit
Gangbare behandelvorm en context
Effectiviteit gangbare behandelvorm
Introductie
Ongeveer 10% van de kinderen heeft een psychische stoornis
Hoe eerder je hulp zoekt voor een stoornis hoe minder schade
De prevalentie van psychische stoornissen is hoger tijdens de adolescentie
Psychopathologie komt het vaakst voor bij jongens
Ontwikkelingspsychpathologie introductie
Ontwikkelingspsychpathologie relatief nieuwe wetenschap; snel groeiende invloed
Ontwikkelingspsychopathologie combineert meerdere inzichten: ontwikkeling is
immers complex verschijnsel
Belangrijke thema’s in de ontwikkelingspsychopathologie:
Vroeger en nu
- Wisselwerking: huidige ervaringen interpreteren en waarderen,
terugkijken op vroegere ervaringen
- Ontwikkelingsopgave per ontwikkelingsfase
Dynamisch gezichtspunt: gedrag wordt anders geïnterpreteerd in een andere
ontwikkelingsfase/cultuur et.
Uniek individu met unieke ervaringen: verschillende invloeden tijdens een
ontwikkelingsproces
Weten:
Prevalentie
<1% zeer zeldzaam
~1% zeldzaam
2-5% niet zo zeldzaam
>5% minst zeldzaam
Comorbiditeit
Top 3 meest samen voorkomende stoornissen
,Psychopathologie
Vrijwel altijd sprake van comorbiditeit
Ontwikkelingsperspectief – normale ontwikkeling
Vroege kindertijd (0-5):
- Bedplassen
- Driftbuien
- Separatie-angst
Midden kindertijd (5-12):
- Bang in het donker
- Beweeglijk
Adolescentie (12-23):
- Experimenteren
- Grenzen verkennen
- Stemmingswisselingen
Verschillende stoornissen beginnen in een bepaalde tijd:
Vroeger kindertijd
- Pervasieve ontwikkelingsstoornis
- Ernstige leerproblemen
- Encopresis/enuresis
- Slaapproblemen
Midden kindertijd
- ADHD
- ODD/CD
- Ticstoornissen
- Angststoornissen
- Somatische stoornissen
Adolescentie
- Stemmingsstoornissen
- Eetstoornissen
- Schizofrenie
- Drugsverslaving
- OCD
- Agorafobie
Stoornissen komen op verschillende manieren tot uiting in verschillende
ontwikkelingsfasen
Wanneer sprake van (ontwikkelings)psychopathologie?
Klachten:
- Lichamelijk functioneren
- Gedrag
- Emoties
- Cognities
- Relaties
En wanneer deze klachten:
- Niet passen bij de leeftijd
- Niet/zeer moeilijk te corrigeren zijn
- Het algemene functioneren ernstig nadelig beïnvloeden
, - Het kind zelf en/of de omgeving doen lijden
- Uiteindelijk mogelijk ontwikkeling doet stagneren
Stoornis deels afhankelijk van culturele context
Classificatie systemen
2 veelgebruikte systemen:
International Classification of Diseases
- ICD: sinds dit jaar effectief versie 11 in gebruik
- Ontwikkeld door WHO
- Sterk Europese wortels
- Omvat meer dan alleen psychische stoornissen
Diagnostic and Statistical Manual of mental disorders
- DSM-5 text revision
- Ontwikkeld door APA: American Psychiatric Association
- Sinds 2017 gradueel ingevoerd
Consensus experts
Kunnen worden ‘vertaald’ naar elkaar
Voordelen:
Duidelijke beschrijving kern problematiek
Internationale eenduidigheid
Richtinggevend voor behandeling
Nadelen:
Mogelijk te sterk gereduceerd
Categoriale indeling (zwart-wit benadering)
Suboptimale basis voor behandeling (het is niet één-op-één; meer informatie
nodig)
DSM-5 classificatie
Opsomming aanwezige stoornissen
Uitgebreid met specificaties & stressoren
Ernst per stoornis (nieuw in de 5e versie)
Niveau van functioneren, met scoringssysteem WHO DAS
36 items over 6 domeinen:
- Communicatie
- Mobiliteit
- Zelfzorg
- Sociale omgang
- Activiteiten
- Deelname aan de gemeenschap
Hoe hoger het percentage (=de score) hoe minder zelfredzaam
Betrouwbaarheid: .50 per stoornis
DC: 0-5
Diagnostic Classification of mental health and developmental disorders in infancy and early
childhood, zero to five
Classificaties die specifiek van toepassing zijn bij kinderen en op een bepaalde manier
bij kinderen tot uiting komen
, Apart kijken naar de ontwikkelingscontext
Je classificeert:
As I: stoornis
As II: relationele context (gedrag, affect, betrokkenheid)
As III: medische en ontwikkelingsstoornis en conditie
As IV: psychosociale stressoren
As V: niveau van ontwikkeling
Veel jonger dan DSM
Factoren die behandeluitkomst voorspellen
Domein Variabele Betere uitkomst Slechtere uitkomst
Kindfactoren Diagnose Internaliserende en Pervasieve
externaliserende ontwikkelingsstoornis
stoornissen
Comorbiditeit Enkele diagnose Meerdere diagnoses
Ernst Milde problematiek Ernstige
problematiek
Chronisch-heid Latere onset en korte Vroege onset en
duur chronisch karakter
Leeftijd Jonger Ouder
Geslacht Vrouwelijk Mannelijk
Familiefactore Ouderlijke aanpassing Goed en gezond Psychologische of
n fysieke aandoeningen
Huwelijk Tevreden Ontevreden
Familie functioneren Flexibel Gedesorganiseerd
(coherentie, aandacht,
structuur)
Aanwezigheid vader Aanwezig Afwezig
SES Hoger Lager
Classificeren vs diagnosticeren
Classificatie: alleen beschrijvend
Classificeren is niet diagnosticeren
Diagnosticeren=
- Nauwkeurig leren kennen
- Hypothese vormen o.b.v. informatie over symptomen,
ontstaansgeschiedenis, omstandigheden, observaties, reactie op
interventie
Classificeren: semigestructureerd klinisch interview met ouders en kind -> DSM-5
classificatie
Diagnosticeren: classificeren, in kaart brengen levensgeschiedenis, risico- en
beschermende factoren, eerdere interventies en effect daarvan
Onderliggend model psychopathologie
Niet meer categoriaal: gezond of niet
Maar steeds meer een dimensioneel model
Nog even terugkijken op de slide! + wat is een syndroom beschrijven
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper alexverlinden. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.