HOOFDSTUK 10: AANTREKKING EN
RELATIES
• Voorspellers aantrekkting (attraction):
o Propinquity effect = fysieke nabijheid -> zorgt voor vertrouwen
§ Werkt door het mere-exposure effect: hoe meer we aan een stimulus worden
blootgesteld, hoe meer geneigd we zijn om het leuk te vinden
• Alleen bij afwezigheid van negatieve, irriterende eigenschappen
o Similarity effect = gelijkheid zorgt ervoor dat we naar elkaar toe trekken + helpt bij in
stand houden van langdurige relaties
§ Want voelt alsof ze al bekenden zijn (geeft veilig gevoel)
§ Gelijkheid in opinies, interesses & ervaringen, uiterlijk (mate van
aantrekkelijkheid), genetica (kan ook komen doordat mensen die in elkaars
omgeving wonen toevallig verre voorouders delen)
§ Perceptie van gelijkenis is belangrijker dan daadwerkelijke gelijkheid
§ Gelijkheid is veel belangrijker voor vaste relaties dan voor een fling
o Reciprocal liking = het gevoel hebben dat de ander jou leuk vindt maakt diegene
aantrekkelijker
o Fysieke aantrekking = belangrijkste component voor positieve beoordeling van een
blind date, visuele focus met ogen blijft ook langer hangen op aantrekkelijke gezichten
§ Cross-cultureel ongeveer hetzelfde: symmetrie en gemiddelde verhoudingen
in het gezicht
§ Gedeeltelijk bepaald door media, maar ook baby’s hebben voorkeur voor
aantrekkelijk gezicht
§ Bekendheid: gezichten die lijken op die van ons vinden we aantrekkelijker
§ Aantrekkelijke mensen worden positiever beoordeeld
• Halo effect = aanname dat iemand met 1 positieve eigenschap, ook
wel andere (ongerelateerde) positieve eigenschappen bezitten
LIEFDE EN INTIEME RELATIES
• Soorten liefde:
o Companionate love = intimiteit & affectie zonder passie/fysieke opwinding
o Passionate love = intens verlangen i.c.m. fysieke opwinding
• Sternberg ’s driehoek theorie over liefde:
o Intimiteit: gevoelens van hechtheid & samen horen
o Passie: seksueel
25
, o Commitment: besluit tot in
relatie zitten
è Verschillende
combinaties tussen de
componenten leidt tot
verschillende type relaties
HECHTINGSSTIJLEN
= Verwachtingspatroon die mensen ontwikkelen op gebied van relaties, gebaseerd op de relatie die ze
hadden met hun primaire verzorger.
• Veilig gehecht = vertrouwen, geen angst om verlaten te worden en jezelf als waardig en leuk
zien
o Hebben langste, meest stabiele relaties
• Vermijdend gehecht = Hebben geleerd om verlangen tot close met iemand zijn te
onderdrukken
o Grootste kans om aan te geven nooit verliefd te zijn geweest
• Angstig gehecht = veel angst voor verlating & wispelturig/ambivalent zijn
o Zijn het snelst geneigd tot commitment
Hechtingsstijl verandert/ontwikkelt vaak gedurende je leven -> door geleerde manieren van verbinden
(door vrienden of ex-partners bijv.), of door de omstandigheden in je huidige relatie.
LIEFDE IN HET LICHAAM & BREIN
• Ventral tegmental area (VTA) en Caudate nucleus
o Beide hebben meer activiteit bij zien van hun (passievolle) geliefdes
§ Ook meer activiteit bij cocaïne, gokken, chocolade etc.
In het lichaam is er een wederzijdse relatie tussen fysieke opwinding en gevoelens van liefde.
• Zijn niet in staat te onderscheiden of we ons verliefd/aangetrokken voelen of dat we
simpelweg fysieke opwinding voelen omdat we op een brug boven een afgrond staan (of in
een achtbaan zitten).
26