Voeding
Meer dan lekker, gezondheids- en duurzaamheidsaspecten van levensmiddelen
Hoofdstuk 1 Voeding en gezondheid
1.1 Inleiding – Maak de gezonde keuze gemakkelijker
Er wordt al veel gedaan aan de inzet van fabrikanten om tot verbeteringen in het productassortiment
te komen. V.b. is kaas met minder vet. Echter, sommige mensen zijn sceptisch hierover en vinden dat
gezonde en duurzame alternatieven soms erg lang op zich laten wachten.
Behalve tijd, energie en kennis van consumententrends is bij productontwikkeling een gedegen
productkennis een voorwaarde voor succes.
Het duurzaamheids aspect wordt tegenwoordig nog weinig meegenomen in productontwikkeling. Dit
komt omdat mensen niet willen inleveren op gemak of meer willen betalen. De ontwikkeling naar
een meer duurzame voedselproductie zou vanuit de overheid gestuurd moeten worden.
Een ander verbeterpunt zijn de logo’s en productetiketten die consumenten moeten helpen kiezen
voor gezonde(re) voedingsmiddelen. Deze worden namelijk vaak nog verkeerd begrepen.
Initiatieven als het Convenant Overgewicht en de Taskforce Zout leveren op de korte termijn te
weinig op. Het Convenant Overgewicht bestaat al een hele tijd, maar toch zijn er nog steeds
fabrikanten die zich niet houden aan actiepunten als een ‘kleinere portiegrootte’. Er worden nog
steeds snacks in twee-stuks verpakkingen verkocht. Dat het anders kan, bewijst de Taskforce
Verantwoorde Vetzuursamenstelling: de gehaltes VV en TV in snacks zijn de afgelopen jaren flink
omlaag gegaan. Het productschap Margaine, Vetten en Oliën heeft hierin een belangrijke rol
gespeeld.
Window dressing = Spelen met de beleggingsportefeuille zodat de eindejaarsrapportage een zo
gunstig mogelijk beeld laat zien.
Het valt op dat fabrikanten veel focussen op ‘functional foods’. Je kunt hiermee in korte tijd veel geld
verdienen, maar echte gezondheidswinst behaal je pas door ervoor te zorgen dat mensen minder
kcal binnenkrijgen en gevarieerder eten en door het basispakket voedingsmiddelen gezonder te
maken.
Ook voor retailers en food service-bedrijven is er nog een slag te maken. Supermarkten in Nederland
fungeren vooral als doorgeefluik tussen fabrikant en consument.
De overheid kan met deadlines komen en waar nodig met regelgeving als doelstellingen binnen
Taskforces en andere initiatieven niet gehaald worden. Ook kan zij de voedingsmiddelensector
ondersteunen met voorlichting aan consumenten over gezonde en duurzame voeding. Verder moet
er één logo voor gezonde voedingsmiddelen komen met scherpe criteria die aansluiten bij de RGV.
, 1.2 Voeding en Gezondheid
Een ongezond eetpatroon en het ontstaan van overgewicht zijn de grootste bedreiging voor de
volksgezondheid. Komt vooral omdat we teveel of verkeerd eten. Vooral te veel VV en TV en te
weinig vis, groente en fruit spelen een rol.
AI = adequate niveau van inneming
AB = aanvaardbare bovengrens van inneming (zonder schadelijke effecten)
De AI ligt meestal hoger dan de ADH omdat vanwege de onzekerheden een ruimere marge is
ingebouwd. Daarnaast is voor veel stoffen de AB vastgesteld.
Richtlijnen worden wel aangeduid als ‘food based dietary guidelines’.
Basisvoedingsmiddelen zijn vooral de groepen met producten met een relatief hoog gehalte
essentiële voedingsstoffen t.o.v. de hoeveelheid geleverde energie. Deze groepen vormen samen de
schijf van vijf.
Overige producten zoals snacks, sauzen, etc. worden ‘niet-basisvoedingsmiddelen’ genoemd omdat
ze voornamelijk energie leveren en niet veel bijdragen aan de voorziening met microvoedingsstoffen.
Oftewel ‘producten met meer lege calorieën’.
Schijf van vijf:
Groente en fruit
Brood en aardappelen, pasta, rijst, peulvruchten
Melk(producten), kaas en vlees(waren), vis, kip, eieren en vleesvervangers
Smeer- en bereidingsvetten
Dranken
Bij basisvoedingsmiddelen zijn vooral VV, TV, zout en vezels belangrijke criteria. Bij niet-
basisvoedingsmiddelen is energie vooral een belangrijk punt. Vaak zijn de criteria specifiek gemaakt
per productgroep.
Door een verbetering van de samenstelling kan een product uit de categorie ‘bij uitzondering’ naar
‘middenweg’ verschuiven. V.b. frites met minder VV en kcal.
Ook zijn er gezondheidslogo’s zoals het Keuze Klavertje van AH en het Ik Kies Bewust (IKB). De criteria
bij het AH logo zijn strenger dan die van het IKB, omdat bij IKB zowel ‘voorkeur’ als ‘middenweg’
producten een logo kunnen krijgen, bij het AH logo zijn dit voornamelijk de voorkeursproducten.
1.3 Kleine stoffen, groot effect
94% van de Nederlanders koopt wel eens een kant- en- klaarmaaltijd. Gemiddeld 1,6x p/m.
Voeding levert energie op door macronutriënten en het krijgt de benodigde voedingsstoffen door
micronutriënten.
VV is ‘hard’. Zit vaak in dierlijke producten en zijn vaak als ‘verborgen vet’ aanwezig in gebak en
snacks.
OV is ‘zacht’ of vloeibaar. V.b. olijfolie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Lilianvweperen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.
