Volledige samenvatting voor het tentamen risicomanagement jaar 3 Finance & Control. Ik heb het tentamen al in blok 1 van jaar 3 gevolgd, vanwege een spiegeljaar. Hiervoor had ik een 6,7.
Hoofdstuk 1 introductie risicomanagement
1.1 Wat is risicomanagement
Risico: een onzekere gebeurtenis met gevolgen voor het behalen van de doelstelling.
Risicomanagement: het proces waarmee men de onzekerheid rond het behalen van de
doelstellingen probeert te managen. Het proces heeft als doel ervoor te zorgen dat deze
doelstellingen worden bereikt.
Risico is niet per definitie negatief. Het woord risico geeft aan dat er onzekerheid is over de
toekomst en deze kan zowel positief als negatief uitpakken. Een kans wordt daarom een
positief risico genoemd en een bedreiging een negatief risico. Bij risicomanagement wordt er
daarom gezocht naar het optimaliseren van het niveau van de onzekerheid zodat deze de
doelstelling positief kan beïnvloeden en niet te zeer negatief kan schaden.
1.2 Het risicomanagementproces
1. Het bepalen van de doelstelling die behaald moet worden.
2. Mogelijke gebeurtenissen die gevolgen kunnen hebben voor deze doelstellingen worden
geïdentificeerd.
3. Inschatting van de kans van optreden van het risico en de mogelijke gevolgen van het
risico op de doelstelling.
4. Degene die verantwoordelijk is voor het behalen van de doelstelling beoordeelt of het
mogelijk effect van de risico’s acceptabel is.
5. Als het effect niet acceptabel is dan wordt er een passende reactie op het risico
geformuleerd en kunnen maatregelen genomen worden om het risico te beheersen.
6. Er wordt gekeken of de doelstelling is bereikt, of de beheersmaatregelen nog effectief zijn
en in welke richting risico’s zich ontwikkelen.
Steeds meer organisaties passen risicomanagement breder in de organisatie toe. Daarbij
wordt het gezamenlijke effect van alle organisatie-risico’s op de doelstelling beoordeeld.
Deze vorm van risicomanagement heet organisatierisicomanagement. Bij ondernemingen
wordt deze vorm ondernemingsrisicomanagement of de Engelse variant Enterprise Risk
Management (ERM) genoemd.
,Het risicomanagementproces levert een belangrijke bijdrage aan de het strategisch
planningsproces. In een strategisch plan wordt het volgende vastgesteld:
1. Missie: wat is de reden van bestaan van onze organisatie?
2. Visie: welke toekomstige rol zien wij voor ons weggelegd?
3. Organisatiedoestelling: wat willen wij in deze rol bereiken?
4. Strategie: op welke manier willen wij dit doen?
Ieder van deze vier onderdelen van het strategisch plan is zelf een doelstelling of kan
daarnaar vertaald worden.
1.3 De doelstelling als uitgangspunt
Doelstellingen kunnen worden weergegeven als kritische succesfactoren (KSF). Er wordt een
onderscheid gemaakt tussen vier typen kritische succesfactoren, die hun oorsprong vinden
in de vier perspectieven van de Balanced scorecard aanpak (BSC):
Financieel: bijv. groeien, overleven.
Klant: bijv. vergroten, serviceniveau, aanbieden concurrerend tarief.
Interne processen: bijv. optimaliseren kostenniveau, optimaal aanwenden van
bedrijfsmiddelen.
Innovatie en lerend vermogen: bijv. verstreken marktpositie, verbeteren van ‘time-
to-market’ van nieuwe producten.
Voor iedere kritische succesfactor geldt dat deze gemeten wordt aan de hand van één of
meerdere kritische prestatie-indicatoren (KPI).
Om risicomanagement uit te voeren is het van belang dat de doelstellingen SMART zijn
geformuleerd. Een doelstelling die SMART is geformuleerd, is:
Specifiek: Wat precies moet worden behaald?
Meetbaar: Hoe kun je meten dat het is behaald?
Aanvaardbaar: Mag het volgens de betrokkenen worden behaald?
Redelijk: Is het wel mogelijk om het te behalen?
Tijdsgebonden: Binnen welke tijd moet het worden behaald?
Om in een eerder stadium een indicatie te kunnen krijgen of de doelstellingen worden
behaald, gebruiken organisaties kritieke risico-indicatoren (KRI) en kritieke beheers-
indicatoren (KCI). De KRI waarschuwt voor kritieke risico’s die in ernst toenemen en de KCI
geeft een waarschuwing af wanneer kritieke beheersmaatregelen niet volledig effectief zijn.
H2 Risico identificatie
2.1 Wat is risico identificatie?
Risico identificatie is het zoeken naar gebeurtenissen die gevolgen hebben voor de
doelstelling. Een risico definiëren we als een mogelijke gebeurtenis met gevolgen voor de
doelstelling. Het is belangrijk om negatieve risico’s te onderscheiden van problemen. Een
probleem is een feitelijke, bestaande negatieve situatie die ontstaan is als gevolg van een
, gebeurtenis en die vraagt om een oplossing. Een probleem is zeker, een risico niet. Probleem
is niet acceptabel, risico kan dat wel zijn.
Wanneer je risico’s wel als gebeurtenis definieert, helpt dit om je risico’s concreet te
houden.
Een negatief risico identificeren we als: welke gebeurtenissen belemmeren ons om onze
doelstelling te behalen.
Een positief risico identificeren we als: welke gebeurtenissen helpen ons onze doelstelling te
behalen.
Positieve risico’s kan je zelf beïnvloeden of creëren, negatieve risico’s kunnen soms
omgebouwd worden naar positief.
Een manier om een risico als gebeurtenis te formuleren:
Start je formulering met werkwoord ‘het’ Het
Voeg hier een werkwoord aan toe Uitlekken
Maak gebruik van woorden om risico te Van innovatieve ideeën naar de concurrent
verduidelijken
Indien nodig kan je relatie met de Met als gevolg dat wij onze technologische
doelstelling leggen voorsprong verliezen.
2.2 hulpmiddelen bij het identificeren van risico’s
Risico’s identificeren: kan door interviews, brainstormsessies, vragenlijsten, analyseren
registraties van historische gebeurtenissen in databestanden en het raadplegen van diverse
media.
Bij het identificeren van risico’s kan gebruikt worden gemaakt van een risicoregister waarin
de risico’s en hun kenmerken worden vastgelegd:
Volgnummer van het risico
Omschrijving van het risico
Kans van optreden van het risico
Gevolg van het risico voor de doelstelling
Bij het identificeren van risico’s gebruik je checklists om vast te stellen of je wel aan alle
relevante invalshoeken gedacht hebt bij het zoeken naar risico’s. Dit kan zowel extern
(PESTEL of DESTEP) of intern (PILOFACHO):
D emografisch P olitical P ersoneel
E conomisch E conomic I nformatie
S ociaal-maatschappelijk S ociocultural O rganisatie
T echnologie T echnical F inancien
E cologisch E nvironmental A dministratie
P olitiek-bestuurlijk L egal C ommunicatie
H uisvesting
Daarnaast is er ook een model dat de relevante invalshoeken en onderlinge relatie toont.
Dat is het Vijfkrachtenmodel Porter (extern) en het waardeketenmodel Porter (intern)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper berendstamsnijder. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
