Artikel Methodisch handelen in sociaal werk
Begrip Definitie
Regulatieve cyclus van het De regulatieve cyclus is een manier om te kijken of je professioneel
sociaal werk handelt en je kunt het zien als een rondje om de stappen die je zet
met de cliënt te ordenen (Kuiper & Zijsling). Regulatief betekent in
dit kader dat er bij elke stap opnieuw gekeken wordt welke
beslissingen er genomen moeten worden. De sociaal werker maakt
een plan met de cliënt en andere professionals en evalueert deze,
waarna het ‘rondje’ nogmaals doorlopen wordt of de hulp wordt
gestopt.
Theorie Hiermee wordt bedoelt dat je alle theorie van andere vakken in
verband kan brengen met de theorie van IA.
Methodiek Stapsgewijs en doelgericht professioneel denken en handelen. Een
methodiek voldoet aan de volgende onderdelen:
- Een werkmodel: aanwijzingen voor concreet handelen
(vaste, weldoordachte manier van werken).
- Een ondersteunende theorie: verklaringsmodel voor het
ontstaan van de problemen en het draagt bij aan het
veranderingsproces.
- Het heeft een empirische grondslag: uit onderzoek
verkregen gegevens.
- Het is gebaseerd op expliciete en impliciete waarden.
Methode Een methode komt voort uit de theorie en is een verzameling
logisch samenhangende voorschriften over hoe een sociaal werker
te werk kan gaan. Een methode is doelgericht, herhaalbaar en
toetsbaar in samenhang met de eraan ten grondslag liggende
theorie. Een methode is een vaste, weldoordachte manier van
werken.
Gereedschapskist van de sociaal werker
Inleiding
Begrip Definitie
Drie dimensies van Het beroep van een SW-er bestaat uit drie dimensies:
professionaliteit: - Technisch-instrumentele professionaliteit: hierbij staat de
Technisch-instrumenteel, vraag centraal welke methoden en technieken de sociaal
normatief en persoonlijk werker beschikbaar heeft (ook de gereedschapskist van de
SW-er).
- Normatieve professionaliteit: hierbij staat de vraag
centraal of het handelen van de SW-er “ethisch
verantwoord is”
- Persoonlijke professionaliteit: hierbij staat de vraag
centraal of het methodisch handelen van de SW-er echt,
waarachtig is. Of te wel: zijn één en twee genoeg eigen
, gemaakt bij de individuele SW-er.
Multidenken Het denken in termen van “en/en” i.p.v. “of/of”. We zijn over
gegaan van het ecletisch denken naar het multidenken omdat dit
niet voldoende was. De diversiteit in traditionele en alternatieve
perspectieven in het sociaal werk is samen gekomen in het
multiparadigma. Dus multitheoretisch, multisystemisch,
multimodaal, multicultureel, multidimensioneel etc.
Body of knowledge Het bestaande werk bouwerk wordt bij nieuwe invalshoeken niet
weggegooid, maar er wordt gekeken watvoor bijdragen de nieuwe
invalshoeken kunnen hebben bij het al bestaande. Zo ontstaat een
body of knowledge die steeds weer wordt verfijnd. Ze hoeven dus
niet steeds opnieuw te beginnen.
Paradigma/paradigmasprong Sprongen in ideeën en het denken (binnen het sociaal werk). Bijv.
wanneer een oude theorie wordt ingehaald door een nieuwere.
Het gaat dus om de verandering van een oud naar een nieuw
denkraam en een wisseling van perspectieven.
Een voorbeeld: in de jaren zestig het ontstaan van systemische en
communnicatieve visies binnen het SW. Er ontstond meer
aandacht voor de communicatie van de cliënt in diens relationele
netwerk.
Hoofdstuk 1
Begrip Definitie
Driestappenaanpak PAK- De driestappenaanpak van de PAK-PSA-PSI is een
PSA-PSI multimethodsiche stappenplan in het sociaal werk waarin
uiteindelijk de minnen van de client worden gereduceerd door de
plussen en er wordt gemeten of deze methodische acties bijdragen
aan het verbeteren van de KvL.
- PAK (Persoonlijke archriefkast): Het onderzoeken en
ordenen van de door de cliënt ervaren spannings- en
krachtbronnen. Dit doe je in de woorden van de cliënt.
- PSA (Psychosociaal assessment): Het ontwikkelen van een
werkhypothese, de SW schat in hoe (met welke methode)
hij/zij de plussen van die cliënt kan aanwenden om de
minnen te reduceren.
- PSI (Psychosociale interventie): Het daadwerkelijk werken
met de cliënt om met zijn/haar plussen de minnen te
reduceren. Verder wordt er gekeken of dit zijn vruchten
afwerpt en indien nodig (bij bv nieuwe info) worden de
eerdere stappen weer herhaalt/bijgewerkt. Dit om de KvL
te verbeteren.
Er wordt dus geprobeerd om de cliënt op meerdere niveaus te
, helpen:
- De eigen kracht en kwetsbaarheid erkennen
(impactfactor).
- De eigen omgangsstijl te verbeteren (copingfactor).
- Het eigen netwerk en de voorzieningen te versterken
(supportfactor).
-
Kwaliteit van leven (KvL) Het einddoel van het sociaal werk. Met “Kwaliteit van leven”
wordt bedoelt: het genieten van de vervulling van de natuurlijke
levensbehoeften. Ook al ervaart de cliënt allemaal
onmogelijkheden, toch kan hij/zij genieten van de mogelijkheden
die er wel zijn. De cliënt kan dus leven met de onmogelijkheden.
Dus (volgens PIE-ET): het genieten van de vervulling van de
aanwezige vervulde levensbehoeften.
Met mogelijkheden wordt bv bedoelt, de aanwezigheid van eten,
behuizing, gezondheid, liefde, vitaliteit en toekomst perspectief.
Cliëntgericht werken De vraag van de cliënt staat centraal en er wordt uitgegaan van de
cliënt als vrij mens, met bewuste keuzes in gedrag. Maar ook als
gelijkwaardig mens. Je denkt mee met de cliënt maar uiteindelijk
kiest de cliënt zelf.
Multimethodisch werken Flexibel (dynamisch) gebruik maken van alle beschikbare
methoden en technieken. Multimethodisch sociaal werk is het stap
voor stap in kaart brengen van en (door middel van verschillende
methodes) werken aan de cliëntsituatie, zodat de cliënt optimaal
geniet van de mogelijkheden die het leven biedt.
Door multimethodisch werken vergroot je de kans dat de cliënt
met zijn/haar verscheidenheid aan noden en behoeften de
interventie vorm krijgt die het beste aansluit.
Behoeftegericht werken De behoeften en noden van de cliënt als uitgangspunt nemen,
deze staan voorop. Dus niet de voorkeur van de SW-er.
Persoonlijke archiefkast Tijdens de eerste methodische contact met de cliënt, gaat het
(PAK) vooral om het verzamelen van informatie over de cliëntsituatie en
dit ordenen in de PAK. Belangrijk voor deze stap is het krijgen van
een veilige/vertrouwens basis voor betrouwbare info. Bij de PAK is
de cliënt expert en maak je gebruik van de non-directieve
basismethode (NDB).
Spanningsbon De kwetsbaarheid, de minnen, de onvervulde behoeften, de stress
en onrust factoren van de cliënt (geordend in de PAK).
Krachtbron De kracht, de plussen en de rust factoren van de cliënt & omgeving
(geordend in de PAK).
Life-events Life-events zijn levensgebeurtenissen. Deze kunnen niet worden
beïnvloed, want ze zijn een onderdeel van het leven (denk aan: